Từ một lực lượng khủng bố nhỏ, IS nhanh chóng lớn mạnh và lộng hành ở Syria và Iraq. Ngày nay, tổ chức này "vươn vòi bạch tuộc" tới một phần Trung Đông và Bắc Phi thông qua việc liên minh và thôn tính các nhóm khủng bố khác. Dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu Khủng bố của tạp chí quốc phòng IHS Jane’s cho thấy quy mô các vụ khủng bố của IS trên một khu vực rộng lớn.
Bản đồ dưới đây phản ánh vị trí IS tiến hành các vụ khủng bố từ vụ tấn công Mosul, Iraq tới đánh bom ở Abha, Saudi Arabia, vụ chặt đầu ở Ai Cập hay gần nhất và vụ khủng bố ở Paris làm 129 người thiệt mạng.
Những vụ tấn công đáng chú ý của IS
Sau khi tách khỏi tổ chức khủng bố khét tiếng al-Qaeda vào đầu năm 2014, Nhà nước Hồi giáo tập trung tăng cường các hoạt động khủng bố ở Iraq và Syria. Nhóm này gây chấn động thế giới khi chiếm Mosul, một trong những thành phố lớn nhất của Iraq, 5 tháng sau khi cắt đứt với al-Qaeda.
Trong tháng 11/2015, IS bắt đầu đứng ra nhận trách nhiệm cho các vụ tấn công ở bên ngoài lãnh thổ Iraq và Syria. Vụ tấn công lấy cảm hứng từ IS cũng xảy ra lần đầu vào tháng 1 tại Tunisia, khi các tay súng bắn địa phương bắn vào khách du lịch. Nó cho thấy sự bành trướng của tổ chức này.
-
Ngày 13/11/2015
Paris, Pháp. 129 người chết
Chuỗi vụ khủng bố kinh hoàng xảy ra tại nhiều địa điểm ở thủ đô Paris, Pháp, làm 129 người chết và hàng trăm người bị thương. Đây là vụ khủng bố đẫm máu nhất tại Pháp từ sau Thế chiến II. Lần đầu tiên sau nhiều thập niên, Pháp ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn lãnh thổ và đóng cửa biên giới. Sau những phản ứng đầu tiên, Tổng thống Pháp François Hollande đã ra lệnh tiến hành các vụ không kích các mục tiêu IS để đáp trả vụ khủng bố.
-
Ngày 12/11/2015
Beirut, Lebanon. 43 người thiệt mạng
Vụ đánh bom kép liều chết xảy ra tại khu vực phía nam thủ đô Beirut, nơi nhiều thành viên phong trào Hezbollah sinh sống. Tổ chức theo chủ nghĩa Hồi giáo dòng Shiite chiến đấu cùng chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad chống lại các lượng lượng nổi dậy.
-
Ngày 31/10/2015
Bán đảo Sinai, Ai Cập. 224 người chết
Một chiếc phi cơ chở khách của hãng hàng không Nga Kogalymavia rơi xuống bán đảo Sinai không lâu sau khi cất cánh trở về Nga làm 217 hành khách và 7 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Tình báo phương Tây cho rằng một quả bom đặt trên máy bay là nguyên nhân khiến phi cơ chở 224 người gặp nạn.
-
Ngày 8/8/2015
Abha, Saudi Arabia. 15 người thiệt mạng
Một thanh niên 21 tuổi thực hiện vụ tấn công nhằm vào thánh đường Hồi giáo ở Abha. IS công bố một đoạn băng ghi âm đe dọa Saudi Arabia ngay trước khi vụ đánh bom xảy ra. Saudi Arabia là một trong những nước tham gia liên minh không kích IS do Mỹ dẫn đầu ở Iraq và Syria.
-
Ngày 26/6/2015
Thành phố Kuwait, Kuwait. 27 người chết
Một kẻ đánh bom tự sát kích nổ quả bom mang trên người khiến 27 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương. Hung thủ thực hiện vụ tấn công là thành viên của một tổ chức liên kết với IS. Đây là vụ tấn công đẫm máu nhất ở Kuwait trong suốt 20 năm qua. Nạn nhân là những người vừa hoàn tất buổi cầu nguyện ở thánh đường Hồi giáo địa phương.
-
Ngày 26/6/2015
Sousse, Tunisia. 38 người chết
Tay súng tấn công vào một khu du lịch nghỉ dưỡng đông đảo du khách châu Âu tại Sousse. Nó là đòn đánh mạnh vào ngành công nghiệp du lịch của Tunisia nhưng phần lớn du khách thiệt mạng và người bị thương là công dân Anh.
-
Ngày 20/6/2015
Sanaa, Yemen. 2 người thiệt mạng
Một quả bom xe phát nổ bên ngoài Thánh đường Hồi giáo ở thành phố cổ Sanaa làm 2 người thiệt mạng và 6 người bị thương. IS tuyên bố vụ đánh bom thánh đường Shiite Qabat al-Mahdi nhằm vào nhóm phiến quân Houthis, lực lượng kiểm soát Sanaa từ tháng 9/2014.
-
Ngày 17/6/2015
Sanaa, Yemen. 4 người thiệt mạng
Loạt vụ đánh bom xe khách làm 4 người chết và hàng chục người bị thương khi người Hồi giáo ở Sanaa đang kỷ niệm tháng ăn chay Ramadan.
-
Ngày 22/5/2015
Qadeeh, Saudi Arabia. 21 người chết
Đây là vụ tấn công đầu tiên của IS vào Saudi Arabia. Ngoài 21 người thiệt mạng, vụ đánh bom liều chết nhằm vào Thánh đường Hồi giáo của người Shiite ở làng Qadeeh còn làm 123 người bị thương. Các tín đồ đang kỷ niệm ngày sinh của một vị thánh.
-
Ngày 20/5/2015
Sirte, Libya. 23 người chết
Phiến quân tiến hành vụ tấn công ồ ạt vào các căn cứ quân sự ở Libya. IS tuyên bố chiếm nhiều phương tiện và vũ khí của quân đội Libya trong khi lực lượng này khẳng định tiêu diệt được 23 phiến quân IS. Đôi bên cùng khẳng định chiến thắng
-
Ngày 18/4/2015
Jalalabad, Afghanistan. 34 người chết
Một kẻ đánh bom liều chết kích nổ chiếc áo khoác chứa bom mang trên người tại khu vực các quan chức chính phủ Afghanistan đang xếp hàng nhận lương. Vụ tấn công làm 34 người chết và 125 người khác bị thương.
-
Ngày 13/4/2015
Tripoli, Libya. 2 người chết
Một ngày trước vụ nổ bom Đại sứ quán Morocco, hai vệ sĩ tại Đại sứ quán Hàn Quốc đã bị sát hại trong một vụ xả súng. IS không nêu lý do thực hiện vụ tấn công.
-
Ngày 2/4/2015
Bán đảo Sinai, Ai Cập. 17 người chết
15 binh sĩ và 2 thường dân thiệt mạng khi nhóm phiến quân tiến hành vụ tấn công nhằm vào một chốt gác của quân đội Ai Cập trên bán đảo Sinai. Những kẻ tấn công sử dụng súng phóng lựu và súng trường. Bán đảo Sinai là nơi lực lượng cực đoan thề trung thành với IS chiếm quyền kiểm soát.
-
Ngày 21/3/2015
Sanaa, Yemen. 137 người chết
4 kẻ đánh bom liều chết thực hiện các vụ tấn công liên tiếp ở 2 thánh đường tại Sanaa, giết chết 137 người và làm bị thương 300 người khác. Lực lượng al-Qaeda, vốn hoành hành trên Bán đảo Arab, phủ nhận liên quan tới vụ tấn công khiến IS trở thành nghi can chính.
-
Ngày 18/3/2015
Tunis, Tunisia. 22 người chết
Hai tay súng người Tunisia thực hiện vụ tấn công tại Bảo tàng Quốc gia Bardo, giết hại nhân viên an ninh và 21 du khách từ các quốc gia như Italy, Tây Ban Nha, Anh, Nhật Bản và Colombia. Hàng chục người khác bị thương. Cảnh sát tiêu diệt các nghi phạm sau vụ đấu súng. Đây là lần đầu tiên IS nhận trách nhiệm cho một vụ tấn công ở Tunisia.
-
Ngày 15/2/2015
Libya. 21 người chết
Một video được IS công bố ở Libya cho thấy hình ảnh các chiến binh chặt đầu một người công giáo người Ai Cập. 20 trong số 21 nạn nhân được xác định là những người Công giáo bị bắt cóc tháng 12/2014 và tháng 1/2015 tại thành phố Sirte.
-
Ngày 29/1/2015
Bán đảo Sinai, Ai Cập. 27 người chết
4 kẻ tấn công sát hại 27 người trong vài tiếng ở phía bắc Sinai và tỉnh Suez. Phần lớn những người thiệt mạng là nạn nhân trong vụ đánh bom căn cứ quân sự và khách sạn ở el-Arish. Một binh sĩ thiệt mạng khi những kẻ khủng bố tấn công một chốt gác.
-
Ngày 27/1/2015
Tripoli, Libya. 10 người chết
5 nhân viên an ninh Libya và 5 binh sĩ người nước ngoài, bao gồm một nhà thầu quân sự người Mỹ, bị sát hại khi những tay súng bịt mặt nã đạn vào khách sạn Corinthia và kích nổ một quả bom xe hơi ngoài cổng. Lực lượng liên kết với IS ở Tripoli nhận trách nhiệm về vụ tấn công.
-
Ngày 7/1/2015
Paris, Pháp. 17 người chết
Hai kẻ tấn công thực hiện vụ khủng bố vào tòa soạn tạp chí châm biếm Charlie Hebdo, sát hại 10 người bên trong và hai sĩ quan cảnh sát. Al-Qaeda trên Bán đảo Arab nhận trách nhiệm cho vụ tấn công. Trong ngày hôm sau, một người đàn ông sát hại một cảnh sát và tuyên bố lấy cảm hứng từ các vụ tấn công của IS. Sau đó, anh ta bắn chết 4 con tin trong một siêu thị. Cả 3 tay súng trong 2 vụ tấn công đều bị tiêu diệt.
-
Ngày 5/1/2015
Arar, Saudi Arabia. 3 người chết
4 tay súng, một mặc áo khoác chứa bom, sát hại 3 nhân viên an ninh trên một chốt gác ở biên giới Saudi Arabia và Iraq. Đây là lần đầu tiên IS trực tiếp tấn công một căn cứ quân sự của Saudi Arabia.
IS vươn vòi bạch tuộc qua từng tháng
Phần lớn các cuộc tấn công của IS xảy ra trên đất Iraq và Syria. Lãnh thổ nằm dưới quyền kiểm soát của IS được chia thành 20 tỉnh, nơi tổ chức này lập chính quyền để quản lý. Dù nhiều nhóm cực đoan tuyên bố trung thành với IS nhưng không phải lực lượng nào cũng được thu nạp. Nếu được thu nạp, lãnh đạo IS sẽ tuyên bố chúng là một phần trong nhà nước Hồi giáo.
Trong tháng 11, Abu Bakr al-Baghdadi, lãnh đạo IS, tuyên bố thành lập 8 tỉnh mới ở Libya, Ai Cập, Yemen, Saudi Arabia và Algeria. Đây là nầy đầu tiên IS chính thức tuyên bố lãnh thổ bên ngoài Iraq và Syria kể từ khi được thành lập tháng 2/2014.
Trong tháng 1, IS lập tỉnh mới ở biên giới Afghanistan-Pakistan, khu vực nhiều năm nằm dưới quyền kiểm soát của al-Qaeda. Đây là dấu hiệu cho thấy IS đang thách thức al-Qaeda sau khi tuyên bố thành lập 1 tỉnh ở Yemen trước đó. Thậm chí, lực lượng này còn tuyên bố thành lập một tỉnh ở khu vực Bắc Caucasus của Nga.
Tuy nhiên, sự kiện đáng chú ý nhất là tổ chức khủng bố Boko Haram lộng hành ở Nigeria tuyên bố trung thành với IS trong tháng 3. Nó mở ra cơ hội cho phép IS duy trì hiện diện ở khu vực Bắc và Tây Phi cũng như tăng thêm cơ hội thành lập các tỉnh ở Bắc Phi.
