Thực tế, hẳn bạn đã từng nghe qua hai loại thiết bị mạng phổ biến hiện nay là modem và router. Thậm chí bạn cũng đã "mục sở thị" chúng ngay ở chính nhà mình mỗi khi bị rớt mạng hay Wi-Fi chập chờn. Tuy vậy, bạn có thực sự hiểu rõ và tên gọi và chức năng của những thiết bị này?
Router là gì? Chức năng ra sao?
Theo Howtogeeks, router còn gọi là thiết bị định tuyến hoặc bộ định tuyến, là một thiết bị mạng máy tính dùng để chuyển các gói dữ liệu qua một liên mạng và đến các đầu cuối, thông qua một tiến trình được gọi là định tuyến. Định tuyến xảy ra ở tầng thứ 3 trong mô hình OSI 7 tầng.
 |
| Một chiếc router nhãn hiệu Asus RT-AC3200. |
Nhưng để dễ hiểu, router chính là một thiết bị để chia sẻ Internet tới nhiều các thiết bị khác trong cùng lớp mạng. Một router điển hình hiện nay là bộ định tuyến không dây có phát sóng Wi-Fi (một số nơi gọi là access point hay AP). Hiện nay, các bộ định tuyến không dây thường được trang bị một hoặc nhiều ăng-ten, vài người quen gọi là "râu" cho phép họ có thể điều chỉnh được để cải thiện hướng sóng.
Thiết bị này cho phép tạo ra một mạng Wi-Fi sử dụng cho rất nhiều các thiết bị khác. Bên cạnh đó, các router thường có khá nhiều cổng Ethernet (còn gọi là cổng LAN) cho phép người dùng có thể kết nối được nhiều với các thiết bị khác thông qua cáp nối (mạng có dây hoặc hữu tuyến).
Router nhận dữ liệu Internet từ một modem và mỗi router sẽ có một địa chỉ IP công khai duy nhất trên Internet. Các máy chủ trên mạng Internet sẽ kết nối với router thông qua modem và thiết bị này có nhiệm vụ định tuyến lưu lượng truy cập đến các thiết bị khác trong mạng.
 |
| Mô hình router và modem trong một mạng nội bộ. |
Tuy nhiên chỉ với một router (không phải loại 2-trong-1), bạn khó có thể kết nối được với Internet. Bộ định tuyến sẽ chỉ có thể kết nối với Internet bằng cách nối cáp Ethernet chuyên biệt với một chiếc modem.
Modem là gì, chức năng ra sao?
Nếu ví router là đứa con thì modem chính là người mẹ. Nếu không có modem, router chỉ thực hiện được chức năng thiết lập mạng nội bộ chứ không thể kết nối ra Internet quốc tế.
Modem là thiết bị giao tiếp với mạng lưới của các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP). Thông qua hệ thống cáp nối đồng trục hoặc cáp quang từ các trạm cung cấp Internet nối đến nhà bạn, modem sẽ đóng vai trò chuyển hóa các gói dữ liệu do ISP cung cấp thành kết nối Internet cho router hoặc các thiết bị có liên kết mạng khác. Trong khi đó, modem DSL (dạng quay số) kết nối trực tiếp tới đường dây điện thoại.
 |
| SupraFAXModem 14400, một modem có tốc độ 14,4 Kb/s. |
Theo Wikipedia, modem (viết tắt từ modulator and demodulator) là một thiết bị chuyển đổi giữa các tín hiệu tương tự (analog) thành tín hiệu số (digital) và ngược lại. Các loại modem chủ yếu được dùng là modem cáp đồng trục, ADSL và cáp quang.
Modem dùng để khai thác dịch vụ Internet của các ISP cần phải đúng loại (DSL, đồng hoặc quang) mới có thể chạy với hạ tầng mà ISP cung cấp. Ngoài ra, trên modem còn kết nối Ethernet đầu ra cho phép truyền Internet (tín hiệu digital đã được giải mãi) tới bất kỳ một router hoặc máy tính đơn lẻ ở "phía sau".
Thiết bị kết hợp 2-trong-1 Modem và Router
Một số ISP có cung cấp một loại thiết bị 2-trong-1, kết hợp giữa modem và router. Nó thực hiện cả chức năng chuyển đổi tín hiệu tương tự thành số cũng như định tuyến nội mạng. Tên đầy đủ của nó là modem router song tại Việt Nam, hầu hết mọi người đều gọi tắt (nhưng sai về ý nghĩa) là modem.
 |
| Modem router D-Link DSL-2890AL |
Nếu đã có thể làm ra những chiếc modem router như vậy, tại sao các nhà sản xuất vẫn còn làm ra những chiếc modem hay router riêng rẽ để làm gì?
Đó là vì trước hết, mỗi loại modem thường chỉ dùng được với một cơ sở hạ tầng Internet duy nhất (hoặc DSL hoặc quang). Nếu bạn muốn chuyển đổi sang dùng cáp quang thì thường chiếc modem cũ (hoặc modem router cũ) sẽ không dùng được với đường truyền mới, buộc bạn phải sắm modem mới để sử dụng. Trong khi đó, chiếc router cũ vẫn có thể tái sử dụng lại và bạn chẳng cần phải cấu hình lại thông tin mạng trên smartphone hay máy tính để làm gì. Nói đơn giản, mạng Wi-Fi cũ của bạn vẫn vậy, mật khẩu vẫn vậy. Bạn chỉ cần cấu hình chiếc modem mới và cứ cắm vô là chạy (plug and play)!
 |
| So sánh tốc độ các chuẩn Wi-Fi phổ biển hiện nay. |
Bên cạnh đó, đối với các công ty, doanh nghiệp, vì lý do bảo mật hoặc chia sẻ băng thông đường truyền, đôi khi họ cần lập ra nhiều mạng nội bộ riêng (có mạng dành riêng cho khách vãng lai truy cập, có mạng chỉ để nhân viên sử dụng, có mạng chỉ cho giám đốc...). Việc tách riêng router và modem rất có lợi trong trường hợp này. Ngoài ra nếu lượng thiết bị đầu cuối (laptop, smartphone, tablet ...) quá nhiều, thường một chiếc modem sẽ không đủ sức chịu tải và công việc đó sẽ phù hợp cho router/switch hơn. Thêm vào đó, với những công ty có văn phòng ở nhiều tầng hoặc diện tích phân bố rộng, việc có nhiều router không dây sẽ giúp "phủ sóng" đều hơn.
Sau cùng là giá thành và chi phí nâng cấp. Vẫn có những chiếc modem router kết hợp tất cả các tính năng trên nhưng chi phí khá đắt. Và cũng không tiện lắm cho việc nâng cấp nếu bạn đã có chiếc modem router hỗ trợ Wi-Fi chuẩn 802.11n nhưng lại muốn có sóng đạt chuẩn 802.11ac. Việc mua thêm một chiếc router hỗ trợ chuẩn 802.11ac và gắn tiếp nối vào modem router có sẵn sẽ "kinh tế" hơn so với sắm hẳn chiếc modem router tốt hơn cái cũ.
Như vậy có thể tổng kết lại, để truy cập vào Internet tin tức, video... trước hết bạn cần có một modem. Router là lựa chọn tiếp theo nếu như muốn mở rộng phạm vi tiếp cận Internet cho nhiều thiết bị. Và cuối cùng, có sử dụng modem router kết hợp cả 2 tính năng hay không là tuỳ vào nhu cầu của bạn.
