Ngày 17/4, với 367 phiếu thuận, 137 phiếu chống và 7 phiếu trắng, Hạ viện Brazil đã chính thức thông qua việc luận tội Tổng thống Rousseff vì những cáo buộc liên quan tới thao túng công quỹ để tái đắc cử vào năm 2014. Việc bỏ phiếu diễn ra sau 3 ngày tranh luận kéo dài giữa các phe phái, Reuters đưa tin.
Nữ tổng thống Brazil Dilma Rousseff. Ảnh: Getty |
Ngay sau khi kết quả được công bố, phe đối lập đã bắn pháo hoa ăn mừng trên bầu trời Sao Paulo và Rio de Janeiro. Phe đối lập dễ dàng giành 2/3 số phiếu ủng hộ, đủ để trình kế hoạch luận tội Tổng thống Rousseff lên Thượng viện. Việc luận tội bà Rousseff sẽ được tiến hành nếu Thượng viện phê chuẩn lần hai, dự kiến vào đầu tháng 5, với 2/3 số nghị sĩ ủng hộ.
Trong trường hợp này, bà Rousseff sẽ bị đình chỉ chức vụ tổng thống Brazil. Phó tổng thống Michel Temer sẽ được trao quyền tổng thống trong thời gian bà Rousseff chờ bị xét xử. Nếu bà Rousseff bị tuyên có tội, ông Temer sẽ đảm trách vai trò tổng thống tới năm 2018, thời điểm nhiệm kỳ của bà Rousseff kết thúc.
Thị trường chứng khoán Brazil được kỳ vọng ở mức cao khi mở cửa trở lại vào ngày 18/4, sau khi Hạ viện Brazil thông qua việc luận tội tổng thống. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm chấm dứt 13 năm cầm quyền của đảng Lao động cánh tả ở Brazil, nền kinh tế lớn thứ 9 thế giới.
Dù bị chỉ trích vì để tình trạng thất nghiệp gia tăng nhưng đảng của bà Rousseff vẫn được sự ủng hộ của hàng triệu người lao động Brazil bởi các chương trình phúc lợi xã hội, giúp nhiều gia đình thoát khỏi cảnh đói nghèo trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, kết quả thăm dò dư luận cho thấy 60% người dân Brazil ủng hộ luận tội Tổng thống Rousseff.
Trên thực tế, nữ tổng thống đầu tiên của Brazil không bị cáo buộc tham nhũng. Tuy nhiên, chính phủ của bà mất uy tín bởi bê bối tham nhũng lớn tại công ty dầu khí quốc doanh Petrobras và tình trạng suy thoái kinh tế.
Cuộc chiến luận tội ở Brazil khiến chính phủ nước này bị tê liệt trong bối cảnh dịch bệnh Zika đang hoành hành cùng hàng loạt việc cần làm trước khi Thế vận hội Rio de Janeiro khai mạc vào tháng 8. Các nhà phê bình cũng lo ngại việc luận tội Tổng thống Rousseff sẽ tạo ra tiền đề đáng ngại cho việc lật đổ các nhà lãnh đạo hợp hiến nhưng không được đa số ủng hộ trong tương lai.
Trên thực tế, chính phủ của bà Rousseff không phải là nội các đầu tiên thao túng công quỹ, song chưa vị tổng thống tiền nhiệm nào đối mặt với những cáo buộc nghiêm trọng như lần này. Đảng Lao động của Rousseff tuyên bố thủ tục luận tội tổng thống là một cuộc đảo chính.
Trong khi đó, hơn một nửa trong số 65 thành viên của Ủy ban Luận tội đang đối mặt cáo buộc nhận hối lộ và những hành vi phạm pháp khác. Phó tổng thống Temer, người có cơ hội lớn nhất để thay thế Rousseff và thuộc đảng Dân chủ Xã hội, cũng đang đối mặt với thủ tục luận tội vì ông tán thành những chủ trương của tổng thống.
Dilma Vana Rousseff (sinh ngày 14/12/1947) là một nhà kinh tế và chính khách Brazil thuộc đảng Lao động. Hồi tháng 10/2010, bà đắc cử tổng thống, trở thành nữ nguyên thủ đầu tiên ở Brazil. Trước đó bà cũng là người phụ nữ đầu tiên giữ chức Chánh văn phòng Tổng thống từ năm 2005 tới năm 2010.