Wendel Bezerra - nghệ sĩ lồng tiếng ở Sao Paulo, Brazil - nổi danh khi lồng tiếng bằng ngôn ngữ Bồ Đào Nha trong phim hoạt hình SpongeBob SquarePants. Sau đó, anh được lồng tiếng cho các tài tử Robert Pattinson và Edward Norton.
Nói về những cơ hội này, Bezerra cho biết nỗ lực của anh được đền đáp đã vài năm nay - khi Netflix đẩy mạnh việc thu hút người xem toàn cầu bằng các bộ phim lồng tiếng và phim truyền hình dài tập.
"Số lượng các dự án tại thị trường nội địa tăng gấp 30 lần. Với đà này, tôi có thể sẽ trở thành tài năng lồng tiếng nổi nhất Brazil", Bezerra tự tin tuyên bố.
 |
| Wendel Bezerra gặt hái nhiều thành công trong vai trò diễn viên lồng tiếng. Ảnh: Gamersegames. |
Công việc lồng tiếng khó khăn như thế nào?
Theo BBC, ở Anh quốc, lồng tiếng được xem là nghề phổ biến bởi sự ra đời và phát triển mạnh của vô tuyến truyền hình. Làm công việc này đòi hỏi phải có chất giọng thật hay và truyền cảm trước đã, sau đó mới bàn đến độ nhạy với âm thanh, hình ảnh và các yếu tố khác.
Tính chất công việc đứng sau màn ảnh, không cần lộ diện nhưng họ phải "diễn" hết mình theo đúng nghĩa đen. Chuyện này nghe có vẻ lạ nhưng lại rất hợp lý. Diễn viên lồng tiếng phải diễn theo cảm xúc nhân vật thì âm thanh phát ra mới lột tả được tính cách nhân vật đó.
Nhiều ngôi sao lồng tiếng tự sáng tạo ra loại giọng đặc trưng cho nhân vật, hoặc có thể điều chỉnh loại giọng, âm vực để hợp với yêu cầu studio, nhà sản xuất cho một dự án nào đó. Mỗi diễn viên lồng tiếng có thể nói được nhiều giọng khác nhau.
Người theo nghề này xem giọng nói là phương tiện quan trọng nhất để thể hiện cảm xúc. Họ luôn phải rèn luyện và thực hành một cách nghiêm túc, trau dồi kỹ năng âm thanh để chất giọng được khỏe nhất có thể.
 |
| Nghề lồng tiếng đòi hỏi phải có nhiều kỹ năng, bên cạnh một giọng nói thật hay. Ảnh: YT. |
Nghề có ưu điểm không đòi hỏi ngoại hình nhiều, linh động về thời gian và nơi làm việc, tuy nhiên mức độ cạnh tranh cao, công việc không ổn định, và nguy cơ mất giọng là điều dễ dàng dự đoán trước.
Hồi đầu năm, Variety đưa tin Tom Kane - diễn viên lồng tiếng cho nhiều nhân vật của Star Wars - đã bị mất khả năng giao tiếp bình thường, mất giọng nói truyền cảm và không thể tiếp tục công việc mà ông tâm huyết sau khi lên cơn đột quỵ.
"Giọng nói rất nhạy cảm và không nên lạm dụng nó quá mức. Việc nói liên tục khoảng 12 giờ mỗi ngày là không thể. Đối với các tài năng lồng tiếng đã thành danh, ngay cả khi nói không ngừng trong 3-4 giờ cũng đã vô cùng mệt mỏi", Gravy For The Brain cho hay.
Theo trang này, thu nhập của một diễn viên lồng tiếng dao động từ 35 USD nếu làm cho đài phát thanh quy mô nhỏ, 150 USD cho bản ghi âm 15 giây của trang web, 250-350 USD cho 30 giây quảng cáo trên đài phát thanh thị trường lớn. Cát-xê dao động từ 2.000-5.000 USD đối với một tác phẩm truyền hình.
Diễn viên lồng tiếng trung bình có mức lương 31.400 USD/năm. Một diễn viên lồng tiếng trẻ có thể kiếm khoảng 18.390 USD/năm, trong khi người dày kinh nghiệm thường được trả tới 90.000 USD/năm. Các diễn viên lồng tiếng cấp cao nhất có thể kiếm được nhiều hơn số tiền này.
 |
| Donald LaFontaine là diễn viên lồng tiếng hàng đầu thế giới. Ảnh: IMDb. |
Donald Leroy LaFontaine (1940 - 2008) từng được xem là "bậc thầy" trong lĩnh vực lồng tiếng. Sinh thời, ông đã lồng tiếng cho hơn 5.000 trailer phim. Chất giọng đặc biệt của ông cũng xuất hiện trong hàng nghìn TVC quảng cáo trên truyền hình và trò chơi điện tử.
Sau vài thập kỷ làm nghề, tổng thu nhập ông có được vào khoảng 80 triệu USD.
Trong danh sách 20 ngôi sao lồng tiếng tài năng do Bunny Studio bình chọn, Mel Blanc đứng vị trí đầu tiên. Trang này viết về người đàn ông Mỹ: "Nghề lồng tiếng sẽ ở đâu nếu không có Mel Blanc?".
Trời phú cho Mel Blanc chất giọng biến hóa được đủ kiểu, có thể rất cao vang hoặc trầm lắng đến mức như rỉ vào tai những lời thì thầm. Mọi cung bậc cảm xúc ông đem tới không bị trùng lặp. Bởi thế nên giới chuyên môn mới đặt cho Blanc biệt danh "Người đàn ông của một nghìn giọng nói".
Một bác sĩ từng kiểm tra cổ họng của Blanc và phát hiện ra ông có dây thanh âm dày, mạnh mẽ bất thường. Điều đó khiến Blanc có âm vực đặc biệt, sánh ngang với ca sĩ opera Enrico Caruso - người có giọng to khỏe đến nỗi làm vỡ chiếc ly thủy tinh.
Thời của những ngôi sao lồng tiếng nước ngoài
Chỉ mới 12 tuổi, Jose Posada đã quyết định trở thành diễn viên lồng tiếng. Ngồi trong studio ở Barcelona, anh xem cha mình, một cựu diễn viên đài phát thanh, lồng tiếng cho nhân vật Obi-Wan Kenobi, Jedi quỷ quyệt trong Star Wars.
Posada đã xem rất nhiều phim và chương trình truyền hình bằng ngôn ngữ khác nhau (có phụ đề tiếng Anh), và anh chưa bao giờ ngừng nghĩ về việc các diễn viên chuyển tiếng Anh hoặc tiếng Pháp sang tiếng Tây Ban Nha.
"Sự thay đổi đó giống như một trò ảo thuật vậy", Posada cười và nói.
Tuy nhiên, mong muốn của Posada đã trở thành sự thật trong bối cảnh ngày nay.
Theo SCMP, nhu cầu trọng dụng nghệ sĩ lồng tiếng đang tăng cao khi các dịch vụ phát trực tuyến như Prime Video, Disney +, HBO Max hay nền tảng Netflix ngày càng có nhiều bộ phim, chương trình được lồng tiếng bằng ngôn ngữ không phải tiếng Anh và dùng nhiều từ địa phương.
Netflix dẫu đầu xu hướng khi thiết lập quan hệ đối tác với hơn 170 hãng phim lồng tiếng, sản xuất chương trình bằng ít nhất 34 ngôn ngữ.
"Lupin - phim kinh dị tội phạm được quay hoàn toàn bằng tiếng Pháp là phim thành công lớn ở châu Âu và gây tiếng vang tại thị trường quốc tế. Đây là phim có màn chào sân ấn tượng nhất trong số các tác phẩm không nói tiếng Anh trong lịch sử Netflix", nguồn tin cho biết.
Có khoảng 86% những người xem phim này đã sử dụng phụ đề hoặc xem phiên bản lồng tiếng, thay vì chỉ thưởng thức bằng tiếng Anh.
 |
| Thành công của Lupin vượt ngoài kỳ vọng của nhà sản xuất. Ảnh: Yahoo. |
Nghề lồng tiếng đang xâm nhập đến Mỹ, một thị trường từng "xa lánh" các phiên bản truyền hình nước ngoài. Hãng Netflix đang đẩy mạnh việc sản xuất các show có diễn viên lồng tiếng bằng giọng địa phương như một cách đáp ứng nhu cầu thị trường.
Thống kê cho thấy khán giả ở Mỹ xem nội dung lồng tiếng nhiều gấp ba lần so với năm 2018. Các bậc phụ huynh có thể đang gấp đồ giặt hoặc cho con ăn nên họ không muốn bỏ lỡ một tình tiết hay của phim. Do vậy, lựa chọn các phiên bản có lồng tiếng là hợp lý nhất.
"Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy người Mỹ đón nhận các chương trình nói tiếng nước ngoài. Chỉ trong quý cuối của năm 2020, Netflix đã thành công với loạt phim hành động Barbarians do Đức sản xuất, tác phẩm kinh dị Hàn Quốc Sweet Home và Selena: The Series", SCMP đưa tin.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao, Netflix đã tăng gấp đôi hoạt động lồng tiếng cũng như "săn lùng" những người lồng tiếng dày dạn kinh nghiệm như Jose Posada, Pete Dobson. Từ đây, cơ hội đã rộng mở hơn cho những ngôi sao lồng tiếng khắp nơi trên thế giới.
