Năm 2020 không chỉ là năm diễn ra cuộc bầu cử tổng thống Mỹ và còn đánh dấu 100 năm Tu chính án thứ 19 sửa đổi của Hiến pháp Mỹ được thông qua, theo đó, cấm chính quyền liên bang và tiểu bang từ chối quyền bầu cử của công dân Mỹ trên cơ sở giới tính.
Thời đại hiện tại chứng kiến một người phụ nữ đến gần chiếc ghế tổng thống Mỹ hơn bao giờ hết (bà Hillary Clinton), hàng loạt các ứng viên nữ đang tham gia cuộc đua tới vị trí này và nhiều nữ quan chức ở các cấp chính quyền cũng như những nữ nghị sĩ ở chính trường Mỹ. Như những người ủng hộ và phản đối vai trò của phụ nữ ở thế kỷ trước, chúng ta cũng đang tiếp tục tranh luận về những tác động của phụ nữ đối với chính trị Mỹ. Liệu phụ nữ có đang góp phần thay đổi văn hóa chính trị, thể chế và cách quản trị đối với chính họ? Điều này sẽ được giải thích sinh động trong tác phẩm The First: The Inside Story of the Women Reshaping Congress của Jennifer Steinhauer.
Kỳ bầu cử đột phá chính giới Mỹ
Steinhauer tập trung vào 35 phụ nữ mới được bầu vào năm 2018, những người đã giúp kỳ bầu cử Quốc hội Mỹ lần thứ 11 trở nên đa dạng nhất (về giới tính, chủng tộc, dân tộc, tuổi tác và gia cảnh kinh tế xã hội) trong lịch sử đất nước. Trong số họ có một số nghị sĩ đáng chú ý, bao gồm nghị sĩ Ilhan Omar và Rashida Tlaib, những phụ nữ Hồi giáo đầu tiên được bầu vào Hạ viện; Deb Haaland và Sharice Davids, những Hạ nghị sĩ đầu tiên là người Mỹ bản địa; cũng như, ở tuổi 29, hai người phụ nữ trẻ nhất từng được bầu vào Hạ viện, Alexandria Ocasio-Cortez và Abby Finkenauer.
 |
| (Từ trái qua phải) Các Hạ nghị sĩ Ilhan Omar, Alexandria Ocasio-Cortez, Rashida Tlaib và Ayanna Pressley. Ảnh: AFP/Getty. |
Phần lớn họ đại diện cho Đảng Dân chủ, một phần của làn sóng giúp đảng này giành được đa số ghế tại Hạ viện trong cuộc bầu năm 2018. Steinhauer thấy được một thế hệ nghị sĩ trẻ hơn, đa dạng, nhiều người là nữ hơn và cũng đang mang lại những thay đổi gần như ngay lập tức. Bà viết: “Cuộc bầu cử của họ đã đánh dấu một bước ngoặt lịch sử cho cả Quốc hội và phụ nữ Mỹ”.
Steinhauer theo đuổi các nhân vật của mình cả khi họ làm việc tại Quốc hội, tới các phòng điều trần, phòng làm việc tư nhân của họ, những căn hộ họ thuê, tới những nơi họ làm nhiệm vụ, cả trên khắp đất nước trong suốt khoảng thời gian những nữ nghị sĩ trẻ bước qua năm đầu tiên tại Quốc hội.
 |
| Cuốn sách được ra mắt tháng 3 năm nay. Ảnh: Amazon. |
Với con mắt của một nhà báo đi sâu vào các chi tiết và kinh nghiệm lâu năm đưa tin về Quốc hội tại New York Times, Steinhauer thường đi trước một vài bước so với những người mới làm công việc này. Bà chia sẻ cảm xúc ngưỡng mộ, cảm thông và lòng trắc ẩn đối với các nhân vật của mình về những khó khăn họ phải đối mặt tại một môi trường làm việc nhiều quy tắc truyền thống, một hệ thống thâm niên cứng nhắc, nhiều quy chế quản trị cũ đã “ăn sâu bén rễ” và thường không dễ bị thuyết phục bởi những điều mới mẻ.
Cuốn The First có giọng văn thân mật, khắc hoạ nhiều chi tiết và khơi dậy suy ngẫm cho độc giả. Steinhauer cũng biến mình thành một nhân vật trong cuốn sách, chia sẻ với độc giả một số quan sát dí dỏm và đôi khi cả những lập trường gay gắt để thúc đẩy diễn tiến tác phẩm.
 |
| Jennifer Steinhauer là phóng viên kì cựu về Quốc hội Mỹ. Ảnh: C-Span. |
Đối với câu hỏi những nghị sĩ trẻ đã làm được gì trong năm đầu tiên nhậm chức, Steinhauer kết luận rằng họ đã “sứt đầu mẻ trán” khi thực hiện mục tiêu hỗ trợ cho những cử tri mà họ đại diện. Nhưng bà cũng cho rằng họ đã có nhiều đóng góp “giúp cải tổ cuộc tranh luận quốc gia về luận tội tổng thống, vấn đề biến đổi khí hậu, quyền sở hữu súng, chính sách đối ngoại và vấn đề chính trị trong cuộc bầu cử”.
Bà Steinhauer nhấn mạnh: “Họ thể hiện bản thân bằng sự hiện diện, tác động của họ trong những thay đổi văn hóa và kinh tế rộng lớn đối với đời sống của người dân Mỹ”. Tác giả cũng tự hỏi: Liệu những người người phụ nữ của kỳ bầu cử thứ 116 này có còn được nhớ đến sau 30 năm nữa? Liệu tầm ảnh hưởng của tiền bạc, con đường tìm kiếm vị thế hay mong muốn vươn lên trong thể chế” có ảnh hưởng gì đến việc thực hiện lời hứa ban đầu của họ không? Nói cách khác, họ sẽ thay đổi Washington, hay Washington sẽ thay đổi họ? Câu hỏi đó, từ lâu đã được đặt ra đối với những người phụ nữ làm chính trị, vẫn đang tồn tại và có thể sẽ còn tồn tại lâu dài, hơn cả nhiệm kì của thế hệ những nữ nghị sĩ đang vươn lên này.
