Khi thị trường đi xuống và loạt tin xấu đến với nền tảng, tiền gửi trên Celsius đang bị rút ồ ạt. Trong khi đó, lượng lớn tài sản công ty nắm giữ là đồng stETH lại bị mất giá trị bởi tính thanh khoản kém, dẫn đến khoản lỗ nếu phải bán tháo.
Việc thế chấp vay tiền cũng tiềm ẩn rủi ro bởi giá tiền số đi xuống, dễ bị thanh lý tài sản, tác động lên giá ETH và toàn thị trường.
Nguồn cơn vấn đề
“The Merge” (hợp nhất) là sự kiện quan trọng với mạng Ethereum, liên tục được nhắc đến trong hai năm qua. Với việc chuyển từ bằng chứng công việc sang bằng chứng cổ phần, tốc độ cùng chi phí trên nền tảng sẽ được cải thiện.
Tuy nhiên, nhà phát triển quy định mỗi ví cần ít nhất 32 ETH để tham gia vào quá trình stake (khóa làm nút xác thực), gây khó khăn cho các nhà đầu tư cá nhân. Nền tảng DeFi (tài chính phi tập trung) Lido giới thiệu hợp đồng thông minh cho phép người dùng có số ít ETH cũng có thể stake lên ETH 2.0, nhận lãi ổn định 4%.
Lido cung cấp giải pháp stake ETH 2.0 cho người có ít coin, stETH như chứng cứ của lượng tài sản khóa. Ảnh: Coin3x. |
Lido cung cấp đồng stETH, với tỉ lệ 1:1 với đồng ETH đang bị khóa như chứng cứ của việc tham gia staking. Đồng stETH này có thể được quy đổi thành ETH 2.0 sau khi sự kiện The Merge diễn ra.
Tuy nhiên, toàn bộ số ETH bị khóa trên testnet, không thể rút về cho tới khi ETH 2.0 khởi chạy. Điều này gây khó khăn với người muốn trao đổi, giao dịch. Do đó, nền tảng Curve Finance cung cấp pool (bể thanh khoản) cặp ETH/stETH để người dùng swap (chuyển đổi).
Đồng thời, stETH có thể tiếp tục được sử dụng để đi stake (gửi lấy lãi) ở các nền tảng DeFi khác. Đồng tiền số này còn được dùng cho việc thế chấp cho vay ở một số dự án. Về nguyên tắc, nhà đầu tư có thể dùng stETH để thế chấp vay ETH, sau đó dùng chính lượng ETH đó đem đi stake nhận stETH và tiếp tục vòng lặp này để thu lợi.
Hiện tại, nhiều quỹ lớn tham gia vào Lido Finance, nhận stETH gồm a16z, Alameda, Coinbase…
Bể thanh khoản stEHT/ETH không cân bằng
Tuy nhiên, thực tế thanh khoản của stETH không có nhiều, việc swap sang ETH trên pool của Curve là nguồn giao dịch chính. Lúc thị trường đi xuống, giá ETH liên tục giảm, việc nắm giữ stETH không còn là khoản đầu tư tốt, nhiều người muốn chuyển nó về stablecoin để trú ẩn.
Do chênh lệch thanh khoản, 1 stETH không còn bằng 1 ETH. Ảnh: Curve. |
Ngày 7/6, có 2 ví ẩn danh cùng rút 54.000 stETH và 23.000 ETH trên mỗi tài khoản. Sau động thái này, stETH giảm giá bằng 0,97 ETH. Sau đó, ví được xác nhận của Alameda thực hiện nhiều lệnh chuyển đổi từ stETH sang ETH, kéo chênh lệch trên bể thanh khoản lên đến 75% nghiêng về phía stETH. Việc này gây ra depeg (mất tỷ lệ giữ giá).
stETH vẫn được bảo trợ bằng việc đổi lại thành ETH sau khi sự kiện The Merge. Nhưng trước giai đoạn suy thoái của thị trường, việc nâng cấp lên Ethereum 2.0 liên tục bị trì hoãn đến cuối năm, mức lãi 4% có thể không đủ bù đắp trượt giá khi ETH giảm sâu. Do đó, các cá voi tìm cách thoát hàng sớm bằng việc đổi stETH sang ETH.
Bên cạnh đó, một lượng stETH đang được thế chấp là tài sản cho vay cũng đứng trước nguy cơ bị thanh lý khi giá ETH giảm và tỉ lệ 1:1 giữa hai đồng tiền số này không được giữ trên Curve Finance.
Sai lầm của Celsius phải trả giá
Celsius là một nền tảng cho vay tập trung, nhận tiền của người dùng và trả lãi suất 18,63% năm. Nền tảng này ngoài việc trung gian cho vay còn dùng tiền gửi để đầu tư những mô hình khác nhằm kiếm lời và duy trì mức lãi suất công bố.
Trong đó, công ty này dùng 1,5 tỷ USD để stake ETH trên Lido, nhận về 450.000 stETH.
Người dùng rút tiền ồ ạt, nền tảng Celsius không còn tài sản dự trữ. Ảnh: The Coin Repuplic. |
Tuy nhiên, khi thị trường đi xuống, thông tin xấu bao trùm, các đồng tiền số chìm trong sắc đỏ, lượng yêu cầu rút tiền tăng cao. Trong khi đó, tài sản có sẵn để rút trên Celsius không có đủ. Do đó, nền tảng buộc phải tìm cách sử dụng lượng stETH hiện có để tạo ra thanh khoản. Cụ thể, Celsius có thể swap trên Curve Finance. Dù vậy, thanh khoản tại Curve đang dần cạn kiệt.
Do đó, nền tảng chọn cách sử dụng lượng stETH đang nắm giữ để vay tiền, trả cho nhà đầu tư. Theo tổng hợp của D.Bubble, Celsius đang vay 1,18 tỷ USD bằng cách thế chấp 445.000 stETH trên Aave, Compound và Maker.
Ngoài ra, tình hình tài chính của Celsius cũng bất ổn bởi công ty này liên quan đến nhiều vụ hack, sụp đổ khác của thị trường. Cụ thể, nền tảng thua lỗ 70 triệu USD vụ Stakehound bị tấn công, 50 triệu khác ở sự kiện Badger DAO và thêm 500 triệu USD khi gửi tiền trên Anchor của LUNA.
Hiện tại, Celsius đã thông báo tạm ngưng giao dịch để ngăn chặn làn sóng rút tiền ồ ạt. Tuy nhiên, nếu nền tảng này không sớm được cứu trợ, lượng tài sản họ thế chấp sẽ tiếp tục bị thanh lý, dẫn đến chênh lệch thanh khoản cặp stETH/ETH ngày càng trầm trọng. Ngoài ra, giá stETH bị giảm cũng kéo theo rủi ro với các khoản vay ETH được thế chấp bằng đồng tiền số này.
Đồng thời, giá ETH cũng có nguy cơ đi xuống theo stETH, bởi mối tương quan 1:1 của hai đồng tiền số trên Lido Finance. Việc ETH đi xuống có thể kéo theo cả thị trường bởi đây là hệ sinh thái lớn nhất với đông đảo các dự án được xây dựng trên nó.
Tương tự vụ LUNA, nhiều tổ chức dự án khác cũng tuyên bố không liên quan đến Celsius sau khi nền tảng đóng giao dịch. Bên cạnh đó, việc công ty nêu trên chuyển hơn 300 triệu USD tiền số lên các sàn giao dịch ngay trước khi tạm đóng cửa cũng khiến những người đầu tư hoang mang.
Thông tin về loại tiền số trong bài viết không phải là lời khuyên đầu tư từ Zing News. Hoạt động đầu tư tiền mã hóa chưa được pháp luật Việt Nam công nhận và bảo vệ. Các loại tiền số luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro tài chính.