'Kẻ phản bội' lừng danh trong thế giới tình báo

Số phận của các điệp viên luôn là điều bí ẩn, đôi khi có thể viết thành những thiên tiểu thuyết. Đứng trên ranh giới này, đó là kẻ phản bội, nhưng đối với dân tộc khác, đó lại là một anh hùng. Và George Blake là người như vậy.

Tháng 12/1968, tờ Izvestia của Nga tung ra một loạt bài cáo buộc các nhà báo Anh hoạt động gián điệp tại Nga, trong đó tiết lộ cả tên và mật danh của các điệp viên này. Vụ việc đã dấy lên làn sóng phản đối quyết liệt tại xứ sở sương mù, khiến quan hệ song phương Nga - Anh ít nhiều bị ảnh hưởng.

Thực tế, trong suốt thời gian diễn ra Thế chiến II, BBC đã gửi đi các tin nhắn được mã hóa cho các nhân viên mật nằm sau tuyến lửa của kẻ thù, trong đó có một số nhà báo hoạt động cho cơ quan Tình báo đối ngoại Anh MI6 để đẩy mạnh công tác tuyên truyền.

Điệp viên huyền thoại Georege Blake

Chương trình có tên Radio 4's Document khẳng định, các tài liệu mật bị tiết lộ trên là chính xác, nó cho biết các điệp viên của Anh sử dụng nhà báo để thu thập thông tin và hỗ trợ các nhân viên hoạt động ở nước ngoài như thế nào. Các nhà báo bị tiết lộ trong tài liệu trên bao gồm David Astor - nhà biên tập của The Observer; Mark Arnold-Foster - cây bút hàng đầu của The Guardian; Edward Crankshaw -  làm việc cho cả The Times và The Observer; Lord Hartwell của tờ The Daily Telegraph; Roy Pawley - người quản lý biên tập của tờ Daily Mail. Tất cả các danh tính bị tiết lộ này đều được cho có mối liên hệ mật thiết với MI6.

Và hãng tin BBC cho rằng, các thông tin bị rò rỉ năm 1968 là do “kẻ phản bội” trứ danh - điệp viên người Anh George Blake thực hiện.

Sinh ra ở Hà Lan trong gia đình có bố là người gốc Do Thái, năm 17 tuổi, chàng trai trẻ George Blake tham gia vào hàng ngũ quân du kích chống lại Đức Quốc xã, rồi bí mật sang Anh đoàn tụ với gia đình đã kịp di tản trước đó. Ở Anh, Blake được đào tạo làm lính thủy đặc nhiệm, rồi ông trở thành sĩ quan hải quân và từ đó, được nhận vào làm trong cơ quan Tình báo MI6.

Năm 1948, Blake được phái sang Seoul làm nhiệm vụ. Khi chiến tranh Triều Tiên bùng nổ, Blake bị Triều Tiên bắt giữ. Chính trong thời gian này, “kẻ phản bội” Blake đã nghiền ngẫm và thấm nhuần tư tưởng của chủ nghĩa Marx, kết hợp với sự tác động của ý thức hệ Cộng sản tiến bộ vốn tiếp thu được từ người anh họ Henri Curiel, một đảng viên Cộng sản Ai Cập. Sau khi trở về Anh, Blake được MI6 cử sang nằm vùng tại địa bàn Berlin nhằm tuyển mộ các cán bộ Đông Âu làm điệp viên 2 mang. Với vỏ bọc này, ông đã tiếp xúc thành công với tình báo Liên Xô, nhưng lại bị hệ tư tưởng cộng sản “thức tỉnh”.

Từ đó, Blake cộng tác với tình báo Xô Viết, trở thành điệp viên nội gián đơn tuyến trực thuộc Ủy ban An ninh Nhà nước Liên Xô (KGB) cài cắm ở Anh. Các thông tin do Blake cung cấp đã giúp Liên Xô bắt giữ gần 400 điệp viên MI6 nằm vùng đang hoạt động trên lãnh thổ nước này và khu vực Đông Âu. Một trong những nguồn tin có giá trị nhất do “kẻ phản bội” tiết lộ là về tuyến đường hầm bí mật do tình báo Anh và Mỹ xây dựng bên dưới đường biên giới phân chia Berlin (Đức) nhằm nghe trộm các cuộc điện đàm của Hồng quân Xô Viết đồn trú tại Đông Berlin.

Năm 1961, Blake bị lộ và vụ xử điệp viên này đã gây chấn động nước Anh. Blake đã hoàn toàn bất hợp tác với chính quyền Anh nên phải nhận án 42 năm tù giam. Tuy nhiên, cuộc “vượt ngục” thành công để sang Nga đã khiến cuộc đời hoạt động của ông thêm huyền bí. Blake luôn tâm niệm rằng, cuộc đời của một điệp viên là một bộ phim, nhưng nó trớ trêu và nghiệt ngã. Nhưng những diễn viên thực thì được nhận phần thưởng vì vai diễn tốt, còn những điệp viên giỏi nhất là những người mà không ai biết gì về họ cả.

Với những đóng góp của mình, Đại tá Blake của KGB trước đây và Cục tình báo Đối ngoại (SVR) hiện nay được tặng nhiều phần thưởng cao quý, gồm Huân chương Lenin, Huân chương Cờ Đỏ, Huân chương Chiến tranh Vệ quốc hạng Nhất, Huân chương Vì tình hữu nghị giữa các dân tộc, Huân chương Chiến sĩ dũng cảm, Huy chương Nhân viên Phản gián danh dự và Huy chương Vì sự nghiệp an ninh hạng Nhất. Ngoài ra, người điệp viên huyền thoại còn được Tổng thống Nga Vladimir Putin trao tặng Huân chương Danh dự của Tổng thống vào cuối năm 2007, phần thưởng dân sự cao nhất ở Liên bang Nga nhân dịp ông tròn 85 tuổi.

Thanh Hương

Theo Infonet