Kết quả xét nghiệm ma túy lần đầu xác định lái xe tải gây tai nạn tại Gia Lai khiến 13 người tử nạn là âm tính, tuy nhiên, với những biểu hiện đi ngược chiều với tốc độ lên tới 100 km/h trong suốt 20 km, liên tục lạng lách thì dư luận vẫn có quyền đặt câu hỏi phải chăng lái xe có liên quan đến ma túy.
Những nghi vấn này của người dân sẽ được các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ trong thời gian sớm nhất. Dù kết quả có thế nào thì cũng không thể xóa được nỗi sợ hãi về tình trạng lái xe tải, nhất là lái xe xe container “dính” vào ma túy, khi thực trạng này đã được xác tín bằng những vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng.
Không dễ để kiểm tra
Đề cập đến những vụ tai nạn liên quan đến xe container và xe tải, chỉ huy Phòng CSGT đường bộ - đường sắt CATP Hà Nội cho biết trong thời gian qua có nhiều vụ TNGT liên quan đến xe container, xe tải gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Đau thương nhất là những vụ tai nạn khi nạn nhân ngủ ở trong nhà vẫn bị thiệt mạng. Câu chuyện tưởng chừng như... đùa này lại đang có xu hướng gia tăng trên các trục đường quốc lộ, hay nơi có nhiều xe tải, xe siêu trường, siêu trọng đi qua.
Hiện nay chỉ tính riêng trên địa bàn Hà Nội, số vụ TNGT liên quan đến xe tải, xe container đang chiếm tỷ lệ rất cao trong tổng số các vụ. Thống kê của Phòng CSGT cho thấy, chỉ tính trong năm 2016, trên toàn địa bàn thành phố đã xảy ra 639 vụ TNGT liên quan đến xe tải, xe container trên tổng số 1.552 vụ TNGT.
“Đây là con số đáng báo động, thể hiện sự phức tạp, nguy cơ chết người tiềm ẩn đang ngày càng gia tăng do lỗi của những lái xe của các phương tiện trên”, thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó trưởng phòng CSGT đường bộ - đường sắt, Công an TP Hà Nội nhìn nhận.
 |
| Khá nhiều vụ TNGT xe container mất lái đâm thẳng vào nhà dân nằm ven quốc lộ. |
Khẳng định hiện nay trong đội ngũ lái xe container chắc chắn có nhiều lái xe nghiện ma túy hay các chất kích thích khác, đại diện Phòng CSGT cho biết trong năm 2014, Bộ GTVT phát hiện có gần 500 lái xe tải nghiện ma túy khi đi khám sức khỏe, trong đó Hà Nội có 57 lái xe có biểu hiện dương tính với chất gây nghiện. Có một điều chắc chắn rằng, từ năm 2014 đến nay, con số trên không thể giữ nguyên.
Những nguy cơ về tình trạng lái xe tải, xe container nghiện ma túy gây tai nạn hiển hiện rõ ràng như vậy, song hiện nay việc kiểm tra xử lý của CSGT được xem là khá khó khăn. Phòng CSGT Hà Nội nhìn nhận, trong nhiều năm qua, gần như CSGT chỉ kiểm tra với các trường hợp lái xe vi phạm tốc độ, rượu bia chứ chưa phối hợp kiểm tra, phát hiện được lái xe nghiện ma túy.
Nguyên nhân là thiếu thốn về trang thiết bị cũng như sự phối hợp lỏng lẻo, chưa chặt chẽ của các cơ quan chức năng có liên quan với lực lượng CSGT hay thậm chí là thái độ chống đối của doanh nghiệp, các lái xe.
“Đa số vụ phát hiện lái xe nghiện ma túy là khi sự việc đã xảy ra rồi, có nghĩa là trong các vụ khám nghiệm TNGT”, đại diện Phòng CSGT cho biết.
Siết chặt đầu vào tuyển dụng lái xe
Đồng cảm và chia sẻ với những khó khăn của lực lượng CSGT trong công tác kiểm tra, phát hiện lái xe nghiện ma túy nói chung, thượng tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Tuyên truyền hướng dẫn pháp luật về ATGT, Cục CSGT (Bộ Công an) nhìn nhận: "Lâu nay việc kiểm tra đối với lỗi vi phạm này của CSGT là khá hạn chế".
Theo đại diện Cục CSGT, trong thời gian qua, CSGT Hải Phòng đã kiểm tra, phát hiện khá nhiều lái xe tải, xe container nghiện ma túy. Số lái xe vi phạm này sau đó đã bị các doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng lao động.
Hay như ở Sơn La, CSGT phối hợp với lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy kiểm tra lái xe tải, xe container mắc nghiện. Mặc dù vậy, những kết quả này vẫn còn vô cùng khiêm tốn tính trên bình diện toàn quốc.
 |
| Lái xe container, xe tải nghiện ma túy khá nhiều đã gây ra những hậu quả đau lòng. |
Theo quy định, thời gian lái xe cầm vô lăng không quá 4 giờ liên tục và 10 giờ/ngày. Tuy nhiên thực tế, đối với các lái xe tải nhất là xe container, hầu hết đều vượt nhiều khung thời gian cho phép. Hậu quả đã dẫn đến tình trạng thiếu ngủ, mệt mỏi của các lái xe. Nhiều lái xe đã sử dụng ma túy để tỉnh táo, chống lại cơn buồn ngủ. Tuy nhiên, hậu quả của những sai lầm, cơn say, phê thuốc này lại là những vụ TNGT kinh hoàng.
Theo Phòng CSGT, Công an TP Hải Phòng, qua kiểm tra, xử lý nhiều vụ TNGT do xe container gây ra, lực lượng CSGT phát hiện nhiều lái xe có biểu hiện sử dụng ma túy dẫn đến tai nạn bất thường như: lái xe lao thẳng vào nhà dân, vượt dải phân cách lao xuống ruộng... Nguyên nhân, lái xe chạy liên tục không nghỉ, có khả năng lên cơn nghiện hoặc “phê thuốc”.
Để kiểm soát chặt chẽ đối với các lái xe nghiện chất kích thích và ma túy, Cục CSGT cho rằng cùng với sự đầu tư, tăng cường kiểm soát của CSGT, các doanh nghiệp vận tải phải “sàng lọc” đội ngũ lái xe ngay từ đầu vào. Bên cạnh đó, thông qua những đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ, đột xuất, kịp thời phát hiện, sa thải, xử lý những lái xe nghiện ma túy, chất kích thích gây nguy hiểm tiềm ẩn xảy ra TNGT.
