Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Giúp tuổi teen phát triển não bộ

Tuổi teen là giai đoạn thích khám phá, tìm hiểu điều mới lạ. Đó cũng là bước ngoặt quan trọng trong quá trình hình thành cảm xúc và nhân cách.

Trên hành trình làm cha mẹ, hẳn các bậc phụ huynh đã đối mặt không ít những lần con hành động khó hiểu. Để giải đáp khúc mắc đó, một số chuyên gia tâm lý và giáo dục đã nghiên cứu và viết nên các cuốn sách về sự phát triển não bộ của tuổi teen.

lua tuoi teen anh 1

Cuốn sách cung cấp kiến thức về não bộ của GS Daniel J.Siegel và Tina Payne Bryson. Ảnh: PN.

Nhìn rõ hành vi, cảm xúc của con

Daniel J.Siegel là giáo sư lâm sàng chuyên khoa Tâm thần học và Tina Payne Bryson là nhà trị liệu tâm lý tại Hiệp hội Tâm lý Trẻ em và Trẻ vị thành niên ở Arcadia, California (Mỹ). Họ đã cùng nhau viết cuốn Dạy con phát triển toàn não bộ, giúp cha mẹ nhìn nhận rõ mọi hành vi và cảm xúc của con dưới góc độ tâm lý, thần kinh học.

Sách đề ra những liệu pháp tâm lý được GS Daniel J.Siegel thực hành với trẻ em, thanh, thiếu niên, người trưởng thành, các cặp vợ chồng và các gia đình suốt 25 năm qua.

Đối với các bậc cha mẹ, phát triển trí não cho lứa tuổi teen luôn là vấn đề đáng quan tâm, bởi não bộ đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách và trí thông minh của con người.

Trong 2 chương đầu tiên, nhóm tác giả giải thích khái niệm “phát triển toàn não bộ” và phương pháp kết hợp 2 bán cầu não để con có thể hoàn thiện trí tuệ lẫn cảm xúc.

Chương 3 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối “thùy não dưới” đầy bản năng với “thùy não trên” chịu trách nhiệm ra quyết định.

Các chương còn lại đi sâu giải quyết những vấn đề cụ thể giữa con và cha mẹ trong cuộc sống hàng ngày. Từ việc lý giải được những hành vi vô lý của con, cha mẹ có thể nhìn nhận quá trình nuôi dạy trẻ dưới góc độ hoàn toàn mới, từ đó đưa ra phương án chữa lành tổn thương tinh thần, xây dựng cái “tôi” toàn vẹn và giúp con hòa nhập tốt hơn.

Cuốn sách lọt danh sách best-seller của New York Times và được trang Publishers Weekly đánh giá là “một nỗ lực tuyệt vời để khoa học về não bộ trở nên dễ hiểu với phụ huynh”.

lua tuoi teen anh 2

Sách của GS Frances E.Jensen. Ảnh: TV.

Hiểu về não bộ tuổi teen

Frances E.Jensen là giáo sư thần kinh học tại Đại học Y khoa Harvard (Mỹ). Bà có nhiều kinh nghiệm giảng dạy về não bộ tuổi teen ở các trung tâm khoa học, diễn đàn và trường học.

Bà cũng là mẹ của 2 con đang trong độ tuổi teen và nhận ra rằng “dắt hai con vượt qua khoảng thời gian này cũng chính là công việc khó khăn nhất” mà bà từng đảm nhiệm. Đây cũng là lời chia sẻ của người mẹ này trong cuốn Não bộ tuổi teen.

Sách mở đầu với câu chuyện một người mẹ có con trai 15 tuổi. Ở độ tuổi này, bà quan sát và bắt đầu nhận thấy con trai có những thay đổi rõ rệt về gu thời trang, phong cách đầu tóc. Thậm chí, cậu bé còn đòi tự lái xe và rồi gây nên tai nạn.

Lý giải về điều này, tác giả cho rằng con trai mình đang trong giai đoạn tuổi teen, vóc dáng có thể đã trưởng thành, chững chạc; song não bộ mới chỉ phát triển được 80% so với người lớn. 20% còn lại phải mất nhiều thời gian để hoàn thiện.

Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến trẻ tuổi teen hay có cách hành xử khó hiểu, tâm trạng thay đổi thất thường, bốc đồng và bùng nổ cảm xúc một cách mất kiểm soát.

Theo GS Frances E.Jensen, để trẻ phát triển não bộ toàn diện, cần thời gian và sự giáo dục từ môi trường sống xung quanh, cả trong gia đình và trường học. Và dù muốn hay không, cha mẹ vẫn là hình mẫu đầu tiên đối với chúng. Lối sống của cha mẹ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cách cư xử của trẻ.

Do đó, cuốn sách một mặt dành cho lứa tuổi teen; mặt khác lại là kiến thức thiết thực đối với các bậc phụ huynh có con em trong độ tuổi này, giúp người làm cha, mẹ vững vàng cùng con vượt qua giai đoạn khủng hoảng trước khi bước vào ngưỡng cửa trưởng thành.

Cuốn sách nhận được nhiều sự quan tâm của độc giả, trở thành cẩm nang hữu ích về nuôi dạy trẻ tuổi teen và liên tục dẫn đầu trong danh sách best-seller của New York Times.

lua tuoi teen anh 3

Cuốn sách chỉ ra bí quyết thương lượng cùng teen. Ảnh: NK.

Thương lượng cùng teen

“Thương lượng” là khái niệm thường gặp trên thương trường, các cuộc giao dịch, thỏa thuận. Nhưng với cuốn sách Bí quyết thương lượng cho tuổi dậy thì, tác giả Lê Lan Anh đặt khái niệm này vào một phạm vi khá mới mẻ: Thương lượng cùng con.

Sau thành công với những tản văn viết về phụ nữ hiện đại, Lê Lan Anh tiếp tục viết tác phẩm mới dành cho tuổi teen.

Với cuốn sách này, cô khai thác lối viết theo hướng cuộc hội thoại giữa bản thân và 2 con (con gái Chip và con trai Rock), cùng hơn 600 bạn teen khác mà cô đã tiếp xúc trong các cuộc khảo sát tâm lý và lớp học kỹ năng.

Trong sách, tác giả Lê Lan Anh gọi dậy thì là khoảng thời gian giống như con diều. Dù các con muốn “bứt” thì vẫn cần có “dây”. Cha mẹ sẽ là người “thả dây có kiểm soát” nếu muốn con diều ấy bay cao.

Qua đó, tác giả tổng hợp kiến thức thú vị, thiết thực, giúp giải đáp băn khoăn của phụ huynh đang có con trong độ tuổi teen thông qua các “chiêu thương lượng” với con. Theo tác giả, lợi ích của cuộc “thương lượng” này mà cả đôi bên sẽ có được là sự tin tưởng và yêu thương.

Với những tình huống dẫn chứng thực tế về tuổi mới lớn, lối dẫn dắt như lời thủ thỉ, tâm tình, tác giả xây dựng nên bầu không khí thoải mái, dễ chịu khiến cả phụ huynh và các con đều có thể cởi mở trao đổi và tìm cách tháo gỡ các vấn đề tuổi teen.

Đặc biệt, tác giả còn đưa ra các quan điểm, góc nhìn và gợi mở cho trẻ ở tuổi dậy thì cách cư xử trong mối tình đầu. Ở khía cạnh nào, cô cũng hướng trẻ tới lối sống lành mạnh, không vượt quá giới hạn.

Trẻ dậy thì muốn nói gì với cha mẹ?

Những cuốn sách của ông bố Nobufumi Matsunaga và bà mẹ Nakano Hidemi giúp phụ huynh có thêm hành trang để đồng hành cùng các con.

Những điều tuổi teen cần biết

“Não bộ tuổi teen”, “Teen nghĩ chất, sống chất”, “Những vấn đề của tuổi trung học” là các tựa sách cung cấp kiến thức bổ ích về lứa tuổi dậy thì.

Thu Huệ

Bạn có thể quan tâm