Nguy cơ Việt Nam không có bản quyền World Cup đang dần hiển hiện. |
Chưa đầy chục ngày nữa, World Cup 2018 sẽ khai mạc trên lãnh thổ nước Nga. Việt Nam là quốc gia cuối cùng chưa có bản quyền giải bóng đá lớn nhất hành tinh. Nguy cơ Việt Nam lần đầu tiên không thể truyền hình trực tiếp World Cup kể từ Espana 1982 đang dần trở thành sự thật. BLV Quang Huy đã chia sẻ với Zing.vn về chủ đề này.
- Khi World Cup đã tới rất gần, Việt Nam vẫn chưa có bản quyền giải đấu. Theo anh, chúng ta đã nên nghĩ tới khả năng xấu nhất chưa?
- Với phát ngôn chính thức của đại diện VTV thì khả năng Việt Nam không có bản quyền World Cup là hoàn toàn có thể xảy ra. Cho đến lúc này, đàm phán giữa đối tác bán bản quyền là Infront Sports & Media và đài truyền hình lớn nhất Việt Nam vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. Người hâm mộ nên chuẩn bị tinh thần cho điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra.
Đây có thể là lần đầu tiên từ Espana 1982, chúng ta không được xem World Cup trực tiếp. Espana 1982 là giải đấu đầu tiên chúng ta xem được trực tiếp. Ngày ấy, ta xem qua đài Liên Xô với sự giúp đỡ của họ. Rồi ta tiếp tục được Pháp giúp đỡ. Đến năm 1998, chúng ta mới mua được bản quyền lần đầu tiên.
- Khó khăn nào khiến VTV chưa thể mua được bản quyền World Cup 2018?
- Thực ra, khó khăn về đàm phán bản quyền World Cup bắt đầu diễn ra từ 2006. Lúc ấy, ở Việt Nam cũng xuất hiện những đơn vị làm truyền hình khác. Khi bắt đầu có đài số 2, số 3 thì bắt đầu xuất hiện sự cạnh tranh. Cuộc cạnh tranh ấy bắt đầu khốc liệt ngay từ 2006.
Năm 2014, khán giả vẫn có thể xem được World Cup vì FIFA bán bản quyền cho MP & Silva. MP & Silva là đơn vị thầu khu vực Việt Nam, FIFA bán cho họ với giá bán cho khu vực Việt Nam là 10,3 triệu USD. MP & Silva bán được nhiều hơn thì lãi, không được thì phải bù. Phút chót, MP & Silva bỏ của chạy lấy người, chỉ bán được với giá 7 triệu, chấp nhận lỗ hơn 3 triệu USD.
Năm nay, mọi thứ khó khăn hơn rất nhiều vì FIFA không thông qua đại lý nữa. Bởi thế, không có chuyện mặc cả, không có chuyện bỏ của chạy lấy người, không có cảnh đào quất bán rẻ trong ngày Tết đâu. Infront Sports & Media chính là công ty sân sau của FIFA. Lúc này, họ đã thu đủ rồi, gặp phải những thị trường ương bướng, họ sẵn sàng bỏ, không nhượng bộ, coi như người ta đã thành công rồi và không thỏa hiệp.
BLV Quang Huy có những phân tích rất sắc sảo về cuộc chiến bản quyền World Cup ở Việt Nam. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
- Tại sao bản quyền truyền hình các giải vô địch quốc gia và World Cup liên tục tăng lên sau những năm qua?
- Tôi nghĩ tính chất của các giải vô địch quốc gia khác World Cup. Các giải vô địch quốc gia đá quanh năm, nếu có một đội ngũ người làm nghề tốt thì việc thu hút quảng cáo có thể chạy được quanh năm. Nhưng World Cup thì khác, đài nào bỏ ra mua gần như cũng lỗ vì thời gian diễn ra ngắn còn số tiền rất khủng khiếp.
Chuyện bản quyền các giải vô địch quốc gia liên tục tăng là vì các đài không đoàn kết, tranh nhau mua và đẩy giá lên để mình có độc quyền trong cả năm. Vì sức hút cả năm là rất lớn, thu hút quảng cáo dễ hơn. Nhưng World Cup thì khác và gần như chỉ có một mình VTV mua. FIFA hiện cũng đánh giá Việt Nam là đất nước đang trong giai đoạn đi lên, phát triển nên họ đặt mức giá ấy. Nhà đài tính toán, cân đối thu chi mức ấy chưa được nên chúng ta mới chưa có bản quyền.
- Anh nghĩ mức giá bản quyền FIFA đặt ra cho Việt Nam có ưu đãi không?
- Mọi so sánh đều khập khiễng nhưng tôi nghĩ giá World Cup ở Việt Nam khá mềm mại.
- Nhiều quốc gia dùng hình thức hợp tác các đài để mua bản quyền World Cup. Mới đây, HTV cũng chủ động đề nghị hợp tác với VTV. Theo anh, tại sao Việt Nam không áp dụng cách làm này?
- Chuyện này rất khó vì nó phụ thuộc nhiều vào tiêu chí phát triển của từng đài. Rất nhiều quốc gia hiện nay vẫn phát World Cup theo hình thức quảng bá và coi việc này là phục vụ người dân, nhất là ở những quốc gia có đội tuyển tham dự. Ở đây có một mâu thuẫn. Người Việt Nam rất yêu bóng đá nhưng trình độ phát triển bóng đá còn thấp. Nếu Việt Nam là nước có đội tuyển dự World Cup thì số lượng tài trợ, sức hút vào truyền hình của các giải đấu sẽ lớn hơn rất nhiều bởi ta chính là một phần của World Cup.
Nhưng ở đây, ta chỉ cưỡi ngựa xem hoa thôi nên sức hút, khả năng đầu tư của các nhà đài có hạn. Rất khó so sánh sự đầu tư của chúng ta và những nước có đội tuyển mạnh. Các nước có đội tuyển dự World Cup, thậm chí là ứng cử viên vô địch thì bội thực quảng cáo rồi. Cả những nước đang mon men tới World Cup cũng rất đông quảng cáo.
- Nếu không thể xem World Cup trên truyền hình, người hâm mộ có thể xem ở các hạ tầng khác như Internet không?
- Theo tôi biết, đơn vị sở hữu bản quyền Infront Sports & Media rất rắn. Nhiều đơn vị đã tiếp cận Infront Sports & Media để mua các gói nhỏ nhưng Infront khẳng định nếu gói to nhất không bán được, họ sẽ không bán các gói kia. Bởi thế, các đơn vị còn lại không có cửa mua các gói nhỏ lẻ khác.