Kỹ sư phần mềm Carlos Perez Gutierrez nhận được rất nhiều lời mời làm việc ở các vị trí đáng mơ ước trong nhiều công ty công nghệ. Hãng gọi xe Lyft muốn có anh cho văn phòng của mình tại San Francisco. Trong khi Booking.com hứa hẹn đài thọ toàn bộ chi phí để Carlos chuyển tới làm việc tại Amsterdam, Hà Lan, bao gồm cả việc kiểm dịch con chó cưng của anh.
Cuối cùng, người đàn ông Mexico 30 tuổi này lại chọn điểm dừng chân tại quốc gia chỉ rất ít người nói được tiếng Anh chứ chưa nói đến Tây Ban Nha, trong một công ty mà mới nghe qua nhiều người sẽ phải search Google: Line Corp ở Nhật Bản.
Carlos cho hay anh chấp nhận mức thù lao cùng đãi ngộ thấp chỉ để được thỏa mãn "mối tình" của anh với nước Nhật: truyện tranh anime và trò chơi điện tử.
 |
| Hai người phụ nữ trong trang phục Kimono truyền thống của Nhật trên một con hẻm nhỏ tại Pontocho, Tokyo. Ảnh: Bloomberg. |
"Cha mẹ tôi luôn bảo rằng tôi chơi Nintendo từ trước khi biết nói. Đó là lý do tôi luôn muốn đến thăm Nhật Bản", anh nói.
Nhân viên trong các doanh nghiệp Nhật Bản từ trước đến nay nổi tiếng với lối làm việc liên tục, lương bổng không cao và cũng không được chia cổ phiếu công ty như tại thung lũng Silicon. Tuy nhiên, quốc gia này cũng có một số lợi thế trong việc thu hút tài năng trên khắp thế giới. Du lịch bùng nổ, một số thành phố tại đây cũng dần chiếm thứ hạng cao trong danh sách những thành phố đáng sống nhất thế giới.
Nhưng đặc biệt nhất phải nói đến, chính nhờ những luồng văn hóa đặc biệt mà quốc gia này sản sinh, đã góp công lớn để các kỹ sư công nghệ, vốn là những gã "nerd" (người có phần lập dị) phải tìm đến.
"Chúng tôi đã chứng kiến nhiều kỹ sư có tay nghề cao đến Nhật Bản từ nhiều năm trước đây, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ. Những rào cản trong chính sách nhập cư giảm dần do chính phủ cũng phải thừa nhận rằng các công ty bản xứ đang rất yếu kém về nguồn nhân lực", Marc Burrage, Giám đốc điều hành hãng tuyển dụng Hays Plc ở Tokyo cho biết.
 |
| Carlos Perez Gutierrez trong văn phòng làm việc tại Kyoto. Ảnh: Bloomberg. |
Dân số già cùng lực lượng trong độ tuổi lao động bị thu hẹp khiến chính phủ của Tổng thống Abe buộc phải đưa ra các chính sách mở cửa hơn. Tuy nhiên những nỗ lực của họ cũng mới chỉ thu hút được khoảng 6.000 nhân công IT sau hơn 5 năm, theo thống kê của Bộ Tư pháp.
Theo Naoko Ishihara, một nhà nghiên cứu tại công ty tuyển dụng Recruit Holdings, hãng tuyển dụng lớn nhất cả nước, nhiều công ty Nhật vẫn rất bảo thủ trong việc tiếp nhận nguồn nhân lực đến từ các nền văn hóa khác.
"Ngay ở các công ty Nhật có chi nhánh ở toàn cầu, các nhà quản lý vẫn không thể tự tổ chức một cuộc họp bằng tiếng Anh. Các công ty Nhật sau hơn 30 năm vẫn bị tụt hậu phía sau về khả năng đa dạng", Naoko nhận định.
Tuy nhiên, với những doanh nghiệp cố gắng thu nạp nhân lực ngoại quốc, nền văn hóa của họ lại giúp ích rất nhiều. Mercari Inc, hãng mua bán trực tuyến Nhật đã tuyển được 33 sinh viên mới tốt nghiệp từ Viện Công nghệ Ấn Độ, một trong những trường kỹ thuật hàng đầu thế giới, nơi mà sinh viên thường ưu tiên chọn các hãng công nghệ nổi tiếng. Cựu sinh viên của trường có thể kể đến nhiều các tên như CEO Google Sundar Pichai, đồng sáng lập Sun Microsystems là Vinod Khosla.
Mercari tuyên bố kế hoạch mở rộng hồi tháng 6, từ 100 lao động lên 1.000 trong ba năm tới, bao gồm cả các nhân lực ngoại quốc. Để đảm bảo môi trường làm việc "hiếu khách", công ty này đã tổ chức đào tạo kỹ năng cho các nhân viên của mình. Ông Shintaro Yamada - nhà sáng lập Mercari - vào tháng 4 thậm chí còn bay đến Mumbai để bắt tay với từng thành viên mới và gặp gỡ gia đình họ.
Một công ty khởi nghiệp công nghệ cao khác tại Tokyo là Ascent Robotics Inc hiện phát triển trí thông minh nhân tạo cho những chiếc xe không người lái và robot, và rất cần lao động có khả năng đến từ bất kỳ nơi nào trên Trái Đất. Mỗi tháng, họ nhận được khoảng 500 đơn ứng tuyển từ khắp mọi nơi, theo Giám đốc Đầu tư của hãng - James Westwood.
 |
| Thử nghiệm mô phỏng tại văn phòng Ascent Robotics ở Tokyo. Ảnh: Bloomberg. |
"Mọi người đều muốn đến đây, bạn chỉ cần cho họ một cơ hội", James nói. Bản thân James Westwood cũng là một cựu Giám đốc điều hành tại Goldman Sachs Group ở Hong Kong, chuyển đến làm việc tại Ascent vào tháng 6. Ông là một trong 49 người ngoại quốc làm việc trong công ty chỉ với 11 người Nhật.
Marko Simic, chuyên gia robot người Serbia, cũng quyết định đầu quân cho một công ty Nhật Bản sau nhiều năm làm việc cho General Motor tại San Francisco. Sau một năm làm việc, Marko cho biết anh thích sống ở Tokyo, thành phố cực kỳ an toàn và tàu điện thì luôn chạy đúng giờ. "Gần đây tôi có chuyến công tác đến Stockholm (Thụy Điển)", anh nói, "chỉ sau vài ngày, tôi cảm thấy mình cần phải ngay lập tức trở về với văn minh".
Trở lại với Perez, văn phòng của Line tại Kyoto, nơi anh đến làm việc vào tháng 6, đã trở thành một nơi thu hút với các kỹ sư nước ngoài. Công ty có trụ sở tại Tokyo này đang vận hành một ứng dụng nhắn tin được sử dụng mỗi ngày bởi hơn một nửa dân số Nhật Bản, tuy nhiên lại không phổ biến bên ngoài châu Á. Với hơn 800 đơn ứng tuyển từ khắp nơi trên thế giới, song đến nay, chỉ có 13 trong số 20 kỹ sư làm việc tại văn phòng này là người ngoại quốc.
Video tuyển dụng mà Line đăng trên Stackoverflow.com, trang web nổi tiếng trong giới công nghệ, khiến người ta dễ liên tưởng đến một quảng cáo du lịch khi xuất hiện những cây anh đào, cổng torii đỏ rực tại đền Fushimi Inari nổi tiếng, và bảo tàng manga của thành phố.
"Bạn có thể khẳng định nhiều người tới đây đã từng có tuổi thơ với đầy truyện tranh trên tủ", Giám đốc điều hành của Line, Tomohiro Ikebe cho biết.
