Trung tuần tháng 10, ngồi trước cửa tiệm đã phải tạm đóng cửa suốt vài tháng vì Covid-19, anh Anthony Nguyễn cùng chủ tiệm lặng lẽ đếm số người qua lại trước trên con phố vốn nhộn nhịp bậc nhất ở trung tâm thành phố Melbourne. Hơn 30 phút trôi qua, số người qua lại vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay.
"Tình hình thế này thì chúng ta chưa thể mở cửa trở lại", chủ tiệm quay sang nói với đầu bếp trẻ.
Đó là lần thứ hai trong vòng nửa tháng, Anthony Nguyễn cùng một số nhân viên chủ chốt của nhà hàng ăn Việt Nam tại trung tâm Melbourne được mời đến để họp bàn về kế hoạch mở cửa sau phong tỏa, khi tình hình dịch đã tạm được kiểm soát.
 |
| Cảnh vắng lạnh tại con phố giữa trung tâm thành phố Melbourne, Australia trước ngày gỡ bỏ phong tỏa. Ảnh: Đăng Trình. |
Thấp thỏm tính ngày trở lại
"Chúng tôi quyết định lùi ngày mở cửa qua tháng 11, với hy vọng người dân sẽ quay trở lại nhịp sống bình thường và các công sở, văn phòng đã mở cửa trở lại", Anthony Nguyễn cho biết.
Cửa hàng nơi Anthony Nguyễn làm việc chuyên phục vụ các món ăn Việt, chủ yếu cho dân văn phòng và sinh viên tại các đại học ở trung tâm thành phố. Tình hình dịch bệnh căng thẳng tại Melbourne đã khiến việc kinh doanh và cuộc sống của người dân bị đảo lộn. Cửa hàng nơi anh làm việc mất hầu hết khách hàng.
Là tâm chấn của làn sóng Covid-19 thứ 2 tại Australia, thành phố Melbourne - thủ phủ của tiểu bang Victoria - bị phong tỏa suốt 112 ngày. Các cửa hàng, quán ăn buộc phải đóng cửa, người dân được lệnh phải ở nhà, chỉ được ra ngoài với 4 lý do và trong bán kính giới hạn. Các công sở áp dụng làm việc từ xa và sinh viên cũng học trực tuyến thay vì đến lớp.
"Trước khi bị buộc phải đóng cửa vì lệnh phong tỏa giai đoạn 4, chúng tôi cố gắng cầm cự nhưng lượng khách sụt giảm mạnh, doanh thu từ gần 3.000 AUD mỗi ngày chỉ còn vài trăm, không thể duy trì", quản lý nhà hàng của Anthony Nguyễn cho biết.
 |
| Trong 112 ngày phong tỏa, hầu hết cửa hàng bán lẻ trong thành phố đều đóng cửa, chỉ trừ siêu thị, tiệm tạp hoá và nhà thuốc. Ảnh: Đăng Trình. |
Theo khảo sát của DBM Consultant, cứ 3 doanh nghiệp tại Australia thì có một chịu thiệt hại tài chính nặng nề từ dịch Covid-19, với doanh thu sụt giảm hơn 30%, trong đó có nhiều đơn vị mất trắng doanh thu.
Từ ngày 28/10, Melbourne chính thức gỡ bỏ lệnh phong tỏa. Người dân có thể tự do rời khỏi nhà. Các cửa hàng bán lẻ, nhà hàng, quán cà phê và quán bar được mở cửa lại, với giới hạn nhóm 10 khách trong nhà và đảm bảo khoảng cách 2 m mỗi người.
"Bây giờ là lúc mở cửa lại", Thủ hiến bang Victoria Daniel Andrews nói trong buổi họp báo đầu tuần, sau khi lần đầu tiên địa phương này không ghi nhận ca nhiễm mới.
Sức ép
Sau thông báo gỡ bỏ phong tỏa, nhà hàng chuyên tổ chức sự kiện tại Brunswick East cũng thông báo triệu tập cuộc họp với các nhân viên quản lý về kế hoạch mở cửa trở lại.
Hơn 3 tháng trước, trong lúc nhà hàng đang tấp nập chuẩn bị tiệc cưới theo lịch đặt của khách vào hôm sau thì đột ngột phải đóng cửa vì lệnh của chính quyền bang. Khuôn viên quán ăn vốn tập nập, sống động bỗng trở nên hoang vắng, với các chồng ghế xếp cao. Đồ ăn, nguyên liệu chất đầy trong các ngăn lạnh.
Nhân viên được thông báo nghỉ việc và không biết ngày quay trở lại. "Sớm nhất có lẽ là tháng 3 năm sau", quản lý nhà hàng thông báo với nhân viên sau đó một tuần. Việc chính quyền bang gỡ phong tỏa sau khi tình hình dịch được kiểm soát khiến kế hoạch mở cửa có thể được đẩy sớm hơn.
"Chúng tôi đang đợi cuộc họp của quản lý nhà hàng vào cuối tuần này để biết kế hoạch cụ thể", Sofia, nhân viên nhà hàng, chia sẻ. Là du học sinh tại Australia, Sofia phải gắng gượng cầm cự qua ngày vì tình trạng đóng cửa kéo dài. Sau hơn 2 tháng thất nghiệp, mới đây, cô xin được công việc thời vụ tại một cửa hàng, nhưng cũng chỉ một ngày mỗi tuần.
 |
| Trước ngày 28/10, các nhà hàng và quán cà phê chỉ mở bán cho khách mua mang đi, hoặc qua các dịch vụ giao thức ăn như UberEats và Door Dash. Giờ đây, khách được phép ngồi tại quán, với điều kiện đảm bảo khoảng cách 2 m. Ảnh: Expore Melbourne. |
"Tiền lương 150 AUD không đủ tiền thuê nhà, nói gì tiền ăn, tiền học phí kỳ tới. Tôi đã tiêu đến đồng tiết kiệm cuối cùng. Nếu hoạt động kinh doanh không sớm mở cửa trở lại, sinh viên như tôi không biết sẽ tiếp tục thế nào", cô tâm sự.
Sức ép mở cửa trở lại cũng đến từ các doanh nghiệp, hiệp hội. Mới đây, chính quyền bang Victoria đã bị một doanh nghiệp kiện ra tòa vì lệnh phong tỏa kéo dài, gây hại đến hoạt động kinh doanh. Chính quyền liên bang Australia cũng liên tục gây sức ép để chính quyền bang Victoria mở cửa, tạo điều kiện cho hoạt động kinh tế dần quay trở lại.
Hiện nay, Victoria cùng với Tây Australia là hai bang vẫn duy trì việc đóng cửa với các bang khác. Trong đó, Melbourne là địa phương duy nhất ở xứ sở kangaroo chưa đưa hoạt động kinh tế trở lại trong điều kiện bình thường mới.
