"Các hành động cải tạo đảo và quân sự của Trung Quốc trong khu vực Biển Đông đang đe dọa chủ quyền, an ninh và đời sống kinh tế của các bạn, cũng như của Mỹ", Ngoại trưởng Mike Pompeo phát biểu ngày 1/3 tại Manila.
Ông chỉ trích các hoạt động hung hăng của Trung Quốc trên vùng biển khu vực là mối đe dọa đối với các bên tranh chấp tại Đông Nam Á và những nước láng giềng khác.
"Biển Đông là một phần của Thái Bình Dương. Mọi cuộc tấn công vũ trang chống lại lực lượng Philippines, tàu dân sự hoặc máy bay trên Biển Đông đều sẽ kích hoạt các nghĩa vụ phòng thủ chung, được nêu trong Khoản 4 của Hiệp ước Phòng thủ chung của hai nước", ông Pompeo khẳng định.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (phải) gặp người đồng cấp Philippines Teodoro Locsin Jr ngày 1/3. Ảnh: Reuters. |
Hiệp ước ký kết năm 1951 quy định Mỹ và Philippines sẽ hỗ trợ nhau trong trường hợp xảy ra "tấn công vũ trang trên Thái Bình Dương". Đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao Mỹ công khai đề cập các cam kết bảo vệ đồng minh Philippines trong vấn đề Biển Đông, theo AFP.
Phản ứng trước tuyên bố của ngoại trưởng Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng chiều 1/3 khẳng định Bắc Kinh cam kết duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực.
Ông Lục cho rằng những quốc gia nằm ngoài khu vực "mà cụ thể là Mỹ không cần phải cố tình khiêu khích hoặc làm tự tạo rắc rối".
Ngư dân lẫn quân đội Philippines thời gian qua thường khẳng định họ bị quấy rối bởi lực lượng an ninh hàng hải Trung Quốc trong vùng biển khu vực.
Trung Quốc thời gian qua vẫn tiến hành các hoạt động cải tạo đảo nhân tạo, quân sự hóa trái phép ở nhiều thực thể trên Biển Đông. Những động thái này đã vấp phải sự lên án của cộng đồng quốc tế, tạo quan ngại về rủi ro an ninh trong khu vực.
 |
| Trung Quốc đã đưa tổng cộng 95 tàu đến đảo Thị Tứ để ngăn chặn các hoạt động xây dựng của Philippines. Ảnh: CSIS. |
Hải quân Mỹ thường xuyên tiến hành các hoạt động tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông những năm qua, thách thức các tuyên bố hàng hải phi lý của Trung Quốc trên vùng biển có mật độ giao thông lớn hàng đầu thế giới.
Trong năm nay, Mỹ đã tiến hành hai hoạt động tuần tra lần lượt ở Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Bắc Kinh thường phản ứng giận dữ trước các hoạt động tuần tra của Mỹ và đồng minh trong vùng biển. Căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc khiến nhiều nhà quan sát lo ngại rủi ro va chạm hải quân.
