Sáng 15/4, nhóm luật sư bào chữa và các bị cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) tranh luận sau khi đại diện VKS đề nghị mức án.
Là người đầu tiên được HĐXX đề nghị trình bày, ông Trần Trọng Mừng (cựu Tổng giám đốc TISCO) ủy quyền cho luật sư Đinh Anh Tuấn nêu quan điểm tranh luận.
Khi luận tội chiều 14/4, VKS cáo buộc ông Mừng có trách nhiệm toàn diện trong việc triển khai dự án mở rộng sản xuất tại TISCO nhưng không thực hiện đúng quy định của pháp luật để hoàn thành dự án.
Ông Mừng bị cáo buộc phạm tội với vai trò tổ chức thực hiện các hành vi sai phạm, không chỉ đạo dừng hợp đồng EPC với nhà thầu của Trung Quốc dù đơn vị này vi phạm thỏa thuận. Hậu quả gây thất thoát tài sản đặc biệt lớn cho Nhà nước.
VKS cũng quy kết cựu Tổng giám đốc TISCO đã giới thiệu và chấp thuận cho Tổng công ty CP Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ mặc dù biết doanh nghiệp này kém năng lực.
 |
| Ông Mừng bị VKS đề nghị 10-11 năm tù. Ảnh: N.H. |
Đối đáp với VKS, luật sư Đinh Anh Tuấn đánh giá trong vụ án này, cơ quan tố tụng cần xem xét trách nhiệm của Bộ Công Thương với vai trò chính, còn TISCO và Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) chỉ liên đới. Ông Tuấn lập luận VINAINCON là doanh nghiệp thuộc bộ và được một thứ trưởng của bộ này giới thiệu tham gia dự án.
"Một số bị cáo khai họ chấp nhận nhà thầu phụ vì có văn bản giới thiệu của Bộ Công Thương, do một thứ trưởng ký", luật sư phân tích và cho biết trong văn bản đó, bộ còn nói rằng VINAINCON có năng lực tốt.
Người bào chữa cũng bác cáo buộc của VKS về việc bị cáo Mừng đã không chỉ đạo chấm dứt hợp đồng với Tập đoàn MCC sau khi doanh nghiệp này không thực hiện thỏa thuận trong hợp đồng EPC.
Theo luật sư, sau khi MCC vi phạm hợp đồng, ông Mừng đã ký văn bản gửi VNS và Bộ Công Thương để đề nghị báo cáo Chính phủ cho dừng hợp tác với nhà thầu này để thu hồi tiền tạm ứng, bồi thường thiệt hại. Song, kiến nghị của ông Mừng không được chấp thuận.
Ngoài ra, cựu Tổng giám đốc TISCO căn cứ quy định trên Thông tư 09 của Bộ Xây dựng, quyết định tiếp tục hợp đồng thông qua việc thực hiện điều chỉnh giá phần xây lắp (phần C) và thay đổi giá hợp đồng EPC.
Luật sư Đinh Anh Tuấn cho rằng quá trình triển khai dự án, phần C của hợp đồng đã bị thay đổi hình thức từ trọn gói sang hợp đồng theo đơn giá. Tuy nhiên, ông Mừng không chỉ đạo về sự thay đổi này. Bị cáo còn phản đối việc nâng giá.
Cho rằng ông Mừng có một phần trách nhiệm trong vụ án, luật sư Tuấn kiến nghị HĐXX xem xét việc chuyển tội danh truy tố bị cáo này sang Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Trước đó, VKS đề nghị tòa tuyên phạt bị cáo Trần Trọng Mừng 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cùng tội danh này, ông Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS) bị đề nghị 6-7 năm tù. 12 bị cáo là đồng phạm với ông Mừng, ông Tinh bị đề nghị mức án từ 2 đến 10 năm tù.
5 bị cáo còn lại bị kiểm sát viên đề nghị các mức án từ 1 đến 3 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo VKS, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 tại TISCO được phê duyệt vào năm 2005 với tổng mức đầu tư hơn 3.800 tỷ đồng. Hai năm sau, TISCO ký hợp đồng EPC, là hợp đồng trọn gói và không được thay đổi về giá, với nhà thầu là Tập đoàn MCC (Trung Quốc). Giá trị hợp đồng là 160 triệu USD.
Sau gần một năm ký kết, MCC chưa hoàn thành thiết kế các hạng mục, không triển khai thi công các hạng mục của gói thầu. Đồng thời, MCC rút hết nhân lực về nước và nhiều lần đề nghị tăng giá hợp đồng thêm 3.000 tỷ.
Hai bị cáo Mai Văn Tinh và Trần Trọng Mừng biết MCC vi phạm hợp đồng và yêu cầu tăng giá trái quy định nhưng vẫn chấp thuận điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 8.100 tỷ. Sai phạm của các bị cáo khiến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh lãi vay và tăng chi phí đầu tư, gây thiệt hại hơn 830 tỷ.
