Giữa lòng Sài Gòn những ngày tháng 4/2016, một cô gái Campuchia với gương mặt khả ái, nụ cười tươi tắn cuốn hút mọi ánh nhìn khi thực hiện bài biểu diễn của môn võ Bokator truyền thống.

Bằng những động tác dứt khoát, thần thái mạnh mẽ và rất nhập tâm, đả nữ xinh đẹp có tên Chanda Roth và các đồng đội thật sự khiến người hâm mộ trầm trồ thán phục mỗi lần ra đòn.

Một năm sau, tìm gặp nữ võ sĩ xinh đẹp ấy, cô không thay đổi nhiều. Vẫn một gương mặt khả ái, nụ cười rạng ngời chào đón mọi người. Sau lần biểu diễn tại Việt Nam, người ta gán cho Chanda Roth biệt danh "hot girl làng võ Campuchia". Nữ võ sĩ 22 tuổi hơi bẽn lẽn khi được nhắc đến tên gọi đó.

Lúc này, Chenda Roth sắm vai ngôi sao trong đội tuyển Bokator quốc gia. Cô thậm chí được mời tham gia đóng phim. Đứng trên đỉnh vinh quang, nữ võ sĩ xinh đẹp có thể thoải mái tận hưởng cuộc sống nhàn nhã với thu nhập 450 USD hàng tháng, mở một CLB võ thuật và nghĩ đến hoạch định trong cuộc sống cá nhân.

Nhưng Chenda Roth vẫn còn món nợ phải trả với nước nhà. Từ sâu thẳm suy nghĩ, đả nữ Campuchia luôn muốn phục hưng quốc võ có thời điểm tưởng chừng bị xóa sổ.

- Ở Campuchia hiện tại còn bao nhiêu địa điểm dạy võ Bokator?

- Ở Phnom Penh có khoảng hơn 15 địa điểm. Nơi những tỉnh thành khác, chúng tôi cũng có một số lò võ xuất hiện rải rác. Sau này, các trường đại học quyết định đưa môn võ Bokator vào chương trình đào tạo. Con số võ chuyên nghiệp của thể loại này giờ đây tăng lên rất nhiều

- Chenda có thể nói rõ hơn về nhận thức của người dân Campuchia với môn quốc võ 2000 năm này?

 - Cuộc diệt chủng mà chế độ Khmer Đỏ (Khmer Rouge), do Pol Pot lãnh đạo, thực hiện tại Campuchia từ giữa năm 1975 đến 1979 khiến 3 triệu người chết. Quốc võ Bokator từ đó bị ảnh hưởng nặng nề. Ở các thư viện, số lượng sách viết về môn võ này cũng không còn.

Hệ quả dẫn đến thế hệ trẻ Campuchia trở nên đói kiến thức, họ thậm chí còn không biết trên đất nước xuất hiện quốc võ đã tồn tại 2000 năm.

- Vì sao Chenda lại chọn Bokator? 

Thú thật, tôi cũng không hề biết ở Campuchia có môn võ Bokator. Lúc đầu, bản thân chọn taekwondo cơ. Nhưng sau đó, tôi quyết định làm một điều gì đó khác biệt mà những cô gái khác hiếm khi thực hiện. Tôi chuyển sang tập Bokator và từng bước phát triển sự nghiệp.

Có thể nói Bokator đã trở thành bước ngoặt thay đổi đời tôi. Chỉ sau 6 tháng tập luyện, tôi đã giành được nhiều giải thưởng ở các giải thi đấu quốc gia.

- Tới nay, Chenda đã tập luyện Bokator được bao nhiêu năm và gặt hái được thành tựu nào?

Tôi đã tập Bokator được 4 năm, hai lần giành huy chương vàng ở giải Vô địch quốc gia vào các năm 2013 và 2014. Ngoài ra, tôi cũng thường xuyên được chọn tham dự các festival võ thuật quốc tế ở Hàn Quốc, Việt Nam... Hiện tại, tôi đang giữ một chức vụ về tài chính trong Liên đoàn Bokator Campuchia.

- Là một võ sĩ ở Campuchia, liệu thu nhập hàng thắng có đủ để trang trải cuộc sống?

 Một võ sĩ Bokator thường không quá giàu, nhưng cũng không lâm vào cảnh kiệt quệ tài chính.

- Chenda có thể chia sẻ thêm về thu nhập của mình?

 Mỗi tháng, tôi nhận được 450 USD tiền lương từ chính phủ. Đây là thu nhập dành cho VĐV thuộc nhóm đầu ở Campuchia. Ngoài ra, tôi cũng có thêm các khoản tài trợ khác.

- Có bao giờ Chenda muốn dừng lại sau khi đã quá no nê danh hiệu, xây dựng được tiếng tăm và có cuộc sống kinh tế ổn định?

Tôi chưa muốn làm điều đó. Bản thân còn một giấc mơ phải hoàn thành. Tôi muốn phục hưng quốc võ Bokator. Rất nhiều người Campuchia vẫn không hề biết đất nước mình đang sở hữu một nền văn hóa tồn tại lâu đời và vô cùng thiêng liêng. Thậm chí, một số bạn trẻ còn không biết võ Bokator xuất phát từ đâu.

- Nhiều đòn thế của Bokator rất giống với Muay, Chenda nghĩ sao về điều này?

 Đúng, giữa Bokator và Muay có nhiều điểm chung. Các võ sĩ sử dụng kỹ thuật ra đòn từ gối, trỏ... Tuy nhiên, võ Bokator sở hữu thêm kỹ năng chiến đấu bằng dao, gậy ngắn, rất nhiều loại binh khí và các ngón đòn rất "kỳ dị". 

- Chenda nói võ Bokator có nhiều đòn thế "kỳ dị", cô có thể đưa ra một ví dụ?

 Chỉ khi giao chiến một võ sĩ mới tung ra những ngón đòn "kỳ dị" ấy. Cá nhân tôi được dạy phải uy hiếp đối thủ bằng đôi mắt. Lúc lên sàn đấu, một võ sĩ Bokator phải thể hiện được ánh mắt toát lên sự dữ tợn như một mãnh thú. Kỹ thuật này rất quan trọng và độc đáo. 

Khi tập luyện, người thầy yêu cầu võ sinh Bokator phải rèn luyện kỹ thuật ở đôi mắt lên tới mức thượng thừa. Ví dụ, nếu bạn gặp một con chó dữ, võ sĩ Bokator phải trợn đôi mắt lên để hù dọa lại con chó và khiến nó bỏ chạy.

- Giữa Muay và Bokator khi giao chiến, môn võ nào lợi hại hơn?

Rất khó để đưa ra câu trả lời. Giữa Bokator và Muay đều sở hữu nhiều đòn hiểm, có thể gây chết người trong tích tắc. Còn về môn võ nào thực chiến hay lợi hại hơn, điều đó tùy thuộc vào cá nhân võ sĩ rèn luyện và năng lực ra sao.

- Ngày nay, thể loại MMA và Muay đang phát triển rất nhanh, liệu sẽ có cơ hội nào cho quốc võ Bokator phục hưng?

 Tôi biết MMA và Muay đang rất thịnh hành trên thế giới. Song, điều đó không có nghĩa những giá trị của Bokator sẽ bị chèn ép. Quốc võ Bokator sở hữu rất nhiều đòn thế lợi hại, một người tập sau khi nhuần nhuyễn bộ môn này hoàn toàn có thể chuyển sang thi đấu ở bất cứ thể loại nào, đặc biệt MMA.

Hiện tại, Bokator không chỉ xuất hiện ở Campuchia. Môn võ này còn được đào tạo tại Italy, Pháp và Iran. Đó là những bằng chứng cho thấy Bokator không hề bị lép vế trước các môn võ khác. 

- Quốc võ Bokator có được chính phủ Campuchia quan tâm?

Những người đứng đầu ở đất nước tôi rất quan tâm đến sự phát triển của Bokator. Các võ sĩ nằm trong đội tuyển quốc gia cũng nhận được hỗ trợ rất nhiều. Ở các festival võ thuật quốc tế, chúng tôi không phải lo chuyện tiền nong ra nước ngoài, trang phục hay nhiều thứ khác...

- Theo Chenda, Bokator sẽ được đưa vào thi đấu ở SEA Games 2023?

Vâng, tôi nghĩ Bokator có thể trở thành một trong những môn thi ở SEA Games 2023 khi Campuchia đứng ra tổ chức. Từ đây tới SEA Games 2023 vẫn còn đến 6 năm, vì vậy tôi nghĩ mình hẳn không còn phù hợp để thi đấu nữa. Song, bản thân sẽ cố gắng trở thành một HLV đào tạo các võ sĩ.

- Đã là một ngôi sao làng võ, vậy mục tiêu của Chenda trong thời gian tới là gì?

 Tôi sẽ cố gắng rèn luyện để lấy được đai đen. Sau đó, bản thân hy vọng có thể quảng bá quốc võ Bokator đến khắp Campuchia và nước ngoài, hy vọng ngày càng có nhiều người trẻ hơn tập luyện bộ môn này.

- Được biết Chenda từng sang Việt Nam tham dự festival võ thuật quốc tế, vậy có võ sĩ nào khiến cô ấn tượng?

 Tôi đặc biệt chú ý đến một cô gái tập taekwondo. Cô ấy rất xinh và tài năng nữa. Theo tìm hiểu của tôi, nữ VĐV này rất nổi tiếng ở Việt Nam.

- Đó có phải Châu Tuyết Vân?

Đúng rồi. Tôi bị thu hút bởi tài năng của nữ võ sĩ xinh đẹp này. Khi đó, tôi thấy Châu Tuyết Vân tập luyện rất chăm chỉ, lúc nào cô ấy cũng tập xoạc chân để tạo ra sự dẻo dai.

- Nếu có thể, Chenda có muốn giao lưu võ thuật với Châu Tuyết Vân?

 Dĩ nhiên. Tôi nghe nói cô ấy đã tập taekwondo hơn 10 năm và rất tài năng. Nếu có thể, tôi rất muốn giao lưu võ thuật với Châu Tuyết Vân. Nhưng đừng hiểu nhầm đây là cuộc chiến gì cả, trong võ thuật mọi võ sĩ luôn muốn được học hỏi và trau dồi kỹ năng.

Tôi nghĩ mình có thể học được chút nào đó từ Châu Tuyết Vân. Cả hai có thể thượng đài, giao đấu một chút.

- Châu Tuyết Vân đã tập taekwondo hơn Chenda rất lâu, cô không e dè điều đó.

 Chắc cũng không có vấn đề gì đâu. Quan trọng là học hỏi thôi mà.

- Ở Campuchia, đã từng có trường hợp các võ sư thách đấu nhau không?

Tôi nghĩ là chưa.

- Chenda có cổ xúy chuyện các võ sĩ giao đấu với nhau?

Nếu vì mục đích giao lưu học hỏi, chuyện một võ sư giao lưu võ thuật với người khác cũng rất bình thường. Tuy nhiên, mọi thứ cần có luật định rõ ràng, vì không phải môn võ nào cũng giống nhau. 

- Nếu có một ai đó muốn thách đấu Chenda, cô sẽ trả lời thế nào?

Tôi sẵn sàng. Tuy nhiên, họ có lẽ sẽ cân nhắc lại khi thấy một cô gái có thân hình nhỏ bé như tôi trên sàn đấu (cười). Thoạt đầu, ai cũng nghĩ một võ sĩ Bokator phải sở hữu ngoại hình rất to lớn. Vì vậy, nhiều người rất bất ngờ khi gặp tôi, một cô gái không được cao và cũng chẳng bề thế.

- Lúc này, người ta gọi Chenda là hot girl làng võ Campuchia, điều này có ảnh hưởng đến cuộc sống của cô không?

 Chắc chỉ có ở Việt Nam mọi người mới gọi tôi như vậy. Còn tại Campuchia, ai cũng nói tôi là "small girl" vì thể hình hơi thấp bé. Nhưng dù sao biệt danh hot girl làng võ Campuchia nghe cũng hay đấy. Tôi thích lắm.

- Dành quá nhiều thời gian cho tập luyện võ thuật có ảnh hưởng đến cuộc sống Chenda hay không?

 Tôi nghĩ là không, vì bản thân có những hoạch định rõ ràng trong tương lai. Lúc này, tôi dành nhiều thời gian để tập luyện, cố gắng phổ biến môn võ Bokator đến mọi người xung quanh và thế giới. Nhưng tới lúc nào đó, tôi sẽ nhường công việc này lại cho người khác, và tập trung hoàn thành kế hoạch khác.

- Chế độ tập luyện hàng ngày của Chenda như thế nào?

Tôi tập 4 tiếng mỗi ngày. Nhưn khi đến các giải đấu, cả đội phải tập luyện nhiều hơn.

- Bạn trai Chenda có tỏ ra ngại ngùng khi quen một cô gái có võ?

Không đâu. Anh ấy tôn trọng tôi, và luôn ủng hộ những gì bản thân làm.

- Nếu được mời đóng phim, Chenda có đồng ý không?

 Tôi từng được đóng một vai nhỏ trong bộ phim trước đây. Song, tôi nghĩ thể hình của mình không phù hợp trước ống kính. Diễn viên đòi hỏi phải có thể hình cao, lớn. Trong khi đó, tôi lại không được cao (cười bẽn lẽn).

- Cảm ơn Chenda về cuộc chia sẻ này!