Hai nhà khoa học Alexander Stubbs thuộc Đại học California, Mỹ, và Fernando Montealegre-Z từ Đại học Lincoln, Anh, hôm 4/1 đưa ra bằng chứng nói âm thanh từng được cho nguyên nhân khiến nhiều nhân viên ngoại giao Mỹ ở Cuba ngã bệnh chỉ là tiếng dế kêu.
Tuy nhiên, hai nhà khoa học cũng nói kết luận này không đồng nghĩa với việc các nhân viên ngoại giao Mỹ không bị tấn công, theo New York Times. Kết luận chỉ cho thấy rằng đoạn âm thanh được ghi lại không phải là "vũ khí" như giả thiết trước đây.
Từ tháng 11/2016, giới ngoại giao Mỹ tại Cuba đã phàn nàn về những âm thanh cao vút, kéo dài dai dẳng dẫn tới các triệu chứng như đau đầu, buồn nôn và mất thính giác.
Kết quả kiểm tra hơn 20 người cho thấy dấu hiệu chấn động cũng như các tổn thương khác ở não bộ. Điều này làm dấy lên đồn đoán về một loại vũ khí phát ra âm thanh hoặc sóng âm. Trong bối cảnh đó, một đoạn ghi âm lan truyền nhanh chóng trên truyền thông.
 |
| Từ cuối năm 2016, đã có 26 nhà ngoại giao Mỹ tại thủ đô Havana, Cuba, mắc "bệnh lạ" với các triệu chứng đau đầu, buồn nôn và mất thính giác. Ảnh: Getty. |
Hai nhà khoa học Stubbs và Montealegre-Z đã nghiên cứu đoạn âm thanh được các nhà ngoại giao Mỹ ghi lại và công bố trên AP.
"Có rất nhiều cuộc tranh luận trong giới y học về hậu quả, nếu có, đối với những nhân viên ngoại giao này. Tất cả những gì tôi có thể nói là bản ghi âm do AP công bố là âm thanh của một con dế, và chúng tôi biết đó là loài gì", ông Stubbs nói với New York Times.
Qua nghiên cứu, hai nhà khoa học tìm thấy điểm tương đồng giữa bản ghi âm và âm thanh của những con dế đực phát ra để thu hút con cái. Họ còn xác định được đây là loài dế đuôi ngắn Ấn Độ.
Trước đó, các nhà ngoại giao đã loại bỏ khả năng âm thanh được tạo ra bởi côn trùng. Tuy nhiên theo ông Stubbs, tiếng kêu của loài dế đuôi ngắn Ấn Độ là ngoại lệ bởi chúng tạo ra âm thanh rất kinh khủng.
"Âm thanh này lớn đến mức đáng kinh ngạc. Bạn có thể nghe thấy tiếng dế kêu khi ngồi trong xe tải đang đi với vận tốc 40 dặm/giờ trên đường cao tốc", ông Stubbs nói.
Từ cuối năm 2016 đến tháng 6/2018, tổng cộng 26 nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Havana ngã bệnh. 10 nhân viên Đại sứ quán Canada cũng được phát hiện mắc "bệnh lạ". Chính phủ Canada đã yêu cầu các nhà ngoại giao di tản gia đình về nước.
Chính phủ Cuba đã cam kết điều tra nguyên nhân. Washington chưa từng chính thức cáo buộc Havana trong khi Cuba phủ nhận mọi liên quan tới vụ việc.
