Haruki Murakami đã 5 lần trượt giải Nobel Văn học, nhưng có lẽ ít ai biết được nhà văn người Kenya Ngũgĩ wa Thiong'o đã từng được nhiều độc giả mong đợi chiến thắng từ cách đây 7 năm.
 |
| Nhà văn Ngũgĩ wa Thiong'o. |
Ngũgĩ wa Thiong'o sinh năm 1938 là nhà văn, nhà viết kịch, nhà phê bình từ văn học, nghị luận xã hội cho đến các tác phẩm thiếu nhi. Ông viết bằng 2 ngôn ngữ chính là tiếng Anh và Gikuyu - thứ ngôn ngữ khá phổ biến ở Kenya.
Mang tư tưởng cấp tiến về vấn đề giáo dục và xã hội, Ngũgĩ đã xây dựng một sân khấu riêng khuyến khích người dân Kenya thay đổi lối sống thụ động của mình. Hành động của ông đã không làm vừa mắt giai cấp thống trị độc tài tại quốc gia châu Phi này, sau sự kiện này ông đã bị bắt giam trong suốt hơn 1 năm.
Được tổ chức Ân xá quốc tế bảo trợ, Ngũgĩ wa Thiong'o được ra tù, ông rời khỏi Kenya và sang Mỹ. Cho đến nay, ông đã giảng dạy môn Văn học tại nhiều trường đại học danh tiếng của Mỹ như Đại học Yale, Đại học New York và Đại học California.
Cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của Ngũgĩ, Devil on the Cross được viết bằng tiếng Gikuyu trên những tờ giấy vệ sinh khi ông bị nhốt trong tù. Kể từ sau đó, khi sáng tác các tác phẩm văn học ông đều viết bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình, bởi ông cho rằng người Châu Phi cần phải bảo vệ thứ ngôn ngữ bản địa đã tồn tại suốt bao năm nay.
Ngược lại, với những bài nghị luận, Ngũgĩ lại sử dụng hầu hết là tiếng Anh. Theo ông đó là để độc giả quốc tế có thể hiểu được xã hội, văn hóa Kenya nói riêng và toàn thế giới nói chung đang dần bị tha hóa như thế nào.
Ngũgĩ wa Thiong'o cũng nổi tiếng với 3 cuốn tự truyện: Dreams in a Time of War kể về thời kỳ ông cha ông đã chiến đấu trong chiến tranh thuộc địa với các nước châu Âu trong suốt gần 1 thế kỷ; In the House of the Interpreter về năm tháng đi học của ông thời kỳ nổi dậy của người dân Kenya chống lại đế quốc Anh; và Birth of a Dream Weaver về 4 năm sau khi được ra tù và hành trình tới những tác phẩm văn học đầu tiên.
 |
| 3 cuốn tự truyện nổi tiếng của Ngũgĩ wa Thiong'o. |
Ngũgĩ wa Thiong'o đã dành gần hết cả cuộc đời để đấu tranh, lên án cách cai trị bạo lực của những kẻ cầm quyền không chỉ riêng ở đất nước ông thông qua ngòi bút sắc sảo của một cây viết kỳ cựu.
