“Luôn gần bên”, “theo sát sau lưng”, “#Fijiwatergirl” (Cô gái nước Fiji) – người dùng Twitter tuần trước đã không thiếu những từ miêu tả Kim Yo Jong, em gái nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.
Mặc bộ váy áo màu đen trang trọng, mái tóc dài được chải gọn sang một bên, người phụ nữ được cho là đang trong tuổi 30 đã lấy bớt sự chú ý dành cho anh trai tại Việt Nam tuần trước khi ông gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump.
 |
| Kim Yo Jong, em gái của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, tháp tùng anh trai trong các cuộc gặp với giới lãnh đạo Việt Nam. Trong ảnh, cô đang cầm bó hoa được tặng cho ông Kim Jong Un. Ảnh: Thuận Khánh. |
“Cánh tay phải” của ông Kim
Hội nghị thượng đỉnh không đạt kết quả như mong muốn, nhưng bên lề hội nghị, hình ảnh cô Kim trở thành chủ đề cho báo giới. Khi hai lãnh đạo Mỹ, Triều đang nói chuyện và đi dạo trong vườn khách sạn Metropole, máy quay ghi được hình ảnh cô tránh sang một bên sau luống cây, nhưng vẫn nhìn theo, rồi lại đi theo anh trai.
Trước đó, có những video cho thấy cô đang giữ cái gạt tàn cho anh trai, khi phái đoàn Triều Tiên dừng chân nghỉ ngơi tại Nam Ninh, Trung Quốc, trong hành trình hơn 60 tiếng đi tàu lửa từ Bình Nhưỡng tới ga Đồng Đăng, Lạng Sơn.
Khi ông Kim Jong Un chuẩn bị bước xuống từ con tàu chống đạn màu xanh ở ga Đồng Đăng, cô Kim Yo Jong còn lách qua người phụ trách lễ tân của phái đoàn Triều Tiên Kim Chang Son để kiểm tra đường đi phía trước của anh trai.
 |
| Cô Kim Yo Jong đang chạy để hỗ trợ anh trai sau khi đoàn tàu của ông Kim Jong Un đến ga Đồng Đăng, Lạng Sơn, sáng 26/2. Ảnh: Reuters. |
Sự xuất hiện khắp nơi của cô khiến ít nhất một người dùng Twitter so sánh cô với một người mẫu mang khay nước khoáng Fiji đã xuất hiện trong nhiều bức ảnh thảm đỏ ở lễ trao giải Quả Cầu Vàng ở Mỹ hồi tháng 1. Đó là lý do hashtag #Fijiwatergirl ra đời.
Những hình ảnh trên cho thấy cô Kim có vai trò phức tạp, nếu không muốn nói là mâu thuẫn, trong chính quyền Triều Tiên. Cô là một đảng viên cao cấp trong đảng cầm quyền, nhưng trước ánh nhìn của báo giới, cô như một chánh văn phòng của anh trai, và hình ảnh cô cầm chiếc gạt tàn khiến một số người cho rằng cô ở vị thế thấp.
Song cũng có chuyên gia cho rằng cô Kim Yo Jong nắm quyền lực thực sự.
Cô tham gia vào các nỗ lực ngoại giao của Triều Tiên, và có thể tiếp cận lượng thông tin giống như anh trai cô, theo Michael Madden, chuyên gia về Triều Tiên ở Trung tâm Stimson đóng tại Washington D.C., Mỹ. “Cô là nhân vật quan trọng nếu nói đến khía cạnh chính sách và những toan tính của đất nước - đặc biệt trong các vấn đề địa chính trị”, ông Madden nói.
“Khá thú vị khi thấy cô Yo Jong trong những sự kiện này. Bạn có thể thấy cô trong vai trò quan chức cao cấp Triều Tiên, rồi lại làm những công việc tay chân và tiểu tiết cho anh trai mình”, ông nói.
Ví dụ, cô đã đi theo ông Kim đến gặp các nguyên thủ như Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhưng trong hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần đầu ở Singapore, cô đứng bên đưa bút để anh trai có thể ký tuyên bố chung.
 |
| Tháng 6/2018, cô có mặt ở Singapore bên cạnh anh trai trong cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump. Trong ảnh, cô đã đưa cho nhà lãnh đạo Triều Tiên cây bút riêng để ký tuyên bố chung. Ảnh: AP. |
Những phụ nữ được Bình Nhưỡng trọng vọng
Bên cạnh Kim Yo Jong, 3 phụ nữ khác cũng nằm trong phái đoàn Triều Tiên đến Hà Nội.
Đó là Hyon Song Wol - ca sĩ và lãnh đạo của nhóm nhạc toàn nữ Moranbong của Triều Tiên, Choe Son Hui - nhà ngoại giao cao cấp và Kim Song Hye - một quan chức cao cấp. Ba người này đều có mặt tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều ở Singapore.
Bà Choe phát biểu trước phóng viên nước ngoài trong buổi họp báo được tổ chức vội vàng đêm 28/2. Bà Kim Song Hye theo ông Kim Jong Un dự một vài cuộc gặp riêng. Các chuyên gia và báo chí đoán rằng nữ ca sĩ Hyon Song Wol đến Hà Nội để đàm phán trao đổi văn hóa với Mỹ.
 |
| Choe Son Hui, nhà ngoại giao cao cấp của Bình Nhưỡng, là một trong hai quan chức Triều Tiên chủ trì cuộc họp báo đêm 28/2 tại khách sạn Melia, Hà Nội. Ảnh: Twitter @YKreports. |
Theo ông Madden, bà Hyon dù tuổi còn trẻ đã leo lên cao trong bộ máy chính trị Triều Tiên. Bà quản lý hơn 6 nhóm biểu diễn nghệ thuật. Bà là thành viên trong “đội quân sắc đẹp” của ông Kim Jong Un tại kỳ Olympics Mùa đông Pyeongchang, và là người lãnh đạo nỗ lực truyền bá văn hóa của Triều Tiên.
Cô Kim Yo Jong, em gái út trong gia đình 7 anh em có chung cha hoặc mẹ, sống ở Thụy Sĩ vài năm, nơi cô theo học trường công lập Liebefeld – Steinhölzli mà ông Kim Jong Un từng học.
Cô về nước năm 2000 và được cho là đã cưới con trai một đảng viên cao cấp. Cô được cho là luôn có nguyện vọng tham gia chính trị, điều mà cha cô, cố lãnh đạo Kim Jong Il, luôn tự hào.
Khi cô đến dự Olympics Mùa đông Pyeongchang năm 2018, cô trở thành người đầu tiên trong gia tộc họ Kim đặt chân đến Hàn Quốc kể từ Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), khiến nhiều nhà quan sát cho rằng cô là nhân vật quyền lực thứ hai tại Triều Tiên.
“Trong kỳ Olympics, người ta có thiện cảm với cô hơn”, Jang Ji Hyang, nghiên cứu viên cao cấp về chính trị ở Viện Nghiên cứu Chính sách Asan của Hàn Quốc. “Cô ăn mặc và cư xử khiêm tốn”.
 |
| Cô Kim Yo Jong bắt tay Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In trong chuyến thăm Hàn Quốc tháng 2/2018. Ảnh: AFP. |
Sammy Lee, người dẫn chương trình radio ở Seoul, nói hình ảnh cầm chiếc gạt tàn khiến cô Kim Yo Jong mất đi hình ảnh "sếp" hay “cánh tay phải của ông Kim Jong Un", như báo chí Hàn Quốc miêu tả, mà giống như một trợ lý.
“Không phải tôi coi thường những người trợ lý, nhưng có vẻ cô ấy không ngang hàng với anh trai”, Lee nói với SCMP.
Một số người chỉ trích, bao gồm nhà nghiên cứu Jang, nói cô Kim Yo Jong có vai trò quan trọng vì được thừa kế.
“Kim Yo Jong có thể làm những gì cô muốn vì cô mang dòng máu họ Kim, chứ không phải vì bình đẳng giới”, ông Jang nói.
