Cảnh sát Mexico ngày 16/8 xác nhận Jesus Alfredo Guzman Salazar - 29 tuổi, con trai trùm ma túy Mexico Joaquin "El Chapo" Guzman - đã bị bắt cóc tại một quán bar - nhà hàng ở thành phố Puerto Vallarta (bang Jalisco) hôm 15/8 cùng 5 người khác.
Nhà chức trách Mexico nghi ngờ những tay súng tiến hành vụ bắt cóc là người của băng Jalisco New Generation, một băng đảng mới "phất" và hiện là đối thủ cạnh tranh với băng Sinaloa của ông trùm Guzman "El Chapo" (hiện đang ở tù). Bang Jalisco, nơi diễn ra vụ bắt cóc, là quê hương và "sân nhà" của băng Jalisco New Generation.
 |
| Quân đội Mexico phá hủy những vũ khí thu giữ được từ các nhóm tội phạm. Ảnh: Reuters
|
Những băng đảng khét tiếng
Jalisco New Generation thành lập vào năm 2010 tại thành phố Puerto Vallarta. Khi đó, cái chết của Ignacio "Nacho" Coronel, thủ lĩnh băng Sinaloa nhánh Puerto Vallarta, trong cuộc đấu súng với quân đội Mexico đã mở ra "khoảng trống quyền lực" và tạo địa bàn cho Jalisco New Generation hoạt động.
Giờ đây, nhiều người lo ngại vụ bắt cóc con trai trùm ma túy "El Chapo" sẽ làm bùng phát cuộc chiến giữa hai băng nhóm này để giành quyền kiểm soát tuyến đường vận chuyển ma túy tới Mỹ, theo AFP.
Chính quyền các bang "nhà" của hai băng đảng này - Jalisco và Sinaloa đều cảnh báo những cuộc tấn công trả thù có thể sắp xảy ra. Trong khi đó, bang Nayarit nằm giữa những bang này đang siết chặt an ninh trước nguy cơ một cuộc tắm máu.
"Chúng tôi đang phối hợp với chính quyền liên bang để bảo vệ những khu vực này", Thủ hiến bang Jalisco, ông Aristoteles Sandoval cho biết.
Theo thông tin từ các nhà điều tra, Jesus Guzman và những người đi cùng đang uống rượu champaign cùng vài phụ nữ trong quán bar La Leche thì một nhóm tay súng xông vào và hét lên một câu tục tĩu với hàm ý "bọn mày sẽ phải trả giá".
"Nếu Jesus Guzman là món hàng để mặc cả, việc này có thể êm xuôi. Nhưng nếu anh ta bị thanh toán, khu vực ven biển bắc Thái Bình Dương sẽ còn bất ổn dài", AFP dẫn lời Jose Reveles, một nhà báo và là tác giả một số sách về nạn buôn bán ma túy.
 |
| Trùm ma túy Joaquin "El Chapo" Guzman
, cầm đầu băng đảng Sinaloa , khi bị bắt tại Mexico City hồi tháng 1. Ảnh: AP |
Cuộc chiến lãnh địa hay thanh trừng nội bộ?
Jalisco New Generation vươn lên thành một thế lực đáng gờm trong vài năm gần đây và "vươn vòi" đến cả châu Á, châu Âu, thách thức nhà cầm quyền bằng những cuộc tấn công và phục kích. Năm 2015, băng này đã dùng rốc két bắn hạ một trực thăng quân sự và làm 7 binh sĩ thiệt mạng. Thủ lĩnh Nemesio "El Mencho" Oceguera của băng là một trong những tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất Mexico.
Về phần băng Sinaloa, ông trùm "El Chapo" vẫn đang ở trong tù từ khi bị bắt lại sau vụ tẩu thoát gây chấn động hồi năm ngoái nhưng thủ lĩnh mới của băng, Ismael "El Mayo" Zambada đã thành công trong việc ngăn cản Jalisco New Generation mở rộng địa bàn đến phía bắc bang Nayarit. Sinaloa hiện vẫn là băng ma túy lớn nhất của Mexico, kiểm soát từ 40-60% số giao dịch ma túy tại nước này với thu nhập khoảng 3 tỷ USD, theo CNN.
Dù vậy, các nhà phân tích nhận định nội bộ băng Sinaloa đang có xung đột, thủ lĩnh mới Zambada, 68 tuổi, vốn là người kín tiếng, có cung cách lãnh đạo hoàn toàn khác với Guzman "con" đầy phô trương.
 |
| Jesus Alfredo Guzman Salazar - 29 tuổi, con trai trùm ma túy Mexico với biệt danh Joaquin "El Chapo" Guzman. Ảnh: Getty |
Một số nhà phân tích còn đề cập đến khả năng vụ bắt cóc Guzman "con" là do sự sắp đặt của Zambada.
"'El Mayo (Zambada) là một tay lấn át, một kẻ kỳ cựu và từng bị phản bội. Guzman đã sai lầm khi lạc vào địa bàn của đối thủ, và có thể ông ta (Zambada) đã bắt lấy cơ hội này", ông Reveles nói với AFP.
Các điều tra viên cho biết trong nhóm của Guzman vẫn còn một người thứ 7 đã thoát khỏi vụ bắt cóc, làm dấy lên nghi vấn về "tay trong" trong vụ việc này.
Cuộc chiến chống ma túy ở Mexico, tính từ thời điểm chính phủ bắt đầu sử dụng quân đội để đối phó với những băng nhóm buôn ma túy, đã khiến 160.000 người thiệt mạng và 27.000 người bị thương.
Trong khi đó, con số từ một báo cáo của Ủy ban Nghiên cứu Quốc hội Mỹ thì số người chết là 80.000, theo CNN. Trong số người chết có dân thường từ chối gia nhập các băng nhóm, người nhập cư, nhà báo và các nhân viên chính phủ.
Tại Mexico hiện ít nhất 9 băng nhóm buôn bán ma túy đang hoạt động, kiểm soát những địa bàn khác nhau trên khắp nước. Sinaloa và Jalisco New Generation hoạt động tại các bang ven bờ biển giáp bắc Thái Bình Dương.
