Vụ việc ông Dũng "lò vôi" tuyên bố sẽ đóng cửa khu du lịch Đại Nam vì lý do bị chính quyền tỉnh Bình Dương "o ép" đang gây xôn xao dư luận. Khá nhiều người bất ngờ vì Bình Dương vốn là địa phương có chính sách thông thoáng trong thu hút đầu tư.
Trả lời phỏng vấn bên ngoài hành lang Quốc hội sáng nay (5/11), Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Trần Du Lịch cho rằng, vụ việc này không có cơ sở để kết luận như vậy.
Theo ông Lịch, mọi bình luận, phán đoán về vụ việc nên chờ kết luận của Thủ tướng Chính phủ.
- Bình Dương là một tỉnh có chính sách khá mở trong việc thu hút đầu tư. Vậy nhưng mới đây lại xảy ra trường hợp ông Dũng “lò vôi” tuyên bố sẽ đóng cửa khu du lịch Đại Nam, vì bị “o ép”. Bình luận của ông về vụ việc này?
- Vụ kiện đó như thế nào, bản chất vụ kiện đó ra sao tôi chưa nắm rõ, thành ra tôi không bình luận nhiều về sự kiện đó là ép trong nước hay ép nước ngoài. Nhưng theo tôi thì chắc không có chuyện Bình Dương o ép doanh nghiệp. Bây giờ vấn đề là phải xem bản chất sự việc đó thế nào, đúng chỗ nào sai chỗ nào. Sự việc này đang chờ Thủ tướng kết luận nên chúng ta sẽ chờ xem sao.
 |
|
Ông Huỳnh Uy Dũng (Dũng "lò vôi") tuyên bố sẽ đóng cửa Khu du lịch Đại Nam vì bị tỉnh Bình Dương "o ép". |
Còn chuyện thanh tra, kiểm tra về thuế, nếu có hiện tượng nào bất thường thì ta xem lại. Còn chúng ta đừng nói là ép trong nước ưu tiên nước ngoài. Cơ sở nào để nói thế. Ưu tiên nước ngoài là ưu tiên ai?
-Nhưng trường hợp ông Dũng “lò vôi” ở Bình Dương thì có thể coi là một ví dụ về sự “không ưu đãi” doanh nghiệp trong nước không, thưa ông?
- Trường hợp Dũng “lò vôi” thì tôi không nói, vì nó còn phụ thuôc vào chính sách của từng địa phương. Không thể nói đấy là một minh chứng được. Vụ việc của ông Dũng “lò vôi” là khác, vì thuế còn tùy thuộc từng ngành nghề, theo ngành nghề, công nghệ cao, công nghệ thấp, theo lĩnh vực khác nhau.
Từ khi ta lập Luật doanh nghiệp thống nhất từ năm 2006 thì chúng ta có một sân chơi. Vừa rồi có một số lĩnh vực nước ngoài không làm được, chỉ doanh nghiệp trong nước làm được, đó là bất động sản thì luật giờ đang sửa để mở cho nước ngoài. Nên nếu nói nước ngoài được ưu đãi hơn doanh nghiệp trong nước là không đúng.
- Hiện nay nhiều ý kiến cho rằng, chúng ta đang quá ưu đãi cho doanh nghiệp FDI mà quên mất cần phải xây dựng hệ thống doanh nghiệp trong nước vững mạnh. Ví như thời gian qua chúng ta đã phát hiện ra nhiều doanh nghiệp FDI chuyển giá nhưng vẫn chưa có hình thức xử phạt nào, trong khi DN trong nước mà chưa kịp nộp thuế thì phạt ngay?
- Chúng ta không nên quan điểm như vậy. Hiện nay chưa có ưu đãi riêng nào cho doanh nghiệp FDI cả. Nhưng cái ta gọi là chuyển giá là thủ tục mà người ta làm hợp pháp, chứ không phải là bất hợp pháp.
Một ví dụ phổ biến, đó là một công ty mẹ ở nước ngoài lập xí nghiệp làm ăn ở Việt Nam, và công ty mẹ này lập công ty con ở chỗ khác để cung cấp nguyên liệu. Công ty con này được lập ở chỗ có thuế thu nhập rất thấp. Sau đó người ta dùng phương pháp doanh nghiệp này mua nguyên liệu ở nước đó với giá rất cao, để công ty con lập ở nước có thuế thu nhập thấp đó có lãi. Những doanh nghiệp trong nước này nó không cần có lãi. Cái đó làm hợp pháp.
 |
|
ĐBQH Trần Du Lịch. |
Hoạt động chuyển giá là hoạt động đầu tư nước ngoài ở trên khắp thế giới, nó đều diễn ra trường hợp đó, chứ không phải ở đây chúng ta phân biệt giữa các hoạt động trốn thuế vi phạm pháp luật với việc chuyển giá. Hai cái này là khác nhau. Tức là chuyển giá hợp pháp.
- Nhưng rõ ràng hiện tượng chuyển giá đã ảnh hưởng rất lớn đến nguồn thu trong nước, thưa ông?
- Đúng vậy. Thực ra bây giờ, có nhiều trường hợp kiểm tra không chặt chẽ, tức là cách họ làm không chặt chẽ, quá lộ liễu. Ví dụ, như nguyên liệu đó ở một xí nghiệp khác có đơn giá cùng loại là 10 đồng, nhưng nó tự nâng lên 15 đồng thì ở các nước xem xét như thế là giá vô lý. Tức là người ta tìm cách, lâu nay bộ máy chúng ta kiểm tra vấn đề này chưa tốt.
Tôi cảnh báo vấn đề chuyển giá từ kỳ họp Quốc hội khóa 12, chứ không phải bây giờ. Bởi phương thức chuyển giá là cách mà các công ty đa quốc gia họ làm.
Tôi ví dụ như bây giờ Coca cola không có lãi, nguồn nguyên liệu duy nhất là do công ty mẹ cấp. Với giá nguyên liệu đó thì hiện nay làm ăn không có lãi, nhưng họ không cần lãi ở đây. Thành ra ở đây có một chuyện, thuế thu nhập doanh nghiệp càng cao thì người ta chuyển giá sang nước có thuế thu nhập doanh nghiệp thấp.
Câu chuyện là thế, chứ đừng nói ta ưu đãi doanh nghiêp FDI. Thật ra hiện nay cũng có phát hiện ra nhiều doanh nghiệp trong nước cũng chuyển giá hợp pháp. Họ lập công ty con.
- Nói như vậy là pháp luật của mình đang tạo kẻ hở cho doanh nghiệp chuyển giá?
- Không phải tạo kẻ hở. Luật pháp nước nào thì doanh nghiệp cũng làm sao cho thuế thấp nhất, đó là nghệ thuật của mọi doanh nghiệp. Thậm chí cả nước như Mỹ, có một đội ngũ luật sư chuyên tư vấn luật pháp làm sao cho họ có cơ cấu thuế ở mức thấp nhất.
Doanh nghiệp nước ngoài họ có nhưng chuyên gia tư vấn cho họ một cách hợp pháp, nhưng thuế thấp nhất, vì nó còn nằm trong cả phương pháp quản trị doanh nghiệp.
- Theo ông, có phải thuế thu nhập doanh nghiệp của mình vẫn còn cao nên nhiều doanh nghiệp FDI tìm mọi cách để chuyển giá?
- Không phải. Nhiều nước xung quanh thuế thu nhập doanh nghiệp của họ vẫn cao. Thực ra đây là hiện tương mà mình phải chấp nhận. Còn ta phải xem nếu họ chuyển giá mà lộ liễu, có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì ta phải kiểm tra chặt để xử lý.
Tôi thấy Bộ Tài chính đã phát hiện được một số nơi rồi. Thực sự người ta thấy lúc đầu dễ dãi thì họ nhờn, coi thường chứ còn thực tế ta quy định, tính theo cách dùng giá so sánh chẳng hạn. Rồi ví dụ như qua hệ thống kiếm toán quốc tế lấy nhiều loại thông tin khác để đối chiếu thì cũng hạn chế được.
Nói nôm na, để chống chuyển giá là một vấn đề cực kỳ khó khăn, và những nước đang phát triển có kinh nghiệm họ có những biện pháp để doanh nghiệp không luồn tránh được.
- Tuy nhiên, vẫn có một số hiện tượng ta thấy, đó là doanh nghiệp FDI vẫn được ưu đãi hơn so với doanh nghiêp trong nước trong việc tiếp cận đất đai, tài nguyên…?
- Tôi không nghĩ vây. Ai nói với tôi là chính sách ưu đãi với doanh nghiệp nước ngoài hơn doanh nghiệp trong nước là tôi không tin. Chúng ta nói gì phải có dẫn chứng.
Chúng ta cứ nói là ưu đãi doanh nghiệp FDI thì hãy dẫn chứng cho tôi từng chính sách cụ thể đi. Có cái nào mà thuế doanh nghiệp nước ngoài thấp hơn doanh nghiệp trong nước? Phải có dẫn chứng cụ thể chứ.
