Lợi nhuận doanh nghiệp Việt lao dốc khi bị Amazon giảm đơn hàng

Công ty CP Sản xuất Kinh doanh và Xuất nhập khẩu Bình Thạnh - Gilimex (GIL) - vừa công bố báo cáo tài chính quý IV/2022 với kết quả doanh thu và lợi nhuận giảm mạnh so với quý liền trước và cùng kỳ do thiếu hụt đơn hàng xuất khẩu.

Cụ thể, trong quý cuối cùng của năm 2022, doanh nghiệp chuyên sản xuất và xuất khẩu mặt hàng may gia dụng tại TP.HCM này chỉ ghi nhận 262 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm tới 81% so với cùng kỳ năm 2021.

Đây là nguyên nhân chính khiến lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ của công ty quý vừa qua giảm 83%, chỉ đạt 42 tỷ đồng.

Dù doanh thu tài chính quý IV/2022 tăng gấp 3 lần, mang về hơn 83 tỷ, trong khi các chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp đều giảm, việc thu hẹp đáng kể doanh thu chính đã khiến lãi ròng của Gilimex chỉ đạt hơn 10 tỷ đồng, giảm tới 92%.

Doanh nghiệp này cho biết lợi nhuận sau thuế hợp nhất giảm mạnh trong quý vừa qua chủ yếu do doanh thu từ công ty mẹ giảm hơn 85%. Trong khi đó, số liệu trên báo cáo tài chính chỉ ra nguyên nhân của đà suy giảm doanh thu này đến từ việc thiếu hụt các đơn hàng xuất khẩu, đặc biệt là đơn hàng với đối tác lớn Amazon.

Cụ thể, báo cáo tài chính của Gilimex cho biết đầu năm 2022, giá trị khoản phải thu khách hàng ngắn hạn (là công nợ đã bán hàng nhưng chưa thu tiền của doanh nghiệp, sẽ được ghi nhận vào doanh thu khi đối tác thanh toán) của công ty vẫn lên tới gần 900 tỷ đồng. Trong đó, đối tác lớn nhất là Amazon Bobotics - công ty thành viên của gã khổng lồ thương mại điện tử Amazon (Mỹ) - với giá trị phải thu gần 800 tỷ đồng.

Tuy nhiên, khoản phải thu từ đối tác này đã giảm nhanh chóng trong 3 quý đầu năm, và đến cuối quý IV/2022 chỉ còn hơn 15 tỷ đồng. Kéo theo đó là giá trị khoản phải thu ngắn hạn từ cả các khách hàng khác đến cuối năm 2022 chỉ còn hơn 100 tỷ đồng.

Đáng chú ý, giá trị khoản phải thu khách hàng của Gilimex đến cuối tháng 9/2022 là hơn 85 tỷ đồng, trong đó khoản phải thu từ đối tác Amazon chỉ đạt gần 15,5 tỷ. Như vậy, trong quý IV/2022, Gilimex gần như không ghi nhận thêm đơn hàng giá trị nào từ đối tác lớn này.

Trên thực tế, kết quả kinh doanh của Gilimex đã bắt đầu tụt dốc từ quý III/2022 với doanh thu thuần giảm hơn 66%. Nguyên nhân cũng xuất phát từ việc gián đoạn các đơn hàng với đối tác lớn Amazon.

Tháng 12/2022, Gilimex cho biết đã kiện Amazon Robotics lên tòa án New York với cáo buộc đối tác này đột ngột thu hẹp các đơn đặt hàng trong tháng 4-5/2022 khiến công ty rơi vào tình trạng dư thừa năng lực sản xuất và nguyên liệu thô.

Trước đó, Bloomberg cũng đưa tin Gilimex đã khởi kiện đòi bồi thường 280 triệu USD từ Amazon với cáo buộc làm thương mại không công bằng. Công ty cho biết là đối tác chính của Amazon từ năm 2014 và để đáp ứng các đơn hàng từ đối tác lớn này, công ty đã tuyển dụng hơn 7.000 nhân viên và đầu tư hàng chục triệu USD vào các cơ sở sản xuất để xây dựng kho chứa hàng hóa. Thậm chí, Gilimex đã phải từ chối nhiều đơn hàng từ các đối tác lớn như IKEA, Columbia Sportswear để đáp ứng nhu cầu của Amazon.

Tuy nhiên, việc đối tác Mỹ bất ngờ thay đổi chính sách và giảm số lượng đơn hàng đã khiến kết quả kinh doanh của Gilimex ảnh hưởng nặng.

Thị giá cổ phiếu GIL đã giảm mạnh từ tháng 4/2022 đến nay. Nguồn: Tradingview.

Tính trong cả năm 2022, Gilimex ghi nhận 2.866 tỷ đồng doanh thu thuần và lãi ròng 354 tỷ đồng, giảm lần lượt 26% và 1% so với năm 2021. Đây cũng là năm đầu tiên công ty ghi nhận doanh thu sụt giảm sau 6 năm tăng trưởng liên tiếp.

Chính đà suy giảm mạnh của hoạt động kinh doanh này đã khiến thị giá cổ phiếu GIL giảm liên tục từ vùng 83.000 đồng (tháng 4/2022) xuống chỉ còn hơn 20.000 đồng/cổ phiếu hiện tại, tương đương mức giảm ròng gần 76%.

Trước đó, kết quả kinh doanh tăng trưởng cao nhờ các đơn hàng xuất khẩu thực hiện với đối tác Amazon đã giúp cổ phiếu GIL ghi nhận chuỗi tăng giá ấn tượng từ vùng 10.000 đồng/cổ phiếu vào tháng 4/2020 lên mức đỉnh 83.000 đồng vào tháng 4/2022.