Đại dịch Covid-19 là một trong những thách thức lớn nhất mà y học hiện đại phải đối mặt. Các bác sĩ và nhà khoa học đều đang khẩn trương tìm kiếm các liều thuốc và cách điều trị hiệu quả để chữa cho bệnh nhân.
Hiện tại vẫn chưa có thuốc đặc trị cho Covid-19. Đến nay, FDA chỉ mới phê duyệt đầy đủ cho thuốc Temdesivir dùng trong điều trị bệnh nhân Covid-19, và phê duyệt trong sử dụng khẩn cấp đối với REGEN-COV và baricitinib, theo New York Times.
Remdesivir
Remdesivir là loại thuốc đầu tiên - và duy nhất, tính đến nay - được FDA phê duyệt đầy đủ để điều trị cho bệnh nhân Covid-19. Remdesivir được sản xuất bởi công ty Gilead Sciences và được lưu hành dưới tên thương mại Verklury.
 |
| Thuốc kháng virus Remdesivir. Ảnh: Reuters. |
Ban đầu, Remdesivir được thử dùng làm thuốc kháng virus Ebola và viêm gan C, nhưng kết quả thu được không khả quan.
Khi dịch Covid-19 bùng phát, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng loại thuốc này có thể ngăn virus corona phân bào. Một cuộc thử nghiệm lâm sàng lớn cho thấy Remdesivir rút ngắn thời gian hồi phục của những người nhập viện vì Covid-19 từ 15 ngày còn 11 ngày.
Với dữ liệu này, vào tháng 5/2020, FDA cho phép sử dụng khẩn cấp Remdesivir để điều trị các bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch cần được cung cấp oxy.
Một nghiên cứu khác phát hiện các bệnh nhân Covid-19 khỏe hơn đôi phần sau năm ngày điều trị bằng Remdesivir. Vào tháng 8/2020, FDA cho phép sử dụng loại thuốc này để điều trị mọi bệnh nhân Covid-19, bất kể tình trạng bệnh.
Khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump mắc Covid-19 vào tháng 10/2020, ông được điều trị bằng Remdesivir trong 5 ngày.
Đến ngày 22/10/2020, FDA phê duyệt loại thuốc này trong điều trị bệnh nhân Covid-19 từ 12 tuổi trở lên.
Một số chuyên gia nghi ngờ tác dụng của Remdesivir. Họ chỉ ra rằng chưa thống kê nào cho thấy Remdesivir có thể ngăn ngừa tử vong do Covid-19. Qua một cuộc thử nghiệm ngẫu nhiên trên phạm vi toàn cầu vào tháng 2 năm nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kết luận Remdesivir gần như không có hiệu quả đối với bệnh nhân phải nhập viện do Covid-19.
Dẫu vậy, Remdesivir vẫn là một loại thuốc phổ biến trong điều trị cho bệnh nhân Covid-19 ở Mỹ, mặc cho kết luận của WHO.
REGEN-COV
REGEN-COV, trước đây gọi là REGN-COV2, là một hỗn hợp của hai loại kháng thể đơn dòng, casirivimab và imdevimab, do công ty Regeneron sản xuất.
Vào tháng 11/2020, FDA cấp phép sử dụng khẩn cấp đối với loại thuốc dạng tiêm này để chữa trị cho những ca bệnh Covid-19 từ nhẹ đến trung bình, và có nguy cơ tiến triển thành nặng.
 |
| Thuốc REGEN-COV, từng được gọi là REGN-COV2. Ảnh: Dreamstime. |
Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) cho rằng REGEN-COV là một trong ba loại hỗn hợp kháng thể đơn dòng nên được sử dụng để chữa trị cho các bệnh nhân không cần nhập viện.
Vào ngày 20/7, REGEN-COV lần đầu được cho phép sử dụng để chữa trị cho các bệnh nhân từ nhẹ đến trung bình.
REGEN-COV còn có thể giúp phòng tránh mắc bệnh. Cụ thể, Regeneron phân bổ thuốc của mình cho một số người tiếp xúc với người nhiễm virus corona trong gia đình.
Họ so sánh kết quả của các tình nguyện viên này với những người nhận được giả dược. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng REGEN-COV làm giảm đến 81% nguy cơ mắc bệnh có triệu chứng.
Vào ngày 30/7, FDA phê duyệt REGEN-COV để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm Covid-19 ở những người tiếp xúc gần với nguồn bệnh. Tuy nhiên, cơ quan này cũng nói rõ loại thuốc không thể thay thế vaccine.
Baricitinib
Baricitinib vốn là loại thuốc trị viêm khớp. Trong một cuộc thử nghiệm lâm sàng được thực hiện ngẫu nhiên trên quy mô lớn, các nhà nghiên cứu so sánh độ hiệu quả của việc sử dụng kết hợp Baricitinib và Remdesivir với độ hiệu quả của riêng Remdesivir.
 |
| Thuốc Baricitinib. Ảnh: Pixabay. |
Họ phát hiện rằng việc thêm vào Baricitinib có thể giúp bệnh nhân xuất viện sớm hơn một ngày. Nhưng việc sử dụng kết hợp này không giảm xác suất tử vong của những người mắc Covid-19. Kết quả này không tốt bằng Dexamethasone, một loại steroid.
Hướng dẫn điều trị Covid-19 của NIH đến nay khuyên các bác sĩ nên kết hợp sử dụng Baricitinib và Remdesivir nếu không thể dùng Dexamethasone.
Vào ngày 8/4, kết quả từ một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy thuốc này không tạo nên sự khác biệt đáng kể nào với nguy cơ suy hô hấp và tử vong của bệnh nhân.
Một cuộc thử nghiệm của NIH để so sánh trực tiếp độ hiệu quả của Baricitinib và Dexamethasone khi kết hợp với Remdesivir đã dừng tuyển tình nguyện viên. Nguyên nhân do kết quả sơ bộ cho thấy không loại thuốc nào vượt trội hơn.
Tuy nhiên, vào ngày 29/7, FDA cho phép sử dụng khẩn cấp Baricitinib để chữa trị đối với bệnh nhân Covid-19 nhập viện cần được cung cấp oxy.
