Elon Musk và Steve Jobs giống và khác nhau như thế nào?

Hai cuốn tiểu sử đình đám do Walter Isaacson viết.

Walter Isaacson từng nói CEO Tesla “ở một khía cạnh nào đó là Steve Jobs tiếp theo”. Và sau hơn hai năm theo dõi Musk và qua hơn 40 lần phỏng vấn Jobs khi chuẩn bị viết tiểu sử của họ, Isaacson có lẽ biết đôi điều về sự giống nhau giữa hai con người này.

Xuyên suốt cuốn sách mới về Musk, Isaacson liên tục so sánh CEO Tesla với Jobs - dù là tính cách, phong cách quản lý hay điểm yếu lớn nhất. Trên thực tế, tên của người đồng sáng lập Apple xuất hiện tới hàng chục lần trong cuốn sách “Tiểu sử Elon Musk”.

Dưới đây là một số điểm tương đồng và một điểm khác biệt chính mà Isaacson đã xác định giữa Jobs và Musk.

Cả Elon Musk và Steve Jobs đều có những mặt tối

“Khi tôi viết về Steve Jobs, cộng sự của ông ấy, Steve Wozniak, đã nói rằng câu hỏi lớn cần đặt ra là 'Ông ấy có nhất thiết phải xấu xa như vậy không? Liệu ông ấy có quá thô bạo và tàn nhẫn?’”, đây là những điều Isaacson viết trong tiểu sử về Musk, đồng thời bổ sung thêm rằng hành vi của Musk đã đặt ra câu hỏi tương tự.

Isaacson đã nói rằng Musk có “mặt tối” mà bạn gái cũ Grimes của anh gọi nó là “chế độ quỷ dữ”. Đó là một lối suy nghĩ mà trong đó, Musk thiếu sự đồng cảm và có khả năng sẽ tấn công một công nhân hoặc yêu cầu nhân viên chạy đua với thời hạn phi thực tế.

Isaacson còn tiết lộ Jobs và Musk thậm chí còn có cùng một câu cửa miệng khi chỉ trích nhân viên: "Đó chỉ là điều ngu ngốc nhất mà tôi từng nghe".

Isaacson viết về Jobs và Musk: "Sự tàn bạo của họ có thể đáng sợ, thậm chí phản cảm. Nó có thể hạn chế hơn là khuyến khích đối thoại trung thực. Nhưng đôi khi nó cũng có hiệu quả trong việc tạo ra thứ mà Jobs gọi là một nhóm gồm những người chơi hạng A, những người không muốn ở cạnh những người có lối suy nghĩ mơ hồ".

Musk đã không trả lời yêu cầu giải thích từ trang Business Insider. Trước đây, anh đã phủ nhận những cáo buộc về việc anh đã tấn công nhân viên, hay gọi họ là “kẻ thất bại” trên X và nói rằng anh đã đưa ra phản hồi “rõ ràng và thẳng thắn”.

Cuối cùng, Isaacson kết luận hai con người này không có nhiều sự đồng cảm, vì thế mà họ có thể tập trung hơn vào việc hoàn thành một sứ mệnh lớn hơn.

Isaacson nói rằng Musk có những "mặt tối".

Cả Elon Musk và Steve Jobs đều thiếu kỹ năng kết bạn

Isaacson cho biết cả hai người đều khó làm việc cùng người khác, và họ không thể kết bạn theo một cách tự nhiên.

Tác giả viết về Musk như sau: “Giống Steve Jobs, Musk thực sự không quan tâm liệu mình có xúc phạm hay đe dọa những người làm việc cùng mình hay không, miễn là anh ấy thúc đẩy họ đạt được những thành tựu mà họ cho là không thể”.

Isaacson cho biết cả Jobs và Musk đều đảm nhận vai trò "cá thể alpha" và có tính kiểm soát cao ngay cả với những chi tiết nhỏ nhất tại công ty của họ, hoặc sa thải hoặc buộc những người đồng sáng lập phải đóng vai trò thứ yếu. Lấy ví dụ cho điều này, Isaacson chỉ ra mối quan hệ của Jobs với Wozniak tại Apple và mối quan hệ đầy biến động của Musk với người đồng sáng lập Tesla Martin Eberhard.

Isaacson cho biết Jobs đã đảm nhận vai trò "cá thể alpha" và người đồng sáng lập Steve Wozniak đã bị "gạt ra ngoài lề".

Cả Elon Musk và Steve Jobs đều có chung điểm yếu

Isaacson cho biết ý thức về sự cấp bách và kỳ vọng cao của hai người đàn ông đối với nhân viên chính là điểm yếu lớn nhất của họ: họ có xu hướng đặt ra thời hạn quá tham vọng.

Tom Mueller, một trong những cánh tay phải cũ của Musk tại SpaceX, nói với Isaacson: “Nếu bạn đặt ra một lịch trình tích cực mà mọi người nghĩ rằng họ có thể thực hiện được, họ sẽ cố gắng nỗ lực nhiều hơn. Nhưng nếu bạn giao cho họ một lịch trình, mà về mặt vật lý, họ không thể thực hiện được thì các kỹ sư cũng đâu có ngu ngốc mà chấp nhận nó. Điều này chỉ họ làm mất tinh thần mà thôi. Đó là điểm yếu lớn nhất của Elon".

Trong cuốn Tiểu sử Elon Musk, Isaacson đã viết rằng Jobs cũng có năng lực “bóp méo hiện thực” tương tự thế.

Theo tờ The Wall Street Journal, Jobs được cho là đã đặt ra thời hạn hai tuần cho các kỹ sư phụ trách chiếc iPhone đầu tiên để họ đưa ra tầm nhìn về phần mềm cho thiết bị, đồng thời đe dọa sẽ giao lại công việc cho nhóm khác nếu họ không thể hoàn thành kịp thời gian.

Tại Tesla và SpaceX, Musk nổi tiếng là người luôn đặt ra deadline khắc nghiệt và liên tục thay đổi. Ví dụ, tỷ phú này đã hứa hẹn xe tự lái sẽ ra mắt kể từ năm 2015 và đã thay đổi thời hạn cho Cybertruck của Tesla nhiều lần trong hai năm.

Theo Isaacson, sự nghiêm khắc đối với thời hạn công việc của hai người đàn ông này có thể khiến nhân viên mất tinh thần, nhưng cũng vì thế mà công ty của họ vượt xa các đối thủ cạnh tranh.

Cả Elon Musk và Steve Jobs đều có 'niềm đam mê với sự đơn giản'

Isaacson cho biết Musk và Jobs có bản năng thiết kế tương tự nhau.

Khi viết về kế hoạch của Musk cho Tesla, tác giả đã viết: “Điều này tuân theo các nguyên tắc mà Steve Jobs và Jony Ive đã định hình cho Apple: Thiết kế không chỉ mang tính thẩm mỹ; mà kiểu dáng công nghiệp thực sự còn phải kết nối được vẻ ngoài của sản phẩm với kỹ thuật của nó”.

Trong cuốn tiểu sử về Musk, Isaacson cũng chỉ ra những điểm tương đồng giữa tay nắm cửa phẳng của Tesla và tay cầm iMac năm 1998 của Apple - cả hai thiết kế đều không mang nhiều chức năng mà nhằm mục đích tăng tính "thân thiện" và khả năng tiếp cận của sản phẩm.

Isaacson cho biết Musk đã phát triển mối quan hệ với giám đốc thiết kế của công ty xe điện Franz von Holzhausen, tương tự mối quan hệ Jobs từng có với Ive.

Tác giả viết rằng cả Jobs và Musk đều hiểu tầm quan trọng của việc tạo ra "tiếng vang" xung quanh sản phẩm của họ để "biến nó thành đối tượng được khao khát".

Điểm khác biệt giữa Elon Musk và Steve Jobs

Isaacson nói rằng trong khi những người đàn ông này có mức độ tập trung và tầm nhìn tương tự nhau về sản phẩm của họ, thì Musk lại là một kỹ sư thực hành hơn so với Jobs.

“Tôi nghĩ Steve Jobs hoàn toàn là một thiên tài nhưng Steve Jobs sẽ thiết kế một sản phẩm, có thể là Mac hay iPhone, và sau đó nó sẽ được đưa đến một cơ sở sản xuất nào đó ở Trung Quốc hoặc đâu đó. Ông ấy chưa bao giờ đến thăm nhà máy", Isaacson phát biểu tại một sự kiện do Kinh tế New York tổ chức.

Ông nói thêm: “Musk dành thời gian thể chất và tinh thần cho dây chuyền sản xuất nhiều gấp 10 lần so với thời gian anh làm việc trong phòng thiết kế, và anh tin rằng việc thiết kế cỗ máy tạo ra cỗ máy quan trọng hơn việc thiết kế sản phẩm ban đầu. Musk cảm thấy rằng không thể đổi mới trừ khi lặp đi lặp lại hàng giờ”.

Musk được biết đến là người điều hành dây chuyền sản xuất tại Tesla và SpaceX, anh cũng ngủ luôn tại X Corp. hoặc trụ sở chính của Tesla trong thời gian nước rút của việc hoàn thành sản phẩm.