Các tình nguyện viên chỉ được tiêm một lượng máu nhỏ bằng 2 thìa cà phê, tương đương 5-10 ml. Ảnh: National Health Service Blood and Transplant. |
Cơ quan quản lý Hiến máu và Hiến tạng Anh (NHSBT) mới đây đã trở thành đơn vị đầu tiên trên giới truyền thành công máu nhân tạo vào cơ thể người trong một cuộc thử nghiệm lâm sàng.
Đây là nền tảng để các nhà khoa học kiểm chứng độ an toàn của các tế bào hồng cầu nuôi cấy trong phòng thí nghiệm đối với cơ thể người và là bước tiến lớn cho việc điều trị những người bị rối loạn máu và có nhóm máu hiếm.
Cột mốc lịch sử của nhân loại
“Nghiên cứu này đã đặt nền móng cho việc chứng minh máu nhân tạo rất an toàn và có thể truyền cho những người bị chứng rối loạn máu như bệnh thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm”, Farrukh Shah, Giám đốc y tế khoa Truyền máu tại NHSBT, khẳng định.
Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã tiêm một lượng máu rất nhỏ, khoảng 5-10 ml máu, vào cơ thể 2 tình nguyện viên trong tình trạng khỏe mạnh.
Họ đã được tiêm 2 lần, một lần là máu thường, một lần là máu nhân tạo và cách nhau ít nhất 4 tháng. Sau đó, các nhà khoa học sẽ theo dõi tình trạng sức khỏe của các tình nguyện viên để so sánh tuổi thọ và hiệu quả của tế bào máu nuôi cấy so với tế bào máu thông thường.
Các tình nguyện viên sẽ được tiêm máu 2 lần với 2 loại máu khác nhau để so sánh tuổi thọ và hiệu quả của máu nhân tạo với máu thường. Ảnh: National Health Service Blood and Transplant. |
Theo The Verge, cột mốc lịch sử này chính là thành quả sau hàng thập kỷ nuôi cấy tế bào máu nhân tạo trong phòng thí nghiệm của các nhà khoa học. Trang tin cho biết tế bào máu NHSBT sử dụng được trích từ tế bào mầm của máu người trưởng thành.
Các nhà khoa học sẽ cần khoảng 500.000 tế bào này để tạo ra 50 tỷ tế bào máu nhân tạo. Trong đó, 15 tỷ tế bào sẽ đã được sử dụng để thử nghiệm truyền máu.
“Chúng tôi đã có thể tự tạo tế bào hồng cầu dùng cho mục đích y học. Chúng đã giúp hiện thực hóa thử nghiệm truyền máu này”, Rebecca Cardigan, Giám đốc phát triển vật liệu tại NHSBT, cho biết.
Theo The Verge, nghiên cứu truyền máu nhân tạo vào cơ thể người là một phần của thử nghiệm lâm sàng do NHSBT thực hiện nhằm so sánh tuổi thọ của các tế bào máu nhân tạo với tế bào máu thông thường khi được truyền vào cơ thể người. Thử nghiệm này sẽ được thực hiện với 10 tình nguyện viên và chỉ truyền một lượng máu nhỏ (khoảng 2 thìa cà phê) vào người.
Tiềm năng của máu nhân tạo
Nếu chứng minh thành công các tế bào máu nuôi cấy có tuổi thọ vượt trội so với máu thường, bệnh nhân sẽ không cần phải truyền máu nhiều như trước đây.
Thông thường, thời gian sống của hồng cầu sẽ kéo dài 90-120 ngày và có thể chứa hỗn hợp các tế bào hồng cầu cũ và mới nếu lấy từ nguồn hiến máu bên ngoài. Trong khi đó, máu nhân tạo hoàn toàn được nuôi cấy mới nên sẽ hoạt động hiệu quả và có tuổi thọ lâu hơn.
“Chúng tôi hy vọng tế bào hồng cầu nhân tạo sẽ sống lâu hơn tế bào lấy từ nguồn hiến tặng. Nếu thử nghiệm truyền máu nhân tạo đầu tiên trên thế giới của chúng tôi thành công, những bệnh nhân phải phụ thuộc vào truyền máu sẽ không cần phải truyền nhiều như trước đây”, Giáo sư Cedric Ghevaert tại Đại học Cambridge khẳng định.
Tế bào hồng cầu bình thường chỉ có thể tồn tại trong vòng 90-120 ngày. Ảnh: Getty Images. |
Không chỉ vậy, thử nghiệm này cũng sẽ giúp các nhà khoa học sản xuất các nhóm máu hiếm, khó tìm, trở thành nguồn máu nhân tạo cho những bệnh nhân đặc biệt.
Đơn cử như những người mắc bệnh hồng cầu lưỡi liềm cần phải được truyền máu thường xuyên vì các tế bào hồng cầu hình lưỡi liềm dễ dàng bị phá vỡ và chết đi, khiến họ không có đủ tế bào hồng cầu.
Nhưng cơ thể của họ còn hình thành kháng thể, kháng lại một số loại protein trong máu người bình thường. Do đó, nếu phát triển thành công máu nhân tạo, các nhà khoa học sẽ có thể sử dụng kỹ thuật này để tạo ra tế bào hồng cầu được nuôi cấy mà không có các loại protein này.
Theo The Verge, công nghệ máu nhân tạo vẫn còn cần nghiên cứu và phát triển thêm trước khi chính thức sử dụng. Các nhà khoa học cũng phải tìm cách để nhân rộng nguồn cung đến các bệnh viện. Vì thế, hiến máu vẫn là hoạt động cần thiết trước khi máu nhân tạo được đưa vào sử dụng rộng rãi.
“Nhu cầu hiến máu vẫn cao. Nhưng thử nghiệm này sẽ là bước tiến rất quan trọng đối với những người phụ thuộc vào truyền máu thường xuyên”, Giám đốc Farrukh Shah, cho biết.
Những câu chuyện ít được biết về tỷ phú công nghệ
Tủ sách Công nghệ đem đến cho độc giả những cuốn sách hay nhất, đúc kết hàng trăm giờ chia sẻ của Steve Jobs, Elon Musk và những người liên quan. Chúng chứa đựng những câu chuyện công nghệ thú vị, ít khi được bật mí.