Không thể xử lý được sự xuống cấp đạo đức vì thiếu kinh phí?

Mở đầu buổi làm việc, 90 đại biểu đã đăng ký để chất vấn. Ảnh: Hiếu Công.

Sau khi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu mở đầu phiên chất vấn, Quốc hội nghe Phó thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình trình bày báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Tiếp đó, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình, Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí cũng trình bày báo cáo nội dung tương tự.

Sáng cùng ngày, Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày báo cáo tổng hợp ý kiến thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải trình bày báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV.

Quốc hội sau đó dành thời gian thực hiện chất vấn và trả lời chất vấn về các vấn đề liên quan.

Báo cáo tại hội trường, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình cho biết sau kỳ họp thứ 2, thứ 3 và thứ 4 khóa XIV, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về giám sát chuyên đề, các Nghị quyết về hoạt động chất vấn, trong đó yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ đẩy mạnh việc thực hiện chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2016-2020; tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội.

Ngoài ra, Quốc hội giao Chính phủ có trách nhiệm chỉ đạo việc nâng cao chất lượng kiểm tra, xử lý tội phạm để hạn chế mức thấp nhất việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, nhất là đối với các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng; chỉ đạo UBND, Chủ tịch UBND tỉnh, thành có liên quan thực hiện đúng quy định tại điều 60 của Luật Tố tụng hành chính, chấm dứt việc không chấp hành các bản án, quyết định hành chính đã có hiệu lực pháp luật của toà án, báo cáo kết quả việc thi hành án hành chính.

Theo Phó thủ tướng Trương Hòa Bình, Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo tập trung triển khai thực hiện các giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế, kịp thời tháo gỡ khó khăn. Thủ tướng và các thành viên Chính phủ phân công cụ thể, thống nhất hành động, giải quyết những nhiệm vụ trọng tâm và vấn đề phát sinh theo thẩm quyền.

Những tồn tại, hạn chế có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, thiếu quyết liệt trong triển khai nhiệm vụ, kỷ luật của một bộ phận cán bộ, công chức chưa cao, chưa làm hết trách nhiệm, tổ chức bộ máy một số cơ quan chưa thực sự tinh gọn.

Thể chế về công tác cán bộ còn bất cập nhưng chậm được sửa đổi, bổ sung. Chính quyền địa phương một số nơi chưa sâu sát thực tiễn, chưa chủ động theo dõi, nắm bắt tình hình, còn bị động, bất ngờ trong xử lý tình huống phát sinh, công tác thông tin tuyên truyền định hướng dư luận xã hội còn hạn chế. Ảnh: Hoàng Hà.

Formosa Hà Tĩnh khắc phục xong vi phạm hành chính

Về kết quả thực hiện nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội Khóa XIV, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình cho biết, ở lĩnh vực tài nguyên môi trường, công ty Formosa Hà Tĩnh đã khắc phục xong các lỗi vi phạm hành chính, tiến hành cải thiện, bổ sung công trình xử lý chất thải; chất thải được giám sát bằng các thiết bị quan trắc tự động liên tục, số liệu được truyền trực tiếp về Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh và Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Trong báo cáo nêu, kỳ thi THPT quốc gia với những bất cập, sai phạm trong tổ chức thi ở một số địa phương. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GD&ĐT nghiêm túc rút kinh nghiệm, đề ra giải pháp khắc phục trong kỳ thi năm 2019.Chính phủ cũng đã phê duyệt Đề án giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng trong giáo dục phổ thông. Đồng thời xây dựng và triển khai đề án thí điểm đào tạo, đào tạo lại người lao động để thích ứng với cuộc cách mạng 4.0...

Không phát hiện án oan trong năm qua

Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, công tác xét xử các vụ án hình sự về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Trong năm qua chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội.

Về các vụ án lớn, đặc biệt là các vụ án kinh tế, tham nhũng và các vụ án mà dư luận xã hội quan tâm được các tòa án đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh như vụ án Đinh La Thăng phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” liên quan đến việc góp vốn 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank); vụ án Trịnh Xuân Thanh phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN); vụ án Huỳnh Thị Huyền Như phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”... Ảnh: Hoàng Hà.

Ông Lê Minh Trí, Viện trưởng Viện KSND Tối cao cho hay, Nghị quyết số 55 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV yêu cầu “VKSND tối cao, Bộ Công an có trách nhiệm chỉ đạo việc nâng cao chất lượng điều tra, kiểm sát điều tra và truy tố để hạn chế mức thấp nhất việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, nhất là đối với các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng”.

Trong đó , Viện trưởng VKSND Tối cao nhận được 18 chất vấn của Đại biểu Quốc hội về 17 vụ, việc. Ảnh: Hoàng Hà.

Sai phạm trong thi cử ảnh hưởng tiêu cực đến niềm tin của xã hội

Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày báo cáo tổng hợp việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4. Theo báo cáo, vấn đề giáo dục đào tạo vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu. Tình trạng sinh viên tốt nghiệp ra trường không tìm được việc làm còn nhiều. Hiệu quả của chính sách cử tuyển đối với học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số chưa cao; việc tuyển dụng cán bộ cử tuyển gặp khó khăn.

Kỳ thi THPT quốc gia còn một số tồn tại nhất định như chất lượng ngân hàng đề thi, tính bảo mật trong quy trình thi dẫn đến xảy ra sai phạm nghiêm trọng tại một số địa phương ảnh hưởng tiêu cực đến niềm tin của xã hội. Tỷ lệ phân luồng sau trung học cơ sở chưa đạt yêu cầu. Công tác giáo dục hướng nghiệp cho trung học phổ thông còn hạn chế. Việc dạy và học ngoại ngữ còn những khó khăn nhất định. Việc ban hành chương trình tổng thể và các chương trình môn học còn chậm. Ảnh: Hoàng Hà.

Xuống cấp về đạo đức đang ở mức nghiêm trọng

Đối với lĩnh vực văn hóa, Tổng thư ký Quốc hội nhấn mạnh tình trạng xuống cấp về đạo đức gia đình, đạo đức xã hội đang ở mức nghiêm trọng. Việc xây dựng tấm gương người tốt, việc tốt hiệu quả chưa rõ rệt, hệ giá trị chuẩn mực đặc trưng của con người mới chưa được xây dựng. Việc quy hoạch quỹ đất cho xây dựng các thiết chế văn hóa ở các địa phương còn bất cập; hiệu quả của hệ thống thiết chế văn hóa và khai thác, sử dụng các công trình thể thao ở cơ sở chưa cao. Trách nhiệm quản lý nhà nước chưa thể hiện rõ nét trong việc bảo đảm hài hòa giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển kinh tế - xã hội.

Trình bày báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết toàn bộ hơn 2.000 kiến nghị gửi đến Chính phủ, các bộ, ngành đã được nghiên cứu, giải quyết, trả lời. Trong đó có thanh tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường; về tình trạng lạm thu đầu năm học, bạo hành trẻ mầm non; về quy hoạch, hỗ trợ, tái định cư cho người dân Khu đô thị Thủ Thiêm...

Bộ Công thương đã chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tiến hành thanh tra, kiểm tra 728 cơ sở, phát hiện và xử lý 367 vụ vi phạm, chuyển cơ quan điều tra một số vụ vi phạm nghiêm trọng, như vụ VINACA, khăn lụa Khaisilk, mỹ phẩm TS... xác minh dấu hiệu vi phạm với sản phẩm nhãn hiệu Con Cưng; xem xét, xử lý cán bộ có dấu hiệu vi phạm trong thực thi công vụ.

Tuy nhiên, một số văn bản trả lời cử tri có nội dung còn chung chung, chủ yếu là tiếp thu và sẽ nghiên cứu giải quyết nên khó khăn khi thực hiện. Một số bộ, ngành tránh để kiến nghị tồn đọng nên đã phân loại các kiến nghị cần thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm sang dạng chỉ cần cung cấp thông tin tới cử tri.như: Cử tri Bình Định, Quảng Ngãi phản ánh về chất lượng công trình cao tốc Quảng Nam - Quảng Ngãi, đường quốc lộ 1 đoạn qua Bình Định chưa đảm bảo. Hệ thống thoát nước, đường dân sinh chưa phù hợp, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân nhưng chỉ được Bộ GTVT tiếp thu và sẽ nghiên cứu giải quyết.

Chống tham nhũng vặt chưa hiệu quả

Về tồn tại hạn chế, chống “tham nhũng vặt” còn chưa thực sự hiệu quả, cử tri đánh giá cao kết quả đạt được trong phòng chống tham nhũng, đặc biệt là công tác thu hồi tài sản tham nhũng trong các vụ án lớn. Tuy nhiên, hiện tượng đòi “hối lộ”, “lót tay”, “phong bì” mà người dân phải đối diện hàng ngày khi thực hiện một số thủ tục hành chính ngày càng có những biểu hiện tinh vi, biến tướng, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến lối sống, đạo đức xã hội, nhưng chậm được phát hiện, xử lý qua thanh tra kiểm tra của cơ quan nhà nước.

Tình hình tai nạn giao thông vẫn diễn biến phức tạp, số các vụ TNGT nghiêm trọng gia tăng, 9 tháng đầu năm, toàn quốc xảy ra hơn 13.000 vụ TNGT, làm chết hơn 6.000 người. Riêng quý III số người chết do TNGT đặc biệt nghiêm trọng tăng 21,56%; 23 địa phương có số người chết tăng; 3 địa phương tăng trên 50%. Ảnh: Hoàng Hà.

Cũng theo bà Hải, nhiều vấn đề của giáo dục chưa được giải quyết như dạy thêm học thêm, sử dụng SGK gây lãng phí. Những vấn đề này cử tri đã phản ánh hầu hết trong các kỳ quốc hội, đề nghị Bộ GD&ĐT cần giải quyết dứt điểm.

Ngoài ra Bộ GD&ĐT còn thường xuyên đổi mới tuyển sinh, thí điểm các mô hình mới, thí điểm công nghệ giáo dục trong suốt 40 năm. Đặc biệt những sai phạm nghiêm trọng trong kỳ thi THPT quốc gia đã ảnh hưởng đến kết quả của kỳ thi, gây hoang mang, bức xúc trong dư luận.

Bao giờ sông trong xanh trở lại?

Là người đầu tiên chất vấn đại biểu Trần Tất Thế (Hà Nam) đặt câu hỏi: Tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam chất vấn về tình trạng ô nhiễm sông Đáy và sông Nhuệ. Bộ trưởng TN&MT trả lời hứa giải quyết sau 5 năm sẽ trả lại sự trong xanh cho 2 dòng sông này. Qua giám sát với của đại biểu và cử tri thì tình trạng ô nhiễm vẫn nghiêm trọng, xả thải ở Hà Nội chưa được khắc phục. Bộ trưởng cho biết giải pháp để khắc phục trong thời gian tới như thế nào? Ảnh: Ngọc Duy.

Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà:

Mong muốn của đại biểu nhân dân và tôi là làm sao việc giải quyết ô nhiễm môi trường các dòng sông Nhuệ, Đáy, Tô Lịch sớm được cải thiện sớm nhất. Như tôi nói là sau 5 năm để sông trở lại như xưa, xanh, sạch, đẹp thì cần một số điều kiện.

Quan điểm xử lý của Bộ là phải xử lý tại nguồn. Người gây ô nhiễm phải chịu trách nhiệm xử lý. Các dòng sông nêu trên đều là liên tỉnh, chạy qua nhiều địa phương như Hà Nội, Hà Nam, Hòa Bình. Đặc biệt Hà Nội nguồn nước sinh hoạt chưa xử lý chảy ra, hay nước chảy từ Hòa Bình về Hà Nam. Trách nhiệm là thuộc về các địa phương.

Chúng ta cũng đã có đề án xử lý ô nhiễm môi trường ở các dòng sông đại biểu đã nêu, tuy nhiên cơ chế phối hợp chưa hiệu quả, chưa bố trí được nguồn lực, rồi công nghệ nào xử lý khi chưa thu gom và xử lý tập trung.
Chúng tôi đã có kiến nghị Chính quyền địa phương phải đánh giá nguồn thải và lựa chọn mô hình xử lý. Mô hình hiện nay lựa chọn công nghệ không phải là khó.

Thực tế Hà Nội đã có 2-3 mô hình xử lý tại từng đoạn sông, các làng nghề, tập trung vào nước thải sinh hoạt. Nếu tính toán chi phí từ Nhà nước và sự tham gia của các đối tượng, hoàn toàn có thể thu hút xã hội hóa.
Vướng mắc là lựa chọn đối tác công tư, thủ tục đấu giá, không khác gì vốn nhà nước, nên chậm thu hút nguồn lực xã hội hóa. Làm rõ trách nhiệm của Nhà nước trong đầu tư hạ tầng. Cần xác định doanh nghiệp có công nghệ và năng lực xử lý. Cần có cơ chế tính chi phí xử lý, tạo lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Giải pháp căn cơ gì cho vấn nạn tham nhũng?

Đại biểu Trần Văn Mão (Nghệ An): Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp về công tác phòng chống tham nhũng nhận định tham nhũng vẫn đang là thách thức, bức xúc nhất xã hội hiện nay. Bên cạnh tham nhũng vặt, các vụ tham nhũng lớn, dưới hình thức nhóm lợi ích, sân sau, công ty gia đình… đang bộc lộ cần được nhận diện, đánh giá thực chất. Tôi đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và các giải pháp căn cơ để làm rõ.

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái: Ngày 13/11, Quốc hội sẽ có một ngày thảo luận báo cáo, trong đó có báo cáo PCTN. 

Công tác PCTN được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và toàn dân quan tâm. Thời gian qua, với quyết tâm cao, quyết liệt thì tình hình tham nhũng được ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm. Tuy nhiên, tham nhũng vẫn là vấn đề hết sức phức tạp nên cần đẩy mạnh phòng chống.

Ông Khái nêu nhiều nguyên nhân, trong đó có công tác tuyên truyền và hệ thống pháp luật, công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý.

Thời gian tới, Ban chỉ đạo Trung ương, Chính phủ quyết tâm tiếp tục đẩy mạnh với nhiều giải pháp: Tiếp tục tuyên truyền pháp luật để người dân, cả hệ thống, cán bộ công chức nắm vững. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để đầy đủ, toàn diện, đảm bảo kiểm soát được hoạt động, lĩnh vực của người có trách nhiệm. Nhanh chóng sửa đổi Luật Phòng chống tham nhũng trong kỳ họp này, trong đó nhiều giải pháp và khắc phục hạn chế tồn tại nhất là xử lý tài sản không giải trình hợp lý. Tăng cường cả hệ thống chính trị vào cuộc giám sát, phát hiện, góp phần làm trong sạch bộ máy.

Bố trí 2.000-3.000 tỷ trong năm tới xây nhà cho công nhân

Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà trả lời về vấn đề nhà ở xã hội:

Nhà ở xã hội, trong đó nhà ở cho công nhân các khu công nghiệp, người nghèo đô thị luôn được chúng ta quan tâm. Chúng ta đã thực hiện được 3,8 triệu m2 nhà ở cho công nhân và nhà ở xã hội, trong đó 1,8 triệu cho người nghèo đô thị, 2 triệu m2 cho công nhân. Tuy nhiên, so với yêu cầu vẫn còn rất thấp, chúng ta mới chỉ đạt 3,8/10 triệu m2. Như vậy cung cấp mất cân đối gay gắt.

Để giải quyết vấn đề này Thủ tướng đã ban hành chỉ thị 03/2017 về một số giải pháp thúc đẩy nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở cho người nghèo đô thị, với những giải pháp rất cụ thể. Nếu thực hiện tốt các giải pháp này thì chắc chúng ta sẽ giải quyết được cơ bản vấn đề nhà ở. Ngoài ra, chúng ta cần quan tâm bố trí đủ vốn ngân sách, để hỗ trợ cho người thuê mua nhà ở, trong đó có công nhân trong các khu công nghiệp.

Trong phân bổ vốn đầu tư công trung hạn mới bố trí 1.200 tỷ, nhưng nhu cầu thực tế là 9.000 tỷ đồng. Công nhân và đối tượng xã hội rất mong Nhà nước bố trí khoản này để có khả năng mua, thuê mua. Chính phủ cũng dự kiến bố trí 2.000-3.000 tỷ trong vốn đầu tư công 5 năm tới.

Số lượng vụ án, bị can được tạm đình chỉ điều tra ngày càng gia tăng

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định): Chất lượng điều tra tội phạm, theo báo cáo của Chính phủ, số lượng các vụ án, bị can được tạm đình chỉ điều tra vẫn chiếm tỷ lệ lớn và ngày càng gia tăng. Hơn 12.00 vụ, hơn 2.000 bị can, tăng 4% về số vụ, 6% về bị can. Trong đó có một số vụ sắp hết thời hạn, tiềm ẩn nguy cơ bị bỏ lọt tội phạm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều tra.

Đề nghị Bộ trưởng Công an, Viện trưởng VKSND tối cao cho biết nguyên nhân chủ quan, giải pháp đột phá nào để giải quyết tình trạng trên.

Bộ trưởng Công an Tô Lâm: Theo số liệu báo cáo của chúng tôi, tháng 10/2017 đến tháng 9/2018, tạm đình chỉ điều tra số bị can 2.411, tăng 13,92% so với năm trước. Đình chỉ điều tra 2.340 bị can, cũng tăng so với năm trước.

Việc tăng này là do thực hiện Bộ luật Hình sự 2015 có nhiều nội dung điều chỉnh, như hơn 1.000 bị can đình chỉ do rút đơn, hay người bị hại tự hoà giải...

Về nguyên nhân chủ quan chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chỉ có 0,75% trường hợp. Các trường hợp này cũng cần đánh giá cụ thể mới xác định oan sai và bồi thường thiệt hại.

Thời gian tới Bộ tập trung triển khai thực hiện các bộ luật năm 2015 như: Tố tụng hình sự, Tạm giam tạm giữ... Tăng cường tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cho lực lượng điều tra các cấp. Tăng cường thanh kiểm tra chấn chỉnh trong tiếp nhận xử lý tin báo tố giác tội phạm.

Viện trưởng Viện KSND Tối cao Lê Minh Trí: Chất lượng công tác điều tra có nhiều nỗ lực nhưng vẫn còn tồn tại như trong báo cáo nêu. Chúng tôi sẽ đặc biệt áp dụng biện pháp hạn chế như: Viện sẽ tăng cường kiểm sát quá trình xử lý tin báo tố giác ngay từ dầu. Quá trình khởi tố, điều tra, nghiên cứu hồ sơ phát hiện mâu thuẫn, bất cập sẽ yêu cầu xác minh kịp thời, chặt chẽ từ đầu cho đến cả quá trình. Các quy định của luật tố tụng, nghiệp vụ của ngành thì cần thanh kiểm tra chấn chỉnh chấp hành nghiêm để hạn chế bớt sai sót.

Tạm đình chỉ hoặc đình chỉ có mặt tích cực vì đấu tranh tội phạm không khởi tố, không bắt thì không điều tra được như tội ma tuý, tham nhũng, cướp, giết, hiếp, đánh bạc...

Trong quá trình phân loại không đủ yếu tố thì tạm đình chỉ và đình chỉ là ngăn chặn oan sai. Viện Kiểm sát có yêu cầu rà soát các trường hợp tạm đình chỉ để không đủ điều kiện thì kết thúc, đủ điều kiện thì phục hồi điều tra.

Thị trường ôtô nội địa không có vấn đề gì lớn

Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh trả lời đại biểu Cao Đình Thưởng về việc thuế nhập khẩu ôtô về 0% nhưng giá ôtô lại không hề giảm: 

Việt Nam đang tham gia hội nhập sâu rộng, trong quá trình tham gia hội nhập, có các hiệp định thương mại tự do với điều kiện cắt giảm thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính để doanh nghiệp và người dân các nước được hưởng lợi từ hiệp định thương mại.

Từ 1/1, thuế nhập khẩu ôtô về 0%, đều có những nội dung cắt giảm thuế. Nhiều hiệp định khác chúng ta cũng đều có nội dung về cắt giảm hàng rào thuế quan. Trong việc cắt giảm thuế, chúng ta đã tính toán trong quá trình đàm phán, đảm bảo lợi ích quốc gia, đảm bảo phục vụ nhu cầu nội địa, hoặc lợi ích và nhu cầu của các doanh nghiệp sản xuất của chúng ta.

Bên cạnh mở cửa, chúng ta cũng có điều kiện để tăng cường xuất khẩu những mặt hàng chúng ta có lợi thế. Những chính sách ưu đãi các ngành và tự vệ đang tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ôtô nội địa, nhà đầu tư nước ngoài phát triển công nghiệp ôtô. Với mong muốn thị trường Việt Nam là thị trường phát triển, phát triển ôtô trong nước và nhập khẩu nước ngoài phục vụ nhu cầu người tiêu dùng, quyền lợi của chúng ta sẽ được đảm bảo.

Khi cắt giảm thuế quan, nhưng chúng ta cũng có điều kiện tăng cường thu thuế để bù vào ngân sách Nhà nước để đảm bảo sự công bằng. Qua thống kê, từ đầu năm đến nay nhập khẩu ôtô ASEAN vào Việt Nam không tăng đột biến. Chúng ta có quy mô thị trường tiêu thụ 500.000 ôtô, nhập khẩu khoảng 200.000. Chúng tôi không thấy có vấn đề gì lớn với thị trường ôtô nội địa của chúng ta.

Xuống cấp văn hóa - gốc là kinh tế?

Trả lời về đại biểu Đinh Thị Kiều Trinh (Nghệ An) về trách nhiệm và giải pháp hạn chế sự xuống cấp của đạo đức lối sống Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện nói: Đây là một câu hỏi rất quan trọng, rất khó và có thể nói là để thực hiện được nó thì rất lâu dài.

Nguyên nhân có nhiều, tôi xin đi vào giải pháp. Bộ đã tham mưu và Trung ương đã ban hành Nghị quyết 33 xây dựng và phát triển văn hóa con người vào năm 2014. Sau khi có nghị quyết đã triển khai tổ chức thực hiện. Trong 2 năm qua, Bộ đã ban hành nhiều nghị định liên quan đến chấn chỉnh quản lý lễ hội, xét danh hiệu gia đình văn hóa, làng văn hóa, ấp văn hóa và tổ chức hội nghị sau 18 năm để tổng kết công trình toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa.

Giải pháp nữa là đẩy mạnh xây dựng đạo đức lối sống thông qua xây dựng môi trong văn hóa, đời sống văn hóa, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa, các sinh hoạt văn nghệ, hoạt động cộng đồng… Giải pháp tiếp theo là phát huy thế mạnh của văn học nghệ thuật vai trò của văn nghệ sĩ đối với xây dựng đạo đức văn hóa lối sống, đề cao vai trò giáo dục đạo đức dân tộc, hướng con người đến chân thiện mỹ. Đồng thời, làm sao ngày càng có nhiều phim, tác phẩm tác dụng nghệ thuật cao góp phần bồi bổ nhân cách, phát huy tài năng tâm huyết của đội ngũ văn nghệ sĩ, giáo dục đạo đức lối sống, xây dựng môi trường thân thiện xây dựng đạo đức lối sống…

Lĩnh vực này xuất phát từ cái gốc là kinh tế, nếu giải quyết mà bỏ kinh tế sang một bên thì không xử lý được. Chỗ này có thể nói là rất khó, dù cấp bách trăn trở nhưng nếu để một ngành văn hóa và một số ngành khác loay hoay thế này, kinh phí ít thì không thể làm ngay được. Ảnh: Ngọc Duy.

Tranh luận lại, đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (Hà Nội) nói: Bộ trưởng cho rằng, muốn phát triển văn hóa và thay đổi đạo đức xã hội cần kinh tế. “Phú quý sinh lễ nghĩa” nhưng tiền không thể mua được văn hóa, không thể mua được đạo đức xã hội. Trước đây chúng ta còn nghèo, chúng ta rất khó khăn nhưng đạo đức xã hội được duy trì và văn hóa rất tốt. 

Bây giờ chúng ta thoát nghèo, nhưng nền tảng đạo đức xã hội đang xuống cấp một cách trầm trọng. Vậy đâu là nguyên do? Nguyên do đầu tiên, muốn có đạo đức, nhân cách thì hình thành từ gia đình. Bố mẹ là tấm gương cho các con.

Thứ hai, đào tạo thầy cô chính là tấm gương cho học trò. Tiên học lễ, hậu học văn, chúng ta học quá nhiều văn mà không quan tâm đến lễ, chúng ta học quá nhiều chữ, trước khi dạy các em, các cháu thành người. Đây chính là lý do sự xuống cấp đạo đức xã hội.