Mạng xã hội khiến trẻ em tiếp xúc với nhiều sách người lớn

Các bậc phụ huynh, nhà xuất bản và nhà bán sách hiện nay nhìn chung đều hoan nghênh mạng xã hội, đặc biệt là các video quảng bá sách. Trong thời đại nhiều người lo lắng về việc trẻ em dành quá nhiều thời gian xem và chơi các nội dung trực tuyến, thì việc mạng xã hội thúc đẩy đọc sách là điều tích cực.

Tuy nhiên, có một lo ngại mới là trẻ em có thể đọc những đầu sách có nội dung người lớn. Trong đó, tiểu thuyết lãng mạn là thể loại được thảo luận nhiều nhất trên mạng xã hội, với nhiều đề tài như “kẻ thù thành người yêu” hay “tình yêu cấm kỵ”.

Sách người lớn đến tay trẻ em dễ dàng

Đã có nhiều cuốn sách nổi tiếng với đề tài này như bộ Heartstopper của Alice Oseman, Maple Hill Series của Hannah Grace, The Love Hypothesis của Ali Hazelwood và The Spanish Love Deception của Elena Armas, đều có chủ đề dành cho người lớn.

Dễ dàng tìm thấy các video quảng bá sách người lớn trên mạng xã hội. Ảnh: The Guardian.

Những cuốn sách này có bìa màu pastel với hình vẽ hoạt hình dễ thương. Vì vậy một số người lớn có thể nhầm chúng với tiểu thuyết dành cho thanh thiếu niên và không nhận ra nội dung thực sự.

Tác giả sách dành cho độc giả trẻ Alexandra Christo cho biết: “Ngày càng có nhiều độc giả nhỏ tuổi đọc sách dành cho tuổi mới lớn, thậm chí cả sách dành cho người trưởng thành vì các em có thể dễ dàng tìm thấy chúng nhờ sự quảng bá trên mạng xã hội”.

“Vấn đề lớn hơn nữa là việc định nghĩa sách dành cho người lớn ngày càng trở nên khó khăn khi nhiều cuốn sách sử dụng các cách tiếp thị giống nhau, từ bìa, tiêu đề, đến hình ảnh… Điều này khiến người đọc không dễ dàng phân biệt được chủ đề bên trong. Thêm vào đó, khi các video và nội dung quảng bá trên mạng xã hội thường ngắn, tập trung vào những câu chuyện hài hước mà không đi sâu vào chi tiết cụ thể thực sự, thì thật khó để biết đối tượng mục tiêu của sách là ai”, nhà văn Christo nói thêm.

Các trường học đã nhận thức được việc thanh thiếu niên đang bị cuốn theo những cuốn sách như vậy. Ít nhất một hiệu trưởng ở London đã viết thư cho các bậc phụ huynh kêu gọi họ kiểm tra xem con mình có đọc những cuốn sách phù hợp với lứa tuổi hay không.

Các nhà bán sách cũng đang cố gắng làm rõ tác phẩm nào có chứa nội dung người lớn. Trên trang giới thiệu của Waterstones về Icebreaker, cuốn đầu tiên trong series Maple Hill của Grace, bài đánh giá đầu tiên là của một chủ hiệu sách, trong đó nói rõ rằng cuốn tiểu thuyết này là một “chuyện tình lãng mạn nóng bỏng dành cho độc giả 18+”.

Chuỗi nhà bán lẻ Target của Mỹ thậm chí còn ghi chú “thông tin dành cho phụ huynh” trong danh mục bán sách của mình. Ví dụ, với cuốn Icebreaker, họ ghi chú: “Phụ huynh cần lưu ý Icebreaker là một câu chuyện tình lãng mạn nhẹ nhàng ở trường đại học có rất nhiều mô tả chi tiết, sinh động về tình dục giữa các nhân vật chính”. Họ cũng liệt kê các hành vi tình dục được mô tả trong cuốn tiểu thuyết, cùng một số thuật ngữ tục tĩu được sử dụng và các cảnh báo nội dung không lành mạnh khác như thói quen ăn uống không điều độ của nhân vật.

Với nhiều người trong ngành xuất bản, việc sử dụng các chi tiết tạo điểm nhấn là điều hết sức bình thường. Người có ảnh hưởng trên mạng xã hội Jasmin Mann cho biết: “Sách thường lan truyền trên mạng xã hội thông qua việc người sáng tạo chia sẻ các tác phẩm họ yêu thích, trong đó đề cập nhiều đến các tình tiết tạo ‘gia vị’, đặc biệt là những hành vi tình dục”.

Sách được tạo điểm nhấn bằng mọi công cụ có thể. Ảnh: Insider.

Quyền được đọc mọi thứ của trẻ

Tuy nhiên, sự phổ biến của xu hướng này cũng dấy lên nhiều tranh cãi. Nhà văn kiêm nhà báo Kat Rosenfield cho rằng: “Việc thanh thiếu niên quan tâm đến tình dục là điều bình thường và lành mạnh, cũng như không có cách nào an toàn để khám phá sở thích đó hơn là đọc về nó. Vấn đề không phải là việc những đứa trẻ tiếp xúc với sách có nhiều ‘gia vị’, mà đó là việc độc giả không được đọc gì cả”.

Bà Rosenfield vào năm ngoái đã chỉ trích một người bán sách trên mạng xã hội X vì chia sẻ một video đưa ra các lựa chọn thay thế cho những độc giả tuổi vị thành niên muốn đọc sách người lớn. Bà viết trên Twitter: “Hãy tưởng tượng bạn là một cô gái tuổi vị thành niên bình thường, chỉ đang cố gắng tiếp cận một số tác phẩm người lớn cổ điển hay ho, thì bị ngăn cản không được mua tiểu thuyết lãng mạn”.

Còn nhà văn Christo nhận thấy “sự gia tăng” số lượng thanh thiếu niên yêu cầu cảnh báo nội dung người lớn và xếp hạng các tiểu thuyết nhiều ‘gia vị’. Bà Christo nói: “Thay vì thấy thanh thiếu niên giới thiệu những cuốn sách nhiều chi tiết tình dục, tôi ngày càng thấy nhiều người muốn đọc những cuốn sách thanh thuần hơn”.

Nhà xuất bản Simon & Schuster tại Vương quốc Anh cho biết: “Điều quan trọng đối với chúng tôi là sách tìm được đúng đối tượng độc giả và chúng tôi ý thức được sự phù hợp với lứa tuổi là một phần của điều đó. Chúng tôi đã đưa vào sách các cảnh báo về nội dung tục tĩu và nêu rõ sách nào hay phân đoạn nào dành cho độc giả người lớn”.