 |
Vua Charles III lên ngôi vào thời điểm chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy ở Scotland, Wales và Bắc Ireland. Hai đảng chính trị lớn nhất ở Scotland và Bắc Ireland muốn rời khỏi Anh, trong khi 1/4 dân số ở Wales ủng hộ độc lập.
Các phóng viên của Guardian đã quan sát ở Belfast, Edinburgh, và Cardiff để đánh giá thái độ người dân đối với tân vương.
Scotland
Mối liên hệ của nữ hoàng với Scotland và người dân nơi đây đã được xây dựng qua hàng thập kỷ và trở nên rất bền chặt.
Người Scotland gắn bó với tính cách và sự kiên định của chính nữ hoàng chứ không phải với thể chế quân chủ, các cuộc thăm dò cho thấy. Hồi tháng 5, tổ chức tư vấn British Future chỉ ra rằng chỉ có 45% người dân ở Scotland muốn duy trì chế độ quân chủ. Con số này trên toàn quốc là 60%.
36% người Scotland tin rằng sự kết thúc của triều đại Nữ hoàng Elizabeth II sẽ là thời điểm thích hợp để chuyển sang thể chế cộng hòa.
Nhiều dự đoán đã được đưa ra về việc cơ quan lập pháp của Scotland có thể tổ chức trưng cầu dân ý lần 2 về việc tuyên bố độc lập hay không, và liệu tân vương sẽ củng cố mối quan hệ giữa Scotland và phần còn lại của Anh hay không.
Trước cuộc trưng cầu dân ý năm 2014, cựu lãnh đạo Scotland Alex Salmond đã nhấn mạnh nơi này sẽ tiếp tục công nhận nữ hoàng là nguyên thủ quốc gia nếu người dân tán thành tuyên bố độc lập.
Tuy nhiên, vị lãnh đạo hiện tại của Scotland, bà Nicola Sturgeon, được cho là ít hào hứng hơn với sự hiện diện của hoàng gia ở Scotland, dù bà rất ngưỡng mộ và yêu mến nữ hoàng.
 |
| Nữ hoàng Elizabeth II và Vua Charles III, khi ấy còn là thái tử. Ảnh: WPA. |
Tại cổng lâu đài Balmoral ở Scotland, nhiều người tụ tập để tiếc thương nữ hoàng, đồng thời bày tỏ suy ngẫm về tân vương.
Karen Taylor (48 tuổi), trú tại East Kilbride, cho biết: “Có những người chỉ ủng hộ hoàng gia vì nữ hoàng. Ông ấy sẽ cần cố gắng nếu muốn có được sự ủng hộ như mẹ mình. Đó sẽ là một hành trình dài nhưng tôi hy vọng ông ấy sẽ làm tốt và phụng sự tốt”.
Rob Adamson, ở phía Bắc Aberdeen, nói rằng tân vương cần ôn hòa hơn và trung lập giữa các đảng phái chính trị. “Tôi tự hỏi ông ấy sẽ chọn cách nào để thích nghi với hoàn cảnh mới. Từ tấm gương của mẹ mình, ông ấy có một hình mẫu rất tốt để noi theo”.
Wales
Tình cảm dành cho cố nữ hoàng ở xứ Wales chắc chắn là rất lớn. Người dân nơi đây cũng yêu mến Hoàng tử William, người từng làm phi công tìm kiếm và cứu nạn ở phía Bắc xứ Wales.
Dù Vua Charles III đã giữ tước vị thân vương xứ Wales trong hơn nửa thế kỷ và thường xuyên đến thăm vùng đất này, một số người cho rằng vị tân vương vẫn cần cố gắng thêm để xây dựng kết nối với người dân ở đây.
“Tôi chỉ cảm thấy lạ miệng khi gọi ‘Vua Charles’ và tôi nghĩ rằng ông ấy sẽ phải làm việc rất nhiều để thu phục mọi người”, Katie Mal (37 tuổi) và mẹ đến từ Cardiff, nói khi tưởng nhớ nữ hoàng trong một buổi lễ ở thủ phủ xứ Wales. "Tôi nghĩ một số người sẽ thích các hoạt động bảo vệ sinh thái của ông".
Dẫu vậy, cô thừa nhận mình coi hoàng gia là điều giữ bốn vùng lãnh thổ của Liên hiệp Vương quốc Anh lại với nhau. “Hoàng gia liên kết nước Anh theo một cách nào đó, là một điểm chung mà chúng tôi có”.
 |
| Thân vương xứ Wales, Thái tử Charles, khi được phong tước vào năm 1969. Ảnh: AP. |
Jenny Lee (37 tuổi), một giáo viên, đồng ý. “Nữ hoàng là tất cả những gì chúng tôi biết. Hy vọng rằng Vua Charles sẽ giúp cho chúng ta đoàn kết. Sẽ có rất nhiều áp lực lên ông. Chúng tôi đã biết nữ hoàng trong nhiều năm. Ông ấy sẽ phải xây dựng dựa trên điều đó”.
Trước khi Vua Charles tuyên bố Hoàng tử William sẽ là thân vương mới của xứ Wales, một bản kiến nghị đã được đưa ra kêu gọi bãi bỏ tước hiệu này vì nó được coi là biểu tượng của sự khuất phục kể từ khi Vua Edward I tuyên bố tước hiệu cho con trai vào năm 1301.
“Có khả năng ông ấy sẽ thu phục được mọi người. Tuy nhiên, bà Elizabeth còn rất trẻ khi lên ngôi. Bà đã có nhiều thập kỷ để ghi dấu ấn của mình. Trong khi đó, Vua Charles hiện đã là một người cao tuổi”, Loeffler nói.
Craig Prescott, một chuyên gia về chế độ quân chủ tại Đại học Bangor, cho biết sự hiện diện của chế độ quân chủ ở Wales yếu hơn 3 vùng còn lại, ví dụ như hoàng gia không có nơi cư trú chính thức tại xứ Wales.
“Phong trào độc lập của xứ Wales đang phát triển dựa trên bản sắc riêng biệt của nơi đây. Điều đó đi ngược lại ý tưởng về chế độ quân chủ. Tôi có thể nói Vua Charles sẽ cần phải thu phục Wales”, ông Prescott nói.
Bắc Ireland
Một bức tranh mới của nữ hoàng ở Belfast in câu cảm thán: "Nữ hoàng đã qua đời, đức vua muôn năm!". Dẫu vậy, nhiều người theo chủ nghĩa hợp nhất ở Bắc Ireland không mấy ấn tượng với Vua Charles III.
Một phần là do người dân vẫn còn sốc và đau buồn trước cái chết của vị quân vương được tôn kính, và được mong đợi sẽ sống đến 100 tuổi. Họ cần thời gian để thương tiếc những gì đã mất trước khi cổ vũ người thay thế.
“Chúng tôi biết mình phải ủng hộ nhà vua ngay bây giờ, sau khi đặt vòng hoa tại bức tranh của nữ hoàng trên đường Shankill ở Belfast. Thế nhưng thật lạ lẫm khi nói ‘Chúa phù hộ cho đức vua’”, Carol Irwin, 58 tuổi, nói.
Bà Irwin vẫn tự hào mình là một người trung thành với Bắc Ireland và với chiếc vương miện, bất kể ai đội nó. “Chúng tôi vẫn sẽ ủng hộ Vua Charles”.
 |
| Một bức chân dung ở Bắc Ireland thông báo sự ra đi của Nữ hoàng Elizabeth II, đồng thời có dòng chữ tung hô tân vương. Ảnh: Guardian. |
Dù gì đi nữa, Vua Charles vẫn dành được nhiều tình cảm từ một bộ phận công chúng ở vùng đất này nhờ những tương tác và gắn bó với nó.
Vua Charles, khi còn là thái tử đã có 39 chuyến thăm chính thức đến Bắc Ireland, cùng với các chuyến thăm tới Cộng hòa Ireland, nhiều hơn gấp đôi số lần mẹ ông vượt biển Ireland. Ông đã bắt tay khắp khu vực, trao giải thưởng, khai trương các tòa nhà mới.
“Vua Charles không còn trẻ trung và ngây thơ, ông đã học được nhiều điều từ những người giỏi nhất. Ông ấy biết mong muốn của mẹ mình là gì”, Stuart Ward (43 tuổi), ở phía đông Belfast, nhận xét.
Stacey Graham (32 tuổi) chia sẻ tình cảm tương tự. "Tôi không nghĩ nữ hoàng sẽ giao chúng tôi cho ông ấy nếu bà không nghĩ rằng con trai làm được việc”.
Joy Crawford (51 tuổi) tin rằng nữ hoàng, ngay cả khi qua đời, sẽ sắp xếp mọi thứ đi đúng hướng: "Tôi nghĩ Charles sẽ có thể giữ mọi người lại với nhau. Ông ấy sẽ luôn có mẹ ở bên”.
