Tuổi thọ trung bình ở các quốc gia phát triển đã tăng 3 tháng mỗi năm kể từ đầu những năm 1800. Trong suốt phần lớn lịch sử loài người, một người chỉ có khoảng 50% cơ hội sống qua tuổi 20, 50% còn lại là nguy cơ tử vong do các bệnh truyền nhiễm và tai nạn.
Nhờ những tiến bộ y học, con người đã dần tìm ra những cách để tránh và điều trị những nguyên nhân gây tử vong này, và nhân đôi tuổi thọ trung bình từ 40 lên gần 80 năm. Loài người hiện có tuổi thọ trung bình cao hơn nhiều so với bất kỳ thời điểm nào khác trong lịch sử.
Thay vì bệnh truyền nhiễm hay tai nạn, lão hóa mới là nguyên nhân gây ra phần lớn, hơn ⅔, số ca tử vong trên toàn cầu. Những rủi ro hàng đầu ngày nay đều đến từ quá trình lão hóa, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim, chứng mất trí đều là các sản phẩm của quá trình lão hóa.
 |
| Jeff Bezos, nhà sáng lập Amazon và là một trong những tỷ phú công nghệ giàu nhất thế giới, có nhiều khoản đầu tư vào các công ty nghiên cứu chống lão hóa. Ảnh: MIT Technology Review. |
Và rất nhiều tỷ phú không chỉ muốn sống lâu hơn, họ muốn sống mãi mãi, và đang dùng hầu bao rủng rỉnh của mình để tìm ra công nghệ biến mong muốn này thành hiện thực.
Các công nghệ chinh phục quá trình lão hóa
Các nhà khoa học giờ đây đã tìm ra các nguyên nhân khiến chúng ta già đi, từ các tổn thương DNA theo thời gian đến các protein hoạt động sai do thay đổi cấu trúc hóa học. Cùng với đó họ cũng có các ý tưởng để đẩy lùi lão hóa.
Vào cuối năm 2023, các ý tưởng này sẽ được chứng minh hiệu quả ở người. Một ứng cử viên nặng ký là senolytics, một nhóm phương pháp điều trị nhắm vào các tế bào già tích tụ trong cơ thể theo thời gian. Sau các thử nghiệm senolytics trên chuột, các nhà khoa học cho biết nếu loại bỏ những tế bào này, các quá trình lão hóa, ung thư và thoái hóa thần kinh bị chậm lại và thậm chí đảo ngược.
Unity, công ty công nghệ sinh học với Jeff Bezos là nhà đầu tư, là một trong số hàng chục công ty đang thử nghiệm một loạt các phương pháp chống lão hóa tương tự ở người.
 |
| Thử nghiệm ở Unity cho thấy chuột dùng liệu pháp senolytics sống lâu hơn, ít bệnh hơn và thậm chí còn có bộ lông dày hơn, bóng hơn so với chuột thông thường. Ảnh: Unity Biologies. |
Senolytics cũng không phải là ứng cử viên duy nhất. Một phương pháp khác đang được thử nghiệm trên người là protein GAIM, do Proclara Bioscatics phát triển, giúp loại bỏ các chất gây thoái hóa thần kinh. Ngoài ra còn có hoặc liệu pháp gen của Verve Therapeutics để giảm cholesterol.
Nguy cơ tạo ra các “độc tài” bất tử
Nếu những công nghệ như vậy được phát triển thành công, có thể có nghĩa là những người như Bezos, có tiền và quyền lực, sẽ có thêm nhiều thời gian hơn nữa để tiếp tục tích lũy của cải và quyền lực.
"Giả sử chúng ta có một loại vaccine chống lão hóa, công nghệ này có thể làm trầm trọng thêm tất cả các loại bất bình đẳng hiện có vì càng sống lâu, tài sản và theo đó là ảnh hưởng chính trị càng tăng", Christopher Wareham, nhà đạo đức sinh học tại Đại học Utrecht, cho biết.
Về mặt lịch sử, những cá nhân đứng đầu thường không có xu hướng tự từ bỏ sự giàu có hay quyền lực, vì vậy có nguy cơ những tỷ phú nắm giữ công nghệ chống lão hóa sẽ giữ vị trí đứng đầu mãi mãi, theo Wareham.
 |
| Altos Lab, một trong những công ty công nghệ sinh học nhận đầu tư tỷ đô từ giới siêu giàu để tìm ra công nghệ "trường sinh bất tử". Ảnh: The Times. |
Cho dù chưa có công nghệ chống lão hóa nào trở thành hiện thực, đây không phải là mối lo ngại ngoài sức tưởng tượng. Elon Musk, nhà sáng lập SpaceX và là một trong những người giàu nhất thế giới, cũng phản đối việc phát triển công nghệ trường sinh bất tử với lý do rằng các nhà lãnh đạo nên bị thay thế theo thời gian.
Đáp lại lo ngại này, các nhà phát triển công nghệ chống lão hóa cũng thường khẳng định rằng sản phẩm của họ sẽ không dành cho số ít người giàu có và quyền lực. Mehmood Khan, giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận Hevolution Foundation, nói rằng tổ chức này chỉ nghiên cứu các công nghệ chống lão hóa có thể dành cho tất cả, thay vì các phương pháp tỷ đô dành cho số ít.
Phòng thí nghiệm Altos, cũng do Bezos tài trợ, được thành lập với mục đích hiện thực hóa "lập trình trẻ hóa tế bào" để đảo ngược bệnh tật, cũng nói rằng họ cam kết giúp đỡ càng nhiều người càng tốt.
Những câu chuyện ít được biết về tỷ phú công nghệ
Tủ sách Công nghệ đem đến cho độc giả những cuốn sách hay nhất, đúc kết hàng trăm giờ chia sẻ của Steve Jobs, Elon Musk và những người liên quan. Chúng chứa đựng những câu chuyện công nghệ thú vị, ít khi được bật mí.
