 |
Khi Ấn Độ hứng chịu cuộc khủng hoảng virus corona tồi tệ nhất thế giới, những người đứng đầu thành phố New Delhi của chúng tôi mô tả nỗi sợ hãi khi phải sống trong bối cảnh dịch bệnh đang lây lan với quy mô và tốc độ lớn như vậy.
Những lò hỏa táng chồng chất thi thể, cứ như có một cuộc chiến tranh vừa xảy ra. Lửa cháy suốt ngày đêm. Nhiều nơi tổ chức hỏa táng tập thể, với hàng chục người cùng một lúc. Và, vào ban đêm, tại một số khu vực ở New Delhi, bầu trời rực sáng ánh lửa.
 |
| Người bệnh không có giường, phải nằm vật trên nền đất. Ảnh: New York Times. |
Tôi ngồi chờ tới lượt nhiễm bệnh
Đau ốm và chết chóc ở khắp mọi nơi. Hàng chục nhà trong xóm tôi có người nhiễm bệnh. Một trong những đồng nghiệp của tôi bị ốm. Giáo viên của con trai tôi cũng mắc bệnh. Người hàng xóm cách hai căn phía bên phải: Ốm. Hai nhà bên trái: Ốm.
“Tôi không biết mình bị mắc bệnh kiểu gì nữa”, một người bạn tốt của tôi đang nằm viện, nói. “Chỉ thở một hơi thôi là cậu cũng sẽ…”, giọng cậu ấy nhỏ dần, không thể nói hết câu vì quá mệt.
Cậu ấy gần như không có một cái giường tử tế. Và loại thuốc mà bác sĩ chỉ định cho cậu ấy thì không có ở Ấn Độ.
Tôi đang ngồi trong nhà mình để chờ đến lượt bị bệnh. Đó là cảm giác hiện tại ở New Delhi, khi mà cuộc khủng hoảng Covid-19 tồi tệ nhất thế giới đang diễn ra xung quanh chúng tôi. Nó ở ngoài kia, tôi ở đây, và tôi cảm thấy như thể việc tôi bị bệnh chỉ là vấn đề thời gian.
Ấn Độ đang ghi nhận nhiều ca lây nhiễm hơn mỗi ngày, có khi lên tới 350.000 ca, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác kể từ khi đại dịch bắt đầu, và đó chỉ là con số mà người ta thông báo chính thức. Hầu hết chuyên gia cho rằng con số này thấp hơn so với thực tế.
 |
| Các lò hỏa táng quá tải, nhiều thi thể nằm chờ tới lượt. Ảnh: New York Times. |
New Delhi, thủ đô rộng lớn với 20 triệu dân của Ấn Độ, đang phải hứng chịu một đợt bùng phát mạnh đột biến. Vài ngày trước, tỷ lệ dương tính đạt mức đáng kinh ngạc 36%. Điều này có nghĩa là hơn 1/3 số người được xét nghiệm đã nhiễm bệnh. Một tháng trước, con số này chưa đến 3%.
Căn bệnh lây lan quá nhanh, đến nỗi các bệnh viện đã hoàn toàn ngập trong biển người ốm. Hàng nghìn người bị quay lưng. Thuốc men cạn kiệt. Oxy cứu sinh cũng vậy.
Bệnh nhân bị mắc kẹt trong những hàng dài chằng chịt người ở cổng bệnh viện hoặc ở nhà. Họ thở hổn hển, theo đúng nghĩa đen.
Mặc dù New Delhi đã bị phong tỏa nhưng dịch bệnh vẫn hoành hành. Các bác sĩ trên khắp thành phố này và một số chính trị gia hàng đầu của Delhi đang đưa ra các cuộc gọi SOS tuyệt vọng, cả ở trên mạng xã hội và trên TV, để cầu xin oxy, thuốc men, và sự giúp đỡ.
Như thể chiến tranh vừa xảy ra ở Ấn Độ
Các chuyên gia luôn cảnh báo rằng Covid-19 có thể tàn phá Ấn Độ triệt để. Đất nước này rộng lớn với khoảng 1,4 tỷ người, mật độ dân cư đông đúc, và ở nhiều nơi, cư dân vẫn còn rất nghèo.
Những gì chúng tôi đang chứng kiến rất khác so với năm ngoái, trong làn sóng đầu tiên của Ấn Độ. Sau đó là nỗi sợ hãi về những điều mà chúng tôi chưa biết. Bây giờ chúng tôi đã biết. Chúng tôi biết tổng thể căn bệnh, quy mô, tốc độ. Chúng tôi biết sự đáng sợ của làn sóng thứ hai này, nó tấn công vào mọi người cùng một lúc.
 |
| Các bãi hỏa táng tập thể ngoài trời không ngừng đỏ lửa. Ảnh: New York Times. |
Những gì chúng tôi lo sợ trong làn sóng đầu tiên của năm ngoái giờ đây đang diễn ra trước mắt: Sự tan vỡ, sụp đổ, và nhận thức rằng rất nhiều người sẽ chết.
Là một phóng viên nước ngoài trong gần 20 năm, tôi đã đi khắp các vùng chiến sự, bị bắt cóc ở Iraq và bị tống vào tù ở nhiều nơi.
Thế nhưng, đại dịch này đáng lo ngại theo một cách khác.
Không có cách nào để biết liệu tôi, vợ và hai con có nằm trong số những người mắc bệnh nhẹ và sau đó phục hồi khỏe mạnh hay không, hay chúng tôi sẽ bị kiệt quệ. Và nếu chúng tôi thực sự bị bệnh, chúng tôi sẽ đi đâu? Các khu chăm sóc chuyên sâu đã kín chỗ. Cổng vào nhiều bệnh viện đã bị đóng.
Một biến chủng mới ở đây có mang "đột biến kép" có thể gây ra rất nhiều nguy hại. Khoa học vẫn chưa nghiên cứu sâu nó, nhưng theo những gì chúng ta biết, một đột biến của nó khiến cho virus dễ lây lan hơn, và đột biến còn lại giúp nó kháng lại một phần vaccine. Các bác sĩ khá sợ hãi. Tôi đã nói chuyện với vài người và họ nói rằng mình đã tiêm vaccine hai lần nhưng vẫn bị bệnh nặng.
 |
| Một bệnh nhân Covid-19 đang chờ được nhập viện ở South Delhi, ngày 24/4. Ảnh: New York Times. |
Vậy, chúng ta có thể làm gì?
Riêng tôi, tôi luôn cố gắng giữ tinh thần lạc quan, tin rằng đó là một trong những chất tăng cường hệ miễn dịch tốt nhất. Thế nhưng, thực tế thì tôi thấy mình lờ đờ đi lại trong nhà, nấu ăn cho bọn trẻ trong trạng thái bơ phờ, cảm giác như cả tinh thần và cơ thể tôi đều nhão như bột ướt.
Tôi sợ kiểm tra điện thoại vì nhỡ nhận một tin nhắn báo một người bạn khác của mình bị ốm nặng, hoặc tồi tệ hơn. Tôi chắc rằng hàng triệu người cũng cảm thấy như vậy.
Tôi bắt đầu hình dung ra các triệu chứng: Hình mình bị đau họng? Cơn đau đầu đó là sao nhỉ? Tình trạng của mình hôm nay có tệ hơn so với hôm qua không nhỉ?
Một phần nơi tôi sống, South Delhi, giờ đã bị phong tỏa. Giống như nhiều nơi khác, chúng tôi đã có đợt phong tỏa nghiêm ngặt vào năm ngoái. Thế nhưng bây giờ, các bác sĩ ở đây đang cảnh báo chúng tôi rằng virus này dễ lây lan hơn và chúng tôi có ít cơ hội nhận được sự giúp đỡ hơn rất nhiều so với đợt trước. Vì vậy, nhiều người trong chúng tôi sợ hãi khi bước ra ngoài, như thể có độc trong không khí và ai cũng sợ hít thở.
Không ai đeo khẩu trang, kể cả cảnh sát
Delhi chìm trong những khó khăn và đầy rẫy hiểm nguy, nhưng tình trạng vẫn sẽ còn tồi tệ hơn.
Các nhà dịch tễ học cho biết con số sẽ tiếp tục tăng lên, có thể lên đến 500.000 ca nhiễm mới mỗi ngày trên toàn quốc, và có tới một triệu người Ấn Độ sẽ chết vì Covid-19 cho đến tháng 8.
Đáng lẽ mọi chuyện sẽ không như thế này.
Ấn Độ đã chống dịch tốt cho đến vài tuần trước, ít nhất là bề ngoài. Đất nước đóng cửa, trải qua làn sóng đầu tiên, sau đó mở cửa trở lại. Tỷ lệ tử vong ở đây rất thấp (ít nhất là theo thống kê chính thức). Mùa đông vừa rồi, cuộc sống gần như đã trở lại bình thường.
Tôi đã ra ngoài để đưa tin vào tháng 1 và tháng 2, lái xe qua các thị trấn ở miền Trung Ấn Độ. Không ai - ý tôi là không một ai, kể cả cảnh sát - đeo khẩu trang. Điều này giống như thể đất nước đang tự nhủ với chính mình rằng: “Không sao đâu, chúng ta kiểm soát được”, bất chấp làn sóng thứ hai đang ngấp nghé.
Nhưng bây giờ, không còn mấy ai dám nghĩ như vậy nữa.
 |
| Người thân của một nạn nhân Covid-19 đang thực hiện nghi lễ tôn giáo trong đám tang hôm 24/4. Ảnh: New York Times. |
Nhiều người ở Ấn Độ cũng khó chịu với tốc độ của chiến dịch tiêm chủng. Chưa đầy 10% dân số đã được tiêm một liều, và chỉ có 1,6% được tiêm chủng đầy đủ, dù Ấn Độ đang sản xuất hai loại vaccine.
“Thảm họa tàn khốc”
Ở đây, cũng như những nơi khác, những người giàu thường ít bị khủng hoảng tác động. Nhưng lần này thì khác.
Một người bạn của tôi, có quan hệ rất rộng, đã đi hỏi khắp những người cậu ấy quen biết để giúp bạn mình, một bệnh nhân Covid-19 nặng. Bạn của cậu ấy đã chết. Không ai có thể giúp anh ấy vào viện. Bệnh nhân la liệt.
“Tôi đã thử mọi cách để kiếm cho anh ấy một chiếc giường, nhưng chúng tôi không thể. Mọi thứ đều hỗn loạn”, bạn tôi nói, cảm xúc của cậu ấy vẫn còn nguyên.
“Đây là thảm họa. Đây là giết người”.
Mỗi ngày, tôi mạo hiểm đi ra ngoài mua thức ăn vì không ai giao. Tôi đeo hẳn hai chiếc khẩu trang và cách xa những người khác hết mức có thể.
Hầu hết mỗi ngày trôi qua, gia đình 4 người chúng tôi ai cũng như héo hon từ bên trong. Chúng tôi cố gắng chơi cùng nhau, cố gắng không nói về những người vừa bị ốm, hay những người đang ráo riết chạy quanh thành phố để tìm kiếm sự giúp đỡ, và họ có thể sẽ không tìm thấy.
Đôi khi chúng tôi chỉ ngồi yên lặng trong phòng khách, nhìn ra đám cây sung ngọt và đám cọ. Qua khung cửa sổ đang mở, vào những buổi chiều dài tĩnh lặng, nóng nực, chúng tôi chỉ có thể nghe thấy hai thứ tiếng: Tiếng xe cấp cứu. Và tiếng chim.
