Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Mánh khóe bẩn của những sinh vật ăn bám trên vật chủ

Những loài ký sinh trùng không chỉ sống an nhàn trên cơ thể vật chủ, chúng còn tạo ra nhiều trò tinh quái nhằm điều khiển vật chủ phục vụ, thậm chí là tự tử, để chúng sinh sản.

Ong bắp cày bắt nhện giăng tơ

Nhện tự giăng tơ bảo vệ kén ấu trùng ong bắp cày. Ảnh: Facebook

Đến mùa sinh sản, những con ong bắp cày cái Costa Rica sẽ tìm đến nhện Plesiometa argyra, cắn chúng tê liệt rồi truyền ấu trùng ong bắp cày ký sinh lên bụng vật chủ. Từ đó, những ấu trùng ong sẽ hút máu nhện để phát triển.

Sau một vài tuần, vật chủ xấu số sẽ tự giăng một loại mạng nhện kỳ lạ không giống như chúng từng làm trước đây để bảo vệ kén ấu trùng ong. Sau đó, con nhện sẽ nằm im đó chờ ong bắp cày đến ăn thịt.

Ong biến gián thành zombie

Ong tiêm chất độc vào não con mồi. Ảnh: Emanuele Biggi

Tới mùa sinh sản, loài ong bắp cày Ampulex sẽ tìm một con gián và biến chúng thành những cái xác biết nghe lời. Trước tiên, con ong trưởng thành sẽ tiêm một loại chất hóa học khiến gián tê liệt hai chi trước. Sau đó, chúng tiêm chất độc thần kinh vào não con mồi.

Giáo sư Frederic Libersat thuộc đại học Ben-Gurion, Israel và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng, nọc độc của ong nhằm vào khu vực phụ trách điều khiển hành vi trong não gián. Chính vì vậy, sau khi dính chất độc, gián sẽ mất khả năng kiểm soát hoạt động của chính bản thân và hành động theo sự điều khiển của ong.

Ong bắp cày Ampulex sẽ đưa con mồi tới một cái hang. Chúng đẻ một quả trứng trên lưng con mồi rồi đem chôn vật chủ với trứng. Từ đó, ấu trùng ong lớn lên bằng cách nhai dần cơ quan nội tạng và các bộ phận khác của gián. Một tháng sau, ong trưởng thành sẽ đục xác vật chủ và thoát ra ngoài tiếp tục vòng sinh trưởng.

 

Những trò tinh quái của sán ký sinh

Ốc chứa ký sinh trùng sán. Ảnh: Facebook

Một loài sán lá gan thường ký sinh trong gan các động vật có vú ăn cỏ như bò, trâu. Trứng của chúng sẽ đi vào phân của vật chủ và bài tiết theo đường tiêu hóa ra ngoài. Những con ốc sên ăn phải phân có chứa ấu trùng sán sẽ nhiễm sán lá gan. Sau khi vào trong cơ thể vật chủ mới, trứng sán nở ra. Cơ thể vật chủ sẽ tự động tiết ra chất nhầy để bảo vệ các nang sán.

Sau đó, kiến sẽ bị thu hút và ăn những khối chất nhầy chứa đầy ấu trùng sán. Những kẻ ăn bám tiếp tục quá trình xâm nhập lên não kiến và điều khiển kiến bò lên và ngồi im trên đỉnh các ngọn cỏ. Bò ăn cỏ và sán lại tiếp tục vòng đời của chúng.

 

Vũ điệu tử thần của những con cá bị giun ký sinh

Cá nhiễm ấu trùng giun. Ảnh: Facebook

Loài giun Euhaplorchis sống trong cơ thể ốc sừng sẽ bắt đầu vòng đời của mình bằng cách tìm tới vật chủ là loài cá Killi để sống nhờ. Trên cơ thể cá, ký sinh trùng sẽ tìm đường vào mang rồi xâm nhập vào não vật chủ. Tại đây, chúng tiết ra một chất độc hóa học khiến cá nhảy múa như bị "tăng động".

Giáo sư Jenny Shaw cùng các đồng nghiệp tại đại học California, thành phố Santa Barbara, Mỹ, đã chứng minh, các ký sinh trùng giun làm giảm lượng chất dẫn truyền thần kinh serotonin và tăng nồng độ hormone dopamine trong não cá. Việc chuyển đổi hóa học này kích thích cá bơi lội và hoạt động nhiều hơn.

Những hành vi này của cá sẽ thu hút các loài chim và khiến chúng có khả năng bị tấn công gấp nhiều lần so với bình thường. Sau khi chim ăn cá, trứng giun theo đường phân chim ra ngoài. Ốc sừng ăn phân chim và loài giun tiếp tục vòng đời ký sinh.

 

Giun kí sinh biến dế thành kẻ chán sống

Dế tự đâm đầu xuống nước tự tử nếu bị giun ký sinh. Ảnh: Facebook

Loài giun tròn mang tên Nematomorpha là những kẻ ăn bám đáng sợ của dế. Ở giai đoạn trưởng thành, giun sống trong môi trường nước để sinh sản. Dế uống nước ao hồ chứa ấu trùng giun sẽ bị nhiễm ký sinh trùng. Những con giun sẽ biến cơ thể vật chủ thành khách sạn nghỉ dưỡng đồng thời tiết ra chất độc khiến dế thay đổi hành vi.

Vật chủ khốn khổ phải lao mình xuống nước và chết đuối bởi đã đến lúc con giun cần sinh sản. Tại đây, giun chui ra và tiếp tục tạo ấu trùng dạng xoắn đi tìm các con mồi khác để ký sinh.

Tống Hoa

Bạn có thể quan tâm