Mimi Ysulat, giúp việc người Philippines tại Hong Kong đã bay về quê nhà để dự đám tang của mẹ bà vào cuối tháng 1. Vào thời điểm bà hoàn tất mọi việc và sẵn sàng trở về Hong Kong, một tin xấu xảy ra: để đối phó với sự bùng phát của Covit-19, chính phủ Philippines cấm người dân đi du lịch đến toàn bộ Trung Quốc.
Người phụ nữ 48 tuổi giờ đây bị mắc kẹt ở Philippines, giống hàng nghìn lao động xuất khẩu khác, chủ yếu là phụ nữ. Đây là lực lượng công nhân và giúp việc đông đảo tại Hong Kong và là đối tượng quan trọng đối với cả hai nền kinh tế. Số lượng lao động xuất khẩu này đóng góp cho Philippines hơn 30 tỷ USD kiều hối, chiếm khoảng 9% tổng sản phẩm quốc nội.
Trong một cuộc khảo sát 900 công nhân Philippines tại Hong Kong của HelperChoice, gần một nửa trong số đó cho biết họ bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm của chính phủ và không biết bao giờ có thể trở lại với công việc của mình.
Tại Hong Kong, các trung tâm cộng đồng và trường học sẽ phải đóng cửa thêm ít nhất 4 tuần nữa. Tình trạng tranh giành giúp việc đang xảy ra tại nhiều gia đình.
Edwina Antonio-Santoyo, giám đốc điều hành của Bethune House Migrant Women's Refuge, một tổ chức từ thiện tại Hong Kong từ năm 1986, cho biết: "Thiếu giúp việc khiến cuộc sống các gia đình bị đảo lộn, đặc biệt là khi trẻ nhỏ nghỉ học".
 |
| Công nhân nhập cư bị mắc kẹt chờ đợi nộp giấy tờ để được hỗ trợ tài chính từ OWWA ở Manila. Ảnh: Bloomberg. |
Điều Edwina nói chính là sự thật tại Hong Kong. Giống nhiều nơi khác, người giúp việc và bảo mẫu nước ngoài rất quan trọng đối với các gia đình Hong Kong, đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ.
Theo luật, người giúp việc kiếm được tối thiểu 4.630 đôla Hong Kong mỗi tháng, kém hơn rất nhiều so với mức thu nhập trung bình 17.500 đôla Hồng Kông.
Yin Lo, giáo viên tiểu học và là mẹ của một đứa trẻ 3 tuổi, cho biết người giúp việc của cô đã bị mắc kẹt ở Philippines sau khi về thăm nhà.
Yin nói: "Thật may mắn là tôi được làm việc tại nhà và có thể chăm sóc con mình, chồng tôi vẫn phải đến văn phòng như bình thường".
 |
| Công nhân tại một kí túc xá Manila đóng gói sẵn hành lý. Ảnh: Bloomberg. |
Đầu tháng 2, Bộ Lao động Lao Philippines đã tuyên bố rằng họ sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính và nhà ở tạm thời cho những người lao động không thể trở lại làm việc.
Trong tuần đầu tiên của tháng 2, hơn 2.500 công nhân đã nhận được khoản trợ cấp 10.000 peso, số tiền này bằng một phần 3 mức lương tối thiểu hàng tháng của giúp việc tại Hong Kong.
Alfredo Palmiery, người đứng đầu tập hợp các công ty tuyển giúp việc Philippines cho các hộ gia đình Hong Kong, cho biết việc nhiều hãng bay huỷ các chuyến đến Trung Quốc tới cuối tháng 3, có thể có tới 15.000 lao động Philippines không thể trở lại Hong Kong làm việc.
Ông nhấn mạnh: "Nếu công nhân có thể trở lại làm việc, hợp đồng và thị thực của họ có thể bị hủy bỏ. Nhiều người trong số họ đến từ những gia đình nghèo và đã phải đi vay mượn để có tiền xuất khẩu lao động".
 |
| Đại diện OWWA hỗ trợ người lao động nhập cư bị mắc kẹt ở Manila. Ảnh: Bloomberg. |
Bộ trưởng Ngoại giao Teodoro Locsin viết trên Twitter rằng Philippines sẽ xem xét lại lệnh cấm du lịch đối với người lao động nhập cư đến Hong Kong trong 2 tuần tới.
Ysulat là một trong những người may mắn, chủ nhà của bà nói rằng họ sẽ vẫn trả lương và không đuổi việc bà. Tuy nhiên, vì không có tài khoản ngân hàng nên bà luôn được trả lương bằng tiền mặt và gửi qua một dịch vụ chuyển phát về cho gia đình mình. Những dịch vụ này hiện không hoạt động do dịch bệnh
Hiện tại, cả gia đình Ysulat, phải sống dựa vào số tiền mà chồng cô kiếm được khi làm tài xế xe kéo. Nếu bà không thể sớm quay lại công việc, gia đình Ysulat không có lựa chọn nào khác ngoài việc vay mượn từ bạn bè và hàng xóm để trả nợ và trang trải cuộc sống.
Lệnh cấm du lịch cũng đã ảnh hưởng đến những người vẫn đang ở Hong Kong. Sau 32 năm làm người giúp việc, Virgie Iniego đã sẵn sàng về nhà vào ngày 7/ 2. Căn bệnh ung thư vòm họng khiến bà bị tổn thương thận và phải lọc máu 2 tuần một lần.
 |
| Bà Virgie Iniego tại Nhà tị nạn phụ nữ nhập cư Bethune, Hong Kong. Ảnh: Bloomberg. |
Hai ngày trước chuyến bay cuối cùng để trở về Manila, chính phủ Philippines đã đình chỉ các chuyến bay đến từ Trung Quốc, Hong Kong và Macao. Là một công dân Philippines, Iniego không bị cấm, nhưng bà không thể về nhà do Philippine Airlines đã hủy các chuyến bay của mình đến cuối tháng 3.
"Tôi thực sự mệt mỏi và muốn trở về nhà cùng các con của mình để an dưỡng tuổi già", bà tâm sự.
Cách sân bay quốc tế Ninoy Aquino ở Manila không xa, Cơ quan phúc lợi của lao động xuất khẩu đã dùng một trung tâm hội nghị làm khu vực tiếp nhận giấy tờ của những người bị mắc kẹt. Hàng trăm người đã đứng xếp hàng và mang theo các giấy tờ để chứng minh việc làm của mình ở nước ngoài cùng vé các chuyến bay đã bị hủy. Đổi lại, họ sẽ nhận được một khoản tiền hỗ trợ.
 |
| Chính phủ Philippines đã cấm các chuyến du lịch đến từ Trung Quốc, Hong Kong và Macao. Ảnh: Bloomberg. |
Đây là địa điểm thứ 3 mà Cơ quan phúc lợi đã tổ chức kể từ khi lệnh hạn chế có hiệu lực. Một số công nhân đã đi thẳng tới từ sân bay sau khi nhân viên tại khu vực làm thủ tục thông báo chuyến bay của họ đã bị huỷ.
Tuần trước, Dina Andales đã nhận được khoản trợ cấp của mình. Cô đã chuyển việc và cô không chắc rằng chủ mới của mình sẽ không đuổi việc cô. Andales quyết định ở lại Manila, nếu cô trở về nhà, cô sẽ tiêu tốn một nửa số tiền trợ cấp 10.000 peso của mình và số tiền còn lại sẽ không đủ để trả cho các chi phí của gia đình cô.
"Nếu tôi có một lựa chọn, tôi sẽ bay đến Hong Kong. Tôi có thể ở trong nhà và giữ an toàn cho bản thân mình khỏi dịch Covit-19", Dina nói.
