Quy định giá trị đối với hàng cấm làm căn cứ định tội, định khung hình phạt (Điều 190 và 191) được nhiều đại biểu Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận khi bàn về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, sáng 20/2.
Theo báo cáo của Ủy ban Tư pháp, có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng đối với hàng phạm pháp là hàng cấm thì không có giá phổ biến trên thị trường; Nhà nước cũng không quy định giá nên không có căn cứ để xử lý hình sự.
Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, cho rằng khó xác định giá trị của ngà voi, sừng tê giác để xử lý hình sự người mua bán. Ảnh: Thắng Quang. |
Lấy ví dụ về vấn đề này Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình băn khoăn ngà voi, sừng tê giác được người dân coi là sản phẩm có giá trị rất cao, nhưng để xác định giá trị thì rất khó.
"Ở nhiều nước, sừng tê giác hay ngà voi cơ quan chức năng bắt được là nghiền tiêu hủy ngay. Đặt câu chuyện xác định trị giá thế nào, ngay cả đại diện của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ở đây cũng không làm được", Chánh án TAND Tối cao nêu.
Vị Chánh án cho biết nhiều địa phương họp để hướng dẫn định khung hình phạt gặp nhiều khó khăn. Việc xử lý hình sự hành vi buôn lậu thuốc lá hay các loại hàng giả khác cũng tương tự.
Ông Bình đề nghị ban soạn thảo và Chính phủ nghiên cứu thêm, tham khảo kinh nghiệm các nước để tránh mâu thuẫn, khó khăn trong thực thi khi yêu cầu định giá hàng cấm.
Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, thì cho rằng sừng tê giác, ngà voi chỉ nên định lượng. “Hiện chưa có tài liệu nào khẳng định tác dụng của sừng tê giác, ngà voi. Giá trị của nó xuất phát từ hoạt động ngầm trên thị trường”, tướng Vương nói.
Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhìn nhận hàng cấm khi cơ quan chức năng thu giữ được thì tiêu hủy theo các công ước, điều ước quốc tế nhưng, vấn đề đặt ra là số lượng, khối lượng, giá trị để định tội và lượng hình.
"Ví dụ 1 kg sừng tê giác thu được cũng phải tiêu hủy, nhưng người buôn bán đến 100 kg, 1.000 kg thì tội phải khác với người buôn 1 kg. Định lượng hay tính giá trị, khi nào tính theo số lượng, khối lượng, khi nào tính giá trị là vấn đề đặt ra", Phó chủ tịch Quốc hội nói.
Ông Lưu đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu thêm cho phù hợp với thực tế và tạo điều kiện cho cơ quan tố tụng xử lý loại tội phạm này, trước khi trình kỳ họp Quốc hội tới đây.