Số ca nhiễm Covid-19 tăng nhanh ở Mỹ đang cho thấy những lỗ hổng nghiêm trọng trong khả năng ứng phó với đại dịch của hệ thống y tế nước này. Các bệnh viện và bác sĩ phải đưa ra kế hoạch ứng biến hàng ngày mặc dù họ không biết dịch bệnh sẽ diễn biến thế nào.
Các viện dưỡng lão bắt đầu được chú ý tới khi California công bố ca tử vong đầu tiên do Covid-19 vào 4/3, trong khi tổng số ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ lên 17. Hiện có hơn 1 triệu người già đang sống tại các viện dưỡng lão ở Mỹ và họ thường không có sức khỏe tốt. Nhiều viện dưỡng lão trong số đó từng thất bại trong việc kiểm soát các dịch bệnh thông thường.
Tuy nhiên, các lỗ hổng trong hệ thống y tế xuất hiện trên cả nước và ảnh hưởng đến mọi loại cơ sở y tế.
"Chúng ta cần máy thở và chúng ta cần chúng ngay bây giờ"
Ở Rhode Island, nơi phát hiện 2 ca nhiễm Covid-19, các bác sĩ mặc đồ bảo hộ kiểm tra bệnh nhân có triệu chứng nhẹ ở bãi đậu xe của bệnh viện thay vì cho phép họ vào phòng cấp cứu. Giới chức cho biết các biện pháp khẩn cấp đã được giảm nhẹ sau khi bang này cải thiện năng lực xét nghiệm.
Các quan chức ở Quận King, bang Washington trong tuần này cho biết họ đang mua một nhà trọ để chăm sóc những bệnh nhân cần được cách ly.
Ở các vùng nông thôn của Texas và các nơi khác, các bệnh viện nhỏ không có bộ dụng cụ xét nghiệm và các phòng thí nghiệm có thể làm việc này cách đó hàng giờ. Điều đó có nghĩa là các bệnh viện sẽ không thể xác định liệu có người nhiễm Covid- 19 trong số các bệnh nhân mắc cúm theo mùa thông thường hay không.
Các phóng viên và nhiếp ảnh gia tại nơi quận King ở Washington đặt nơi ở tạm thời cho bệnh nhân Covid-19. Ảnh: AP. |
Ông John Henderson, người đứng đầu hiệp hội các bệnh viện nông thôn ở Texas nói với Washington Post: “Không có đủ bộ dụng cụ để xét nghiệm, cách ly hoặc kiểm soát tất cả những bệnh nhân này”.
Máy thở và phòng chăm sóc đặc biệt là những thiết bị cần cho những ca nhiễm nặng. Tuy nhiên, những thiết bị này phần lớn giới hạn ở các bệnh viện lớn hơn và các trung tâm y tế ở các thành phố.
Các nhà cung cấp thiết bị đang dùng lại các quy chuẩn được áp dụng trong việc xử lý dịch SARS, MERS, H1N1 và Ebola. Tuy nhiên, loại virus corona mới đang lây lan rất nhanh chóng và khó phát hiện hơn vì người bệnh có những triệu chứng giống bệnh cúm thông thường.
Nỗi lo về việc thiếu giường bệnh để cách ly và điều trị cho bệnh nhân nhiễm virus đang gia tăng ở Mỹ do các trung tâm y tế lớn thường trong tình trạng thiếu giường ngay cả khi không có dịch.
“Bệnh viện và hệ thống y tế của chúng ta không đủ khả năng tiếp nhận số lượng lớn bệnh nhân và cách ly họ”, ông Gerard Anderson, giáo sư chính sách y tế và quản lý tại Đại học Johns Hopkins cho biết.
Mặc dù đã chuẩn bị nhiều tuần, các quan chức y tế vẫn lo lắng về tình trạng thiếu khẩu trang và đồ bảo hộ cho nhân viên bệnh viện cũng như máy thở cho bệnh nhân mắc bệnh nặng.
“Chúng ta cần khẩu trang, chúng ta cần máy thở và chúng ta cần chúng ngay bây giờ”, thượng nghị sĩ Patty Murray của bang Washington, nơi có nhiều ca nhiễm nhất tại Mỹ hiện nay, cho biết.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm 3/3 cảnh báo rằng việc mua và tích trữ trong hoảng loạn đang tạo ra sự thiếu hụt thiết bị bảo vệ trên toàn cầu một cách nguy hiểm. Trung Quốc, nơi khởi nguồn dịch bệnh, đã ngừng xuất khẩu các mặt hàng này.
Ngân sách cho y tế giảm trong 15 năm qua
“Hệ thống y tế cùng ngân sách có hạn không đủ để duy trì nguồn cung dự trữ cho đại dịch”, ông William Jaquis, chủ tịch của Học viện Bác sĩ Cấp cứu Mỹ cho biết. Điều này khiến hệ thống y tế Mỹ dễ bị tấn công.
Tiền tài trợ liên bang dùng chuẩn bị cho các tình trạng sức khỏe khẩn cấp đã giảm dần trong hơn 15 năm qua.
Theo Crystal Watson, học giả tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins, số tiền tài trợ liên bang dành cho các tiểu bang và địa phương chuẩn bị cho các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe đã giảm một nửa hoặc hơn trong vài thập kỷ qua.
Năm 2003, hai chương trình chính của liên bang trị giá 1,4 tỷ USD. Năm nay, số tiền dành cho 2 chương trình này chỉ còn 662 triệu USD.
“Đời tổng thống nào cũng cắt giảm tiền của những chương trình này”, ông Watson nói thêm.
Nhân viên y tế chuyển một bệnh nhân đến xe cứu thương tại Trung tâm Y tế của Kirkland ở bang Washington. Ảnh: Reuters. |
Các quan chức liên bang ước tính vào năm 2005 rằng trong trường hợp xảy ra đại dịch nghiêm trọng như cúm Tây Ban Nha năm 1918, hơn 740.000 người sẽ cần máy thở. Nhưng chỉ có khoảng 200.000 máy tại các cơ sở y tế và một số ít trong kho dự trữ quốc gia của Mỹ, theo các chuyên gia.
“Nếu tình huống nghiêm trọng xảy ra, chúng ta sẽ không có đủ máy thở”, ông Watson nói với Washington Post. “Tôi không nghĩ rằng dịch Covid-19 dẫn đến tình huống nghiêm trọng, nhưng nếu có, chúng ta sẽ phải đưa ra một số quyết định khó khăn”.
Tương tự, một nghiên cứu về bang Texas được công bố vào năm 2017 cho thấy rằng bang này sẽ thiếu máy thở nếu xảy ra dịch nghiêm trọng.
“Tôi không muốn nói rằng Covid- 19 thuộc nhóm đại dịch nghiêm trọng. Dịch này có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng do chúng ta không có dữ liệu chắc chắn”, ông Lauren Ancel Meyers, giáo sư tại Đại học Texas, người nghiên cứu việc giám sát bệnh truyền nhiễm nói.
Tình huống trong nghiên cứu trên chỉ ra “có một khoảng cách rất lớn về lượng máy thở trong kho dự trữ và những gì chúng ta cần trong một đại dịch nghiêm trọng”.
Nhu cầu gia tăng trên toàn cầu
Các nhà sản xuất máy thở cho biết họ đã thấy nhu cầu tăng mạnh.
Ông Elijah A. White, chủ tịch của công ty thiết bị y tế ZOLL Resuscitation cho biết: “Chúng tôi thấy nhu cầu mua máy thở tăng cao và tôi nghĩ những công ty khác cũng thấy như vậy. Không chỉ ở Trung Quốc hay Mỹ mà nhu cầu tăng lên ở khắp mọi nơi”.
“Nếu dịch bệnh bùng phát và mỗi bang có hàng trăm hoặc hàng nghìn bệnh nhân thay vì chỉ một vài người, phải có kế hoạch phối hợp chăm sóc trong khu vực”, ông Christopher Greene, một bác sĩ tại Đại học Alabama ở Birmingham cho biết.
Bệnh nhân bị bệnh nặng cần dùng máy thở, nhưng không phải bệnh viện nào cũng có thiết bị này, ông Greene cho biết. Nhiều bệnh viện ở nông thôn Texas không có máy thở nào. Bệnh nhân sẽ phải chuyển đến bệnh viện tuyến trên và điều này đặt ra thách thức mới cho các nhân viên trên xe cứu thương, ông Greene nói.
Nhân viên y tế vận chuyển các thiết bị trị liệu oxy cao áp tại Trung tâm Y tế của Kirkland. Ảnh: Reuters. |
“Trong vài ngày, chúng ta có thể đi từ 60 ca nhiễm đến rất nhiều ca”, ông Greene nói. Các bệnh viện lớn đang nghĩ kế hoạch dự phòng cho dịch Covid-19, ông cho biết, “nhưng chúng tôi muốn thấy sự chuẩn bị cho tình trạng khẩn cấp này ở cấp liên bang”.
Lãnh đạo tại Bệnh viện Rhode Island ở thành phố Providence, bang Rhode Island đã lên kế hoạch đối phó với Covid-19 trong nhiều tuần. Tuần trước, một học sinh và một nhân viên tới Italy trong chuyến đi được tài trợ bởi một trường trung học ở Pawtucket đã dương tính với virus.
Khi nhiều người trong bang Rhode Island trở nên lo lắng, những người phải đến bệnh viện xét nghiệm đã được yêu cầu ngồi trong xe của họ để bác sĩ đến lấy mẫu thử.
“Chúng tôi cử bác sĩ mặc đồ bảo hộ đi ra xe, lấy lời khai lịch sử đi lại, kiểm tra sàng lọc và sau đó làm xét nghiệm, thường là lấy dịch tiết ở mũi”, ông John B. Murphy, chủ tịch bệnh viện Rhode Island và bệnh viện Nhi Hasbro nói. Trong 2 ca dương tính trên, kết quả xét nghiệm được đưa ra trong 4 giờ.
Giờ đây, các quan chức của Rhode Island đang tìm hành trình bệnh nhân di chuyển cũng như lập danh sách những nhân viên và học sinh trong chuyến đi đến Italy.
Bệnh viện Rhode Island có 70 phòng áp suất âm có thể dùng để cách ly bệnh nhân. Các kỹ sư của bệnh viện đang tìm hiểu làm thế nào để biến một tầng của bệnh viện thành các nơi cách ly.
Bệnh viện có khoảng 25 bệnh nhân cần thở máy trong một ngày bình thường. Nếu nhu cầu gia tăng, bệnh viện có thể điều trị cho hơn 100 người dùng máy thở, ông Murphy nói. Nếu số bệnh nhân vượt quá con số đó, bệnh viện sẽ buộc phải làm việc với các quan chức nhà nước để tìm nơi khác cách ly và điều trị bệnh nhân.