Trong một nghiên cứu mới đây, Việt Nam trở thành nước đứng thứ nhất Đông Nam Á và thứ ba Châu Á về việc tiêu thụ bia rượu. Bên cạnh đó, người sử dụng rượu bia đang dần được trẻ hóa với 1/3 số người bắt đầu uống trước tuổi 20, tỉ lệ có uống rượu trong độ tuổi 14-17 là 34% và trong độ tuổi 18-21 là 57%.
Đi kèm với “thành tích” này là những gánh nặng bệnh tật và hệ lụy xã hội đáng lo ngại. Vấn đề trên được nêu ra trong hội thảo “Thực trạng sử dụng rượu, bia trong thanh niên” diễn ra vào sáng 18/9 tại TP HCM.
Hàng nghìn người chết mỗi năm vì... “rượu lái xe”
Từ nghiên cứu, thạc sĩ Mai Mỹ Hạnh, Giảng viên Khoa Tâm lý học, Trường Đại học sư phạm TP HCM cho rằng, không dừng lại ở thói quen giao tiếp, giới trẻ đang có xu hướng lạm dụng và phụ thuộc quá nhiều vào rượu bia.
Nghiên cứu được thực hiện trên 670 sinh viên đến từ nhiều trường đại học - cao đẳng trên cả nước với kết quả, có hơn 50% số người khảo sát tập trung ở hai mức độ đầu tiên là “sử dụng rượu bia một cách bình thường” (37,9%) và “có xu hướng lạm dụng rượu bia” (21,3%); 20,2% “nghiện nhẹ”, 16% “nghiện vừa” và 4,6% rơi vào mức độ “nghiện nặng”.
 |
| Ảnh minh họa. |
Theo thạc sĩ Hạnh, 5% số bạn trẻ nghiện nặng là con số đáng lo ngại vì ở mức độ này, người nghiện sẽ có những biểu hiện hành vi lệch chuẩn và tìm mọi cách để thỏa mãn việc uống rượu bia, thậm chí là sẵn sàng dùng bạo lực khi đã sử dụng rượu bia.
Còn theo bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển, Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Tâm thần TP HCM, nghiện rượu có thể làm tăng các chứng rối loạn tâm thần như: Rối loạn khí sắc, rối loạn lo âu (25-50%), trầm cảm (30-40%); nhân cách phi xã hội, tự sát có sự tác động bởi rượu chiếm 25%. Đặc biệt, nghiện rượu làm tăng 6 lần nguy cơ nghiện ma túy. Bác sĩ Hiển cho biết, hầu hết các trường hợp sử dụng ma túy đều là người nghiện rượu.
Trung úy Đỗ Quang Hưng, Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ đường sắt, Công an TP HCM cho biết, 9 tháng đầu năm 2015, trên địa bàn TP HCM xảy ra 45 vụ tai nạn giao thông (TNGT) có nguyên nhân trực tiếp do người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn vượt quá mức cho phép. Hậu quả là 42 người chết và 10 người bị thương. Trung bình những năm qua, số người chết vì TNGT cả nước là 12.000 người/năm, trong đó có 4.000 người chết do có liên quan đến rượu bia.
Làm gì khi rượu bia đã trở thành “văn hóa”?
Theo bác sĩ Huỳnh Thanh Hiển, uống rượu bia đã trở thành một trong những phong tục, thói quen giao tiếp của người Việt. Do đó, không nên hướng đến mục tiêu loại bỏ hẳn việc sử dụng rượu bia. Thay vào đó, nên truyền thông để giới trẻ hiểu được những tác hại của rượu bia và sử dụng một cách chừng mực.
Qua nghiên cứu của mình, thạc sĩ Hạnh cho rằng, hiện nay, thanh niên, sinh viên tìm đến rượu bia đa phần với mục đích để giải thoát những căng thẳng lo âu. Do đó, thay vì giải tỏa cảm xúc một cách tiêu cực như vậy, nên hướng họ đến cách giải tỏa tích cực hơn như các văn phòng tham vấn tâm lý.
Theo thạc sĩ Hạnh, mỗi trường đại học, cao đẳng, các trung tâm sinh hoạt thanh niên, hội sinh viên, nhà văn hóa… phải có một mô hình tham vấn tâm lý. Đây sẽ là nơi thanh niên tìm đến khi gặp các vấn đề tâm lý chứ không phải là quán nhậu.
Trung úy Đỗ Quang Hưng nhấn mạnh, để hạn chế những vụ tai nạn thương tâm do “rượu lái xe”, cần đẩy mạnh chế tài xử phạt việc điều khiển phương tiện giao thông khi trong người có nồng độ cồn vượt mức cho phép. Trung úy Hưng cho rằng, so với nước ngoài, hiện nay, mức phạt về nội dung này ở nước ta còn thấp và chưa đủ sức răn đe.
