Tính đến ngày 2/5/2019, giá xăng RON95 chạm mốc 22.190 đồng/lít. Đây là mức giá bán lẻ cao nhất kể từ tháng 10/2018. Sau 3 lần tăng liên tiếp, giá xăng đã thêm 3.500 đồng/lít.
Khi người dân còn chưa “hoàn hồn” với hóa đơn tiền điện tăng phi mã thì giá xăng leo thang khiến họ không khỏi hoang mang, lo ngại giá các mặt hàng khác cũng tăng theo kiểu “tát nước theo mưa”.
Hai ngày sau khi giá xăng tăng, dạo quanh một vòng khu vực Ngọc Khánh, quận Ba Đình (Hà Nội), có thể thấy giá cả một số mặt hàng thực phẩm đã bắt đầu có sự nhúc nhích.
"Không tăng giá thì lỗ vốn à?"
“Thường ngày mua 3 lạng thịt nạc vai có chừng 30.000 đồng, mà hôm nay tôi phải mua với giá 35.000 đồng rồi này. Hỏi thì người bán cười bảo, xăng, điện mới tăng mà, thịt cũng phải tăng chứ. Thôi thì cũng đành phải mua thôi chứ không thì biết ăn bằng cái gì”, chị Nguyễn Thanh Huyền (50 tuổi) cho biết.
 |
Một số tiểu thương nói giá xăng tăng nên họ cũng tự chủ động điều chỉnh giá để đảm bảo nguồn thu. “Tôi lái xe máy gần 30km từ huyện Đông Anh về tận quận Ba Đình này bán rau. Bây giờ tầm 22.000 đồng/lít xăng, không chủ động tăng giá thì lỗ vốn à?”, chị Hồng Thêm (42 tuổi) - chủ cửa hàng rau sạch nằm trong chợ xép Ngọc Khánh - thanh minh.
“Mà nào có tăng nhiều nhặn gì đâu, cũng chỉ tăng 1.000-2.000 đồng so với ngày trước thôi. Xăng tăng những 3.500 đồng/lit cơ mà” - chị Thêm nói thêm.
Với một số doanh nghiệp có các hoạt động liên quan đến vận tải, việc nhiên liệu tăng giá đều được dự liệu trước. Theo anh Hà Mạnh Cường - chủ công ty sản xuất và chế biến gỗ, thường xuyên phải sử dụng xe tải để vận chuyển hàng từ ngoại thành Hà Nội đi các tỉnh phía Bắc - giá xăng dầu tăng thực chất là rủi ro vận hành.
Dù quy mô hoạt động không lớn nhưng công ty anh vẫn có khoản dự phòng cho việc tăng giá nhiên liệu. Tuy vậy theo anh Cường, việc tăng giá 3 lần liên tiếp tạo ra một áp lực rất lớn.
Giá xăng Việt Nam so với khu vực
Phần lớn xăng dầu tiêu thụ trong nước vẫn phải nhập khẩu nên giá xăng trong nước phụ thuộc tương đối nhiều vào giá dầu thế giới.
Lệnh trừng phạt của Mỹ áp lên Iran từ gần cuối năm 2018 và căng thẳng giữa Arab Saudi và Thổ Nhĩ Kỳ liên tiếp leo thang khiến nguồn cung giảm, giá dầu thô thế giới liên tục tăng.
Giá dầu thô đạt đỉnh 84,22 USD/thùng vào ngày 6/10/2018, theo đó giá xăng trong nước cũng được điều chỉnh tăng gần 700 đồng/lít (RON95).
 |
| Giá xăng RON95 trong nước và giá dầu thế giới |
Từ thời điểm đó đến hết Tết Nguyên đán (trong khoảng gần 5 tháng), giá xăng trong nước được điều chỉnh giảm hoặc giữ nguyên liên tiếp dù giá dầu thế giới tiếp tục biến động.
Giá xăng dầu tại Việt Nam hiện điều chỉnh giá theo chu kỳ 15 ngày/lần. Theo nhiều chuyên gia, giá xăng dầu Việt Nam luôn điều chỉnh có phần chậm hơn nhịp thế giới.
So với các nước trong khu vực, giá xăng ở Việt Nam ở mức trung bình, cao hơn Malaysia và Indonesia, theo số liệu của Global Petrol Prices. Ở Việt Nam, công cụ chủ yếu để hạn chế biến động giá nhiên liệu do biến động giá dầu trên thị trường quốc tế và điều tiết giá trong nước là quỹ bình ổn xăng dầu.
Tuy nhiên ở một số quốc gia Đông Nam Á khác, điều tiết và trợ cấp giá nhiên liệu đã trở thành một chính sách quan trọng đến mức trở thành một vấn đề chính trị.
Tại Malaysia, một trong những lý do Liên minh Hi vọng (Pakatan Harapan) chiến thắng đợt bầu cử năm 2018 là cam kết tái áp dụng trợ cấp giá nhiên liệu mà cựu Thủ tướng Najib Razak đã từ bỏ. Kể từ khi lên nắm quyền, chính phủ mới của Malaysia áp dụng giá trần cho xăng RON95 và trợ cấp chênh lệch giá khi giá thị trường tăng vượt trần.
Tại Indonesia, trợ cấp xăng dầu kết thúc từ năm 2015. Cải cách chính sách trợ cấp giúp Indonesia tiết kiệm khoảng 8 tỷ USD và dùng số tiền này để phát triển cơ sở hạ tầng và các chương trình xã hội. Tuy nhiên, khi giá dầu thô tiếp tục tăng, chính phủ nước này quyết định tái áp dụng trợ cấp giá nhiên liệu.
Giá dầu thế giới tăng trở lại
Sau phiên giảm nhẹ ngày 3/5 do nguồn dự trữ dầu thô khá dồi dào, theo phân tích của Reuters, sáng ngày 4/5, giá dầu thô tăng nhẹ trở lại, ở mức 61,94 USD/thùng.
Dự trữ dầu thô Mỹ tuần trước tăng 9,9 triệu thùng lên 470,6 triệu thùng do nhập khẩu của nước này tăng lên ngưỡng cao nhất kể từ tháng 1, theo số liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ.
 |
| Giá xăng ở một số quốc gia Đông Nam Á. Cập nhật ngày 29/4. Riêng Việt Nam cập nhật mới ngày 2/5. Nguồn: Global Petrol Prices. |
Đà giảm giá dầu được hạn chế do thị trường lo ngại nguồn cung từ Venezuela gián đoạn khi hôm 1/5 thủ lĩnh phe đối lập Juan Guaido kêu gọi chống lại tổng thống Nicolas Maduro.
Bên cạnh đó, bắt đầu từ ngày 1/5, Mỹ cắt miễn trừ đối với 8 nước nhập khẩu dầu thô Iran và quyết tâm đưa lượng dầu thô xuất khẩu của nước này xuống còn 0.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ 6 tuần trước đã phát biểu với báo giới rằng "Giá xăng toàn cầu đang giảm xuống. Tôi gọi OPEC, tôi yêu cầu họ phải giảm được giá dầu xuống".
Trước đó, thị trường xuất hiện thông OPEC có khả năng sẽ nâng sản lượng dầu từ tháng 7 tới nếu nguồn cung của Venezuela và Iran tiếp tục bị thắt chặt bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ và giá dầu duy trì đà đi lên.
