Israel không kích Hezbollah ở miền Nam Liban

Toà nhà bị phá huỷ sau vụ oanh kích của Israel xuống phía Nam ngoại ô thủ đô Beirut, Liban ngày 28/3/2025. Ảnh minh họa: THX/TTXVN.

Cuộc không kích diễn ra hơn 4 tháng sau lệnh ngừng bắn mong manh giữa Israel và lực lượng Hezbollah, và chỉ một ngày sau khi Phó đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông, bà Morgan Ortagus, thảo luận về việc giải giáp lực lượng này.

Lệnh ngừng bắn ngày 27/11/2024 phần lớn đã chấm dứt hơn 1 năm thù địch giữa hai bên. Thỏa thuận dựa trên một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ), nêu rõ quân đội Liban và lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ phải là lực lượng duy nhất ở miền Nam Liban, và kêu gọi giải giáp tất cả các nhóm phi nhà nước.

Theo thỏa thuận ngừng bắn, Hezbollah sẽ tái triển khai ở phía Bắc sông Litani, cách Israel khoảng 30 km, đồng thời phá dỡ các cơ sở hạ tầng quân sự còn lại ở phía Nam. Hezbollah là nhóm vũ trang duy nhất của Liban từ chối giao nộp vũ khí sau cuộc nội chiến 1975-1990. Tuy nhiên, nhóm này đã bị suy yếu nghiêm trọng sau cuộc xung đột mới nhất với Israel.

Trong khi đó, theo thỏa thuận ngừng bắn, Israel phải rút quân qua Đường Xanh do LHQ phân định, là biên giới trên thực tế. Tuy nhiên, phía Israel không thực thi thỏa thuận và tiếp tục giữ 5 vị trí ở miền Nam Liban mà họ coi là là điểm "chiến lược".

Một quan chức Liban cho biết trong chuyến thăm Liban, Phó đặc phái viên Ortagus đã thảo luận về việc quân đội Liban "tăng cường và đẩy nhanh phá dỡ cơ sở hạ tầng quân sự của Hezbollah". Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình LBCI của Liban, bà Ortagus nói rõ: "Chúng tôi tiếp tục gây sức ép với Chính phủ Liban để thúc đẩy việc thực hiện đầy đủ lệnh ngừng bắn, bao gồm cả việc giải giáp Hezbollah và tất cả các lực lượng dân quân". Theo bà Ortagus, điều này diễn ra càng nhanh càng tốt.

Bà Ortagus cũng "ngụ ý" rằng, để tái thiết các khu vực bị chiến tranh tàn phá, trước tiên cần phải đạt được cải cách và mở rộng thẩm quyền của nhà nước. Từ lâu, các chủ nợ quốc tế yêu cầu Liban cải cách để tiến hành giải ngân các quỹ cứu trợ, giúp giảm bớt cuộc khủng hoảng kinh tế đã kéo dài 5 năm qua ở Liban.

Trong thời gian ở Liban, bà Ortagus cũng đã gặp Bộ trưởng Tài chính Yassine Jaber, Bộ trưởng Kinh tế Amer Bisat và Thống đốc Ngân hàng Trung ương Karim Souaid. Các bên đã thảo luận về cải cách do chính phủ khởi xướng và cải cách kinh tế. Theo kế hoạch, Thống đốc Karim Souaid cùng hai Bộ trưởng Yassine Jaber và Amer Bisat sẽ tham dự các cuộc họp của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Washington (Mỹ) vào cuối tháng này.