Bản dịch do AI thực hiện tiên tiến đến mức sắp xóa bỏ rào cản của các ngôn ngữ thông dụng trên Internet.
Các giáo sư đại học bối rối vì chương trình tạo văn bản AI giờ đây có thể viết bài luận tốt như sinh viên đại học, khiến việc gian lận trở nên dễ dàng, không máy phát hiện đạo văn nào có thể xác định được.
Tuy nhiên, những chatbot như ChatGPT mới chỉ là giai đoạn “sơ sinh” của AI. Tham vọng của các startup như OpenAI thậm chí còn lớn hơn: Đưa trí tuệ nhân tạo thay thế tư duy con người và hoàn thành mọi nhiệm vụ mà không cần ai can thiệp.
Siêu AI nguy hiểm
Việc Sam Altman bị buộc phải rời khỏi OpenAI, công ty đứng sau trí tuệ thông minh (AI) ChatGPT là một trong những thông tin gây chấn động giới công nghệ cuối năm 2023.
Ngay cả khi đã trở lại vị trí CEO và có những bài phỏng vấn đầu tiên sau sự việc, Sam Altman vẫn im lặng về nguyên do ban đầu khiến ông bị phế truất.
Tuy nhiên, báo cáo sau đó từ Reuters tiết lộ một siêu dự án bí mật chính là nguồn cơn khiến Sam Altman phải ra đi.
 |
| Sam Altman bị OpenAI sa thải thông qua cuộc họp trên nền tảng Google Meet vào ngày 17/11. Tuy nhiên, chỉ 5 ngày sau, công ty đã mời ông trở lại vị trí CEO. Ảnh: Finshots. |
Hầu hết chatbot, bao gồm cả ChatGPT, đều là những mô hình ngôn ngữ chuyên biệt.
Điểm chung của chúng là tập trung vào một nhiệm vụ cụ thể. Mặc dù có khả năng tương tác với người dùng, nhưng về cơ bản, chatbot vẫn chỉ thực hiện mệnh lệnh được đưa ra.
Sam Altman có tham vọng lớn hơn thế. Đó cũng là lý do mà đồng nhà sáng lập OpenAI thành lập một dự án nội bộ có tên Q* nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI).
AGI là một nhánh siêu trí tuệ máy tính có khả năng nhận thức và có thể học hỏi cũng như cải thiện khả năng của mình theo thời gian.
 |
| AGI là một nhánh siêu trí tuệ máy tính có khả năng nhận thức và có thể học hỏi cũng như cải thiện khả năng của mình theo thời gian. Ảnh: OpenAI. |
Theo ChatGPT, AGI có khả năng vượt trội hơn con người ở "gần như mọi công việc có giá trị kinh tế".
Trong một bài đăng trên blog đầu năm nay, Altman đã viết rất dài về AGI, đề cập đến những khả năng mới đáng kinh ngạc mà trí tuệ nhân tạo này có thể mang tới.
"Chúng ta có thể tưởng tượng một thế giới mà mọi người đều có quyền truy cập để yêu cầu sự trợ giúp ở những tác vụ cần sự nhận thức trí tuệ. Điều này cung cấp một nguồn nhân lực lớn cho sự khéo léo và sáng tạo của con người”, CEO OpenAI chia sẻ.
Nỗi lo AI hủy diệt
Cũng chính vì sự vượt trội tiềm năng của AGI mà đã xuất hiện nhiều lo ngại rằng Q* có thể đe dọa nhân loại.
Theo Reuters , trước khi Altman bị sa thải khỏi công ty, một nhóm các nhà nghiên cứu đã gửi một lá thư chỉ trích tới hội đồng quản trị để thảo luận về một đột phá mới của dự án Q*.
Cụ thể, theo bức thư, AGI đã có thể giải quyết một số vấn đề toán học nhờ khả năng tính toán khổng lồ của nó.
 |
| Những thành tựu mới của dự án Q* có thể là nguyên nhân chính khiến hội đồng quản trị OpenAI phế truất Altman. Ảnh: The Decoder. |
Nguồn tin cho biết, mặc dù kỹ năng toán học của Q* vẫn còn "ở cấp độ học sinh tiểu học", nhưng mô hình này đã có thể "vượt qua môn toán cấp phổ thông".
So với con người, khả năng tự học của dự án này hoàn toàn vượt bởi nó cải tiến với tốc độ "hàng giờ".
Toán học được các nhà nghiên cứu coi là tiền đề cho việc tạo ra một hệ thống AI có tính sáng tạo. AI hiện đã đạt khả năng viết và dịch ngôn ngữ bằng cách dự đoán từ tiếp theo, dẫn đến việc nó có thể bịa ra một đáp án nào đó gần đúng.
Tuy nhiên, việc thành thạo số học, lĩnh vực chỉ có một câu trả lời đúng duy nhất, cho thấy AI đã có thể có khả năng suy luận giống con người hơn. Các nhà nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo tin rằng điều này có thể được sử dụng trong các nghiên cứu khoa học mới.
“Toán học là lý luận tượng trưng. Các mô hình ngôn ngữ theo truyền thống thực sự gặp khó khăn ở vấn đề đó bởi vì chúng không có lý luận logic, chúng chỉ có trực giác được đào tạo bởi các kỹ sư. Nếu AI có khả năng suy luận một cách hợp lý về các khái niệm trừu tượng, điều mà hiện tại nó đang thực sự gặp khó khăn, thì đó là một bước nhảy vọt khá lớn”, Charles Higgins, đồng sáng lập của công ty khởi nghiệp đào tạo AI Tromero cho biết.
Chính tiềm năng quá lớn của dự án Q* đã khiến các nhà nghiên cứu, trong thư gửi hội đồng quản trị của OpenAI, nói rằng nó có thể gây ra mối đe dọa hủy diệt cho nhân loại.
Bên cạnh đó, họ cũng nêu lên mối lo ngại về việc “thương mại hóa quá mức” các khả năng của AI trước khi hiểu hết hậu quả mà chúng có thể mang lại.
Mặc dù vậy, đây cũng không phải là lần đầu tiên mà một mô hình AI tạo ra sự cường điệu cho AGI.
Năm 2022, giới công nghệ cũng đã nói những điều tương tự về dự án Gato của DeepMind, một công ty nghiên cứu AI thuộc sở hữu của Google.
 |
| Trước dự án Q*, giới nghiên cứu từng nhận định DeepMind “sắp đạt được” AGI vì khả năng làm rất tốt nhiều việc khác nhau của hệ thống có tên Gato. Ảnh: DeepMind. |
Theo đó, mô hình AI tổng quát này tạo tiếng vang khi có thể chơi trò chơi điện tử Atari, xác định chính xác những chi tiết trong hình ảnh, trò chuyện và xếp chồng các khối bằng một cánh tay robot thực sự.
Vào thời điểm đó, một số nhà nghiên cứu AI còn tuyên bố rằng DeepMind “sắp đạt được” AGI vì khả năng làm rất tốt nhiều việc khác nhau của Gato.
Bên cạnh DeepMind hay OpenAI, những gã khổng lồ công nghệ như Google, Amazon, Microsoft và Meta cũng đang tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém để xây dựng các hệ thống AGI.
Xu hướng này đã bắt đầu xuất hiện vào năm ngoái nhưng sẽ phải đối mặt với một thách thức lớn trong năm nay.
Đó là liệu các doanh nghiệp lớn và người dùng có sẵn sàng trả tiền cho những ứng dụng giống ChatGPT chỉ để cải thiện khả năng tìm kiếm trên web, viết tài liệu, tạo hình ảnh và chạy bảng tính hay không?
Các nhà phân tích đều mong đợi câu trả lời là có, nhưng chắc chắn sẽ mất thời gian.
Theo dữ liệu của FactSet, tổng doanh thu của Amazon, Microsoft, công ty mẹ của Google và Facebook dự kiến sẽ tăng 12% trong năm nay so với mức ước tính 11% vào năm 2023.
Dùng chatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri
Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.
Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.
