Ngày 23/5, nền tảng cho thuê ôtô tự lái Zoomcar thông báo ngừng hoạt động kinh doanh tại thị trường Việt Nam với lý do điều kiện thị trường nói chung và ngành dịch vụ này nói riêng đang phải đối mặt nhiều khó khăn, thậm chí được dự báo còn diễn biến phức tạp. Dù vậy, hãng vẫn cam kết hoàn thành các nghĩa vụ với tất cả khách hàng, đối tác chủ xe và nhà cung cấp trong thời gian tới.
Zoomcar gia nhập thị trường Việt Nam từ tháng 12/2021, tức quãng thời gian hoạt động tính đến nay mới chỉ kéo dài 1,5 năm. Trên thực tế, sự ra đi của Zoomcar được đánh giá là động thái bất ngờ khi mới đầu năm nay, ông Phạm Lê Tuấn Kiệt - Giám đốc quốc gia Zoomcar Việt Nam - khẳng định nền tảng đã gặt hái nhiều kết quả tích cực.
 |
| Ông Kiệt từng đảm nhiệm nhiều vị trí lãnh đạo tại Gojek và Oyo. Ảnh: Zoomcar. |
Từng tuyên bố hòa vốn sau một năm, doanh thu 2023 có thể đạt 80 triệu USD
Zoomcar có mô hình tượng tự một sàn thương mại điện tử chuyên cho thuê ôtô tự lái. Nền tảng đứng ra làm nền tảng trung gian kết nối người dùng có nhu cầu thuê xe và chủ xe.
Điểm khác biệt của Zoomcar so với những đơn vị truyền thống là người dùng có thể chủ động lựa chọn loại xe mong muốn. Thời gian thuê cũng linh hoạt theo giờ và có nhiều địa điểm nhận xe.
Toàn bộ xe tham gia nền tảng đều được trang bị hệ thống cảnh báo phát hiện bất thường trong quá trình xe vận hành. Hệ thống này đảm bảo chủ xe có thể kiểm soát xe từ xa, cho phép tự tắt máy xe nếu phát hiện nghi ngờ. Người thuê xe cũng có thể nhận hoặc trả xe hoàn toàn qua ứng dụng mà không cần gặp mặt chủ xe.
Bên cạnh đó, khách hàng có thể thuê xe mà không cần đặt cọc trước, cũng không bị phụ thuộc vào các yêu cầu của chủ xe như hình thức truyền thống.
Là bên cung cấp công nghệ, dịch vụ thuê xe, nguồn thu của Zoomcar chủ yếu đến từ chiết khấu trung gian. Được biết hãng thu tới 40% hoa hồng trên mỗi hợp đồng thuê giữa chủ xe với khách hàng. Bù lại, hãng đưa ra nhiều chính sách thưởng như giảm giá, hoàn tiền xăng nếu thừa.
 |
| Mức chiết khấu mà Zoomcar thu từ tài xế khoảng 40%. Ảnh: Zoomcar. |
Giá thuê xe trung bình tại Zoomcar cao hơn 15-20% so với tự thuê ngoài. Tuy nhiên, phương tiện của các đối tác được hưởng chế độ bảo hiểm từ ứng dụng. Trường hợp công ty bảo hiểm từ chối thanh toán, Zoomcar khẳng định đảm bảo 100% quy trình hỗ trợ chủ xe và khách từ nguồn quỹ riêng.
Sau hơn một năm hoạt động, ông Tuấn Kiệt tuyên bố nền tảng ghi nhận hơn 10.000 chuyến xe với sự tham gia của 3.000 chủ xe. “Chúng tôi đã tăng 500% doanh số, 300% số chuyến xe, lượng đối tác cũng tăng 3 lần chỉ trong một năm”, vị này tiết lộ hồi đầu năm.
Cũng trên truyền thông, Zoomcar nhấn mạnh đã đạt đến điểm hòa vốn. Doanh thu đạt được trong năm nay thậm chí được dự báo lên đến 80 triệu USD.
Quyết định rời đi khó hiểu
Theo công ty nghiên cứu Mordor Intelligence, thị trường cho thuê xe Việt Nam được định giá 463 triệu USD vào năm 2021 và dự kiến đạt 884 triệu USD vào năm 2027 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt 13,8% trong giai đoạn từ nay đến năm 2027.
Covid-19 đã gây ra sự xáo trộn đáng kể trong hành vi du lịch của người dân khiến mọi người dần ưu tiên di chuyển cá nhân hơn. Ngoài ra, các doanh nghiệp cho thuê xe coi bối cảnh này là cơ hội để mở rộng. Dịch vụ cho thuê ôtô được đánh giá có thuận tiện hơn so với gọi xe, đồng thời là hình thức nhanh, tiết kiệm hơn để có được một chiếc ôtô.
Về lâu dài, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và sự gia tăng của tầng lớp trung lưu ở Việt Nam sẽ giúp dịch vụ thuê xe có chỗ đứng trong ngành vận tải đô thị. Thị trường cho thuê ôtô tại Việt Nam đã phát triển nhanh chóng do sự thâm nhập sâu của Internet và tốc độ tăng trưởng ổn định của lĩnh vực.
Chi tiêu từ tầng lớp trung lưu tăng lên do điều kiện tài chính phù hợp, cơ sở hạ tầng phát triển mạnh mẽ và môi trường kinh doanh được cải thiện. Ngoài ra, thị trường đang có mở rộng đáng kể nhờ các khoản đầu tư thường xuyên rót vào ngành công nghệ.
 |
| Zoomcar vẫn chỉ hoạt động tại TP.HCM dù có kế hoạch mở rộng ra Hà Nội và Đà Nẵng từ lâu. Ảnh: Zoomcar. |
Dẫu vậy trong tuyên bố gửi đối tác và người dùng, Zoomcar nhiều lần nhấn mạnh tình trạng khó khăn của thị trường nói chung và ngành nói riêng đã ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của công ty.
Thực tế khi đặt chân đến Việt Nam, cụ thể là TP.HCM, hãng đánh giá tỷ lệ sở hữu xe ôtô của người dân chỉ khoảng 23 xe/1.000 dân, khá thấp so với tỷ lệ trung bình trong khu vực. Song, thách thức của Zoomcar là chỉ có 3% dân số sinh sống tại TP.HCM sở hữu bằng B1, B2, đòi hỏi nền tảng phải tìm cách thay đổi nhận thức người dùng, chiếm lĩnh thị trường thông qua chiến lược về giá, dịch vụ.
Như hầu hết công ty giai đoạn đầu, Zoomcar thu hút người dùng, đối tác bằng cách đốt tiền cho hoạt động khuyến mãi, ưu đãi. Công ty cũng triển khai chương trình giao xe thuê đến tận vị trí của khách hàng để nâng cao chất lượng dịch vụ.
Tuy nhiên, sự hiện diện trên các kênh truyền thông lẫn mạng xã hội của Zoomcar tương đối mờ nhạt. Fanpage chính thức của nền tảng cũng chỉ có gần 6.000 người theo dõi với lượng tương tác rất hạn chế.
Trong khi đó ngoài các cá nhân, doanh nghiệp cho thuê xe hợp đồng truyền thống, mảng cho thuê xe tự lái qua nền tảng công nghệ như Zoomcar cũng phải chịu sự cạnh tranh của nhiều đối thủ như Mioto (Công ty CP Mioto Asia), XeGo (Công ty CP FastGo Việt Nam), hay Enterprise (MP Executives nhượng quyền).
Mới nhất vào đầu năm nay, Công ty CP Di chuyển Xanh và Thông minh (GSM) cũng đưa dịch vụ thuê ôtô điện dành cho doanh nghiệp bên cạnh taxi điện. Công ty này nhiều lần bỏ ngỏ khả năng mở rộng dịch vụ thuê xe tới nhóm khách hàng cá nhân.
Độc giả Zing có thể tìm đọc thêm các cuốn sách hay về kinh tế tại Tủ sách kiến thức kinh tế. Các cuốn sách cung cấp cho độc giả nhiều kiến thức về kinh tế vĩ mô, chứng khoán, bất động sản, lạm phát, các cuộc suy thoái từng xảy ra, kinh nghiệm quản lý chi tiêu...
