Straits Times cho biết trong tuyên bố tại Hội nghị ASEAN - Trung Quốc lần thứ 20 vào ngày 13/11, các thành viên ASEAN cho rằng tình hình trên vùng biển tranh chấp ở Biển Đông đã "lắng dịu hơn", dù vậy tiến trình này không thể bị xem là chuyện hiển nhiên. Các lãnh đạo ASEAN kêu gọi các bên có liên quan hợp tác sâu rộng hơn trong các vấn đề biển để xây dựng lòng tin với nhau và thúc đẩy sự bình yên hiện tại.
Tuyên bố do Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đọc. Singapore là nước điều phối cuộc thảo luận giữa Trung Quốc và ASEAN.
 |
| Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long trong hội nghị ASEAN - Trung Quốc. Ảnh: Straits Times. |
Trung Quốc cũng đáp lại sự "nồng ấm" hiện tại. Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói rằng Trung Quốc "luôn xem ASEAN là một ưu tiên trong chính sách đối ngoại với các láng giềng".
"Chúng tôi cam kết sẽ làm việc với ASEAN để trở thành láng giềng tốt, bạn bè tốt và đối tác tốt, và luôn luôn đứng cạnh nhau dù nắng hay mưa. Chúng tôi cũng cam kết hành động cùng ASEAN để xây dựng một cộng đồng cùng chia sẻ tương lai, trong đó bao gồm lý tưởng chung, sự thịnh vượng và trách nhiệm chung", ông Lý nói trong bài phát biểu khai mạc nhưng không trực tiếp đề cập vấn đề Biển Đông.
Các nhà lãnh đạo cũng tiến tới bắt đầu cuộc thương lượng về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). Hồi tháng 8, các bộ trưởng ngoại giao của ASEAN và Trung Quốc đã thống nhất cho bộ khung của bộ quy tắc này.
 |
| Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Ảnh: AFP. |
"Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ tiếp tục động lực tích cực này và hành động để hướng đến một bộ quy tắc ý nghĩa và hiệu quả. Tôi trông chờ một kết quả sớm", Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết.
Ông cho rằng những cơ chế như ASEAN rất quan trọng trong việc duy trì hòa bình, ổn định, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông tuân thủ theo luật pháp quốc tế.
"Chúng ta có lợi ích tập thể trong việc ngăn chặn những tính toán sai lầm có thể kéo theo căng thẳng leo thang", thủ tướng Singapore nói thêm.
Thủ tướng Lý Hiển Long nói rằng Biển Đông luôn là vấn đề nằm giữa mối quan hệ ASEAN và Trung Quốc. "Bằng việc xử lý tốt vấn đề Biển Đông, chúng ta có thể giữ cho quan hệ ASEAN - Trung Quốc trên con đường tích cực", ông nói.
Singapore sẽ là nước chủ tịch ASEAN vào năm 2018.
