Thay vì sử dụng hộ chiếu truyền thống, nhiều nước đã dùng hộ chiếu sinh trắc học hay còn gọi là hộ chiếu điện tử, e-passport hay hộ chiếu số.
Loại hộ chiếu gắn chip này có nhiều ưu điểm hơn so với hộ chiếu thông thường như tính bảo mật cao, giúp du khách xuất nhập cảnh nhanh chóng, hạn chế tình trạng sao chép, đánh cắp danh tính để xuất nhập cảnh trái phép.
Hộ chiếu điện tử là gì?
Theo DHS (Department of Homeland Security – Bộ An ninh nội địa Mỹ), hộ chiếu điện tử được phát triển từ hộ chiếu giấy thông thường, có gắn chip điện tử. Con chip này chứa thông tin cá nhân được số hóa như họ tên, ngày sinh, ảnh, chữ ký, quốc tịch…
 |
| Hộ chiếu điện tử được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Ảnh: Unsplash. |
Ngoài ra, chip cũng lưu lại thông tin nhận dạng sinh trắc học của người sở hữu hộ chiếu như khuôn mặt, dấu vân tay, mống mắt… tùy theo quy định của quốc gia phát hành.
Thông tin lưu trữ trong hộ chiếu điện tử được bảo mật cao, giảm nguy cơ làm giả hay sửa đổi thông tin, tương thích với các thiết bị kiểm tra hiện đại ở cửa khẩu nhiều quốc gia trên thế giới.
 |
| Biểu tượng sinh trắc học cũng có trên căn cước công dân gắn chip. Ảnh: Việt Linh. |
Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), đặc điểm nhận dạng của hộ chiếu điện tử là có logo màu vàng hình camera ở bìa ngoài. Hộ chiếu một số nước phát hành trước khi có tiêu chuẩn quốc tế không in logo này.
Ưu điểm của hộ chiếu gắn chip
- Ưu tiên xét thị thực
Hiện nay, nhiều nước coi hộ chiếu sinh trắc học là một trong những điều kiện ưu tiên xét cấp thị thực. Chương trình miễn thị thực nhập cảnh (Visa Waiver Program) được Mỹ áp dụng cho 39 quốc gia và vùng lãnh thổ, với điều kiện người dân nước đó phải có hộ chiếu điện tử.
- Thủ tục nhanh chóng
Việc số hóa thông tin trên hộ chiếu điện tử giúp các thủ tục xuất nhập cảnh diễn ra nhanh gọn. Ở một số nước, cửa khẩu có lối đi nhập cảnh tự động, ưu tiên cho công dân có hộ chiếu gắn chip làm thủ tục, không cần xếp hàng trình diện nhân viên hải quan. Máy móc sẽ quét hộ chiếu, đối chiếu thông tin cá nhân, nhận diện khuôn mặt và hoàn thành thủ tục xuất nhập cảnh nếu hợp lệ.
 |
| Hộ chiếu sinh trắc học giúp du khách xin visa dễ dàng, xuất nhập cảnh nhanh chóng. Ảnh: Unsplash. |
- Tính bảo mật cao
E-passport vừa gắn chip, vừa có thông tin được in truyền thống. Con chip điện tử giúp bảo mật thông tin, bổ sung cho trang dữ liệu được in trong hộ chiếu. Thông thường, chip RFID gắn giữa lớp bìa lưng, thông tin chỉ đọc được bằng máy chuyên dụng.
- Dễ dàng nhận diện
Không ít du khách Việt từng rơi vào trường hợp bị nhân viên an ninh giữ lại vì không giống hình chụp trong hộ chiếu. Trung Nam (TP.HCM) chia sẻ trong một lần du lịch, anh bị giữ lại hơn 15 phút: "Khi đó mình cạo đầu trọc, mà ảnh hộ chiếu lại có tóc dài. Nhân viên cửa khẩu yêu cầu dừng lại để xác minh danh tính, đối chiếu ảnh khá mất thời gian".
Thay vì chỉ có ảnh chụp, hộ chiếu điện tử lưu lại thông tin nhận dạng sinh trắc học cá nhân như khuôn mặt, dấu vân tay, mống mắt… giúp dễ dàng nhận diện hơn khi qua cửa kiểm tra an ninh.
- Nhiều quốc gia đã phát hành hộ chiếu điện tử
Năm 1998, Malaysia là quốc gia đầu tiên trên thế giới phát hành hộ chiếu điện tử cho công dân. Đến tháng 2/2010, quốc gia này bắt đầu cấp hộ chiếu sinh trắc học theo tiêu chuẩn quốc tế được ban hành bởi ICAO.
Trên 150 quốc gia đã ứng dụng hộ chiếu điện tử. Trong phạm vi ASEAN, 8 nước chính thức phát hành hộ chiếu điện tử gồm Malaysia, Thái Lan, Singapore, Brunei, Philippines, Indonesia, Campuchia và Lào.
