Từ tối 7/5 đến ngày 8/5, báo chí Nhật Bản tập trung đưa rất nhiều tin về tình hình căng thẳng trên Biển Đông do hành động gây hấn của Trung Quốc.
Những tin này luôn được xếp là tin đầu tiên trong các bản tin của những Đài truyền hình lớn của Nhật Bản như: NHK, TBS...
Hình ảnh tàu Trung Quốc cố tình lao thẳng vào tàu Việt Nam được phát đi phát lại trong các bản tin. Các báo ra sáng 8/5 cũng đưa tin này lên trang nhất kèm chỉ trích của Chính phủ Mỹ coi đây là hành động đơn phương và gây hấn của Trung Quốc khiến tình hình khu vực thêm căng thẳng. Chính phủ Nhật Bản cũng chính thức thể hiện thái độ đối với tình hình hiện nay tại Biển Đông.
 |
| Dư luận ở Nhật Bản phản đối mạnh mẽ hành động của Trung Quốc. |
Phát biểu tại cuộc họp báo sáng 8/5, Chánh Văn phòng nội các Nhật Bản Yosihide Suga tuyên bố: “Nhật Bản coi sự việc lần này là một phần trong hàng loạt các hành động tiến ra đại dương đơn phương và mang tính khiêu khích của Trung Quốc. Nhật Bản lo ngại sâu sắc trước sự gia tăng căng thẳng trong khu vực do Trung Quốc bắt đầu hoạt động khoan thăm dò đơn phương”.
Ông Suga yêu cầu Trung Quốc phải giải thích rõ cho Việt Nam và cộng đồng thế giới về chi tiết và cơ sở pháp lý cho các hoạt động của mình. Ông Suga khẳng định, hòa bình và ổn định ở Biển Đông là mối quan tâm chung của cộng đồng thế giới, đồng thời yêu cầu mạnh mẽ Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế, tự kiềm chế các hành động đơn phương gây căng thẳng.
Phản ứng của chính phủ Nhật Bản được giới phân tích đánh giá là mạnh mẽ nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên, dư luận Nhật Bản cho rằng cộng đồng quốc tế cần lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa đối với các hành động gây hấn của Trung Quốc.
Giáo sư Kumao Kaneko, nhà bình luận ngoại giao, Giám đốc Viện nghiên cứu chiến lược năng lượng của Nhật Bản nhận xét: “Việc thể hiện thái độ mạnh mẽ là đương nhiên và cần tiếp tục thể hiện thái độ mạnh mẽ hơn nữa. Trung Quốc đang sử dụng sức mạnh để thực hiện tham vọng của mình. Nếu cứ để nguyên thế, tình hình lại càng căng thẳng hơn. Các nước liên quan như: Nhật Bản, Việt Nam, Philippines, Mỹ cần cùng nhau lên tiếng để tạo ra áp lực và tiếng nói phản đối mang tính quốc tế”.
Ông Kaneko cũng đánh giá cao cách xử lý của Việt Nam khi chỉ sử dụng lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư để ngăn chặn hành vi trái phép của Trung Quốc.
Việc Trung Quốc sử dụng tàu chiến trong vụ việc lần này là vô cùng nguy hiểm vì có thể dẫn đến tình huống không kiểm soát được. Hành động gây hấn của Trung Quốc cũng vấp phải sự phản đối của phần lớn người dân Nhật Bản.
Ông Tomio Ueno, một người dân cho rằng đòi hỏi chủ quyền đối với toàn bộ Biển Đông bằng cách vẽ đường lưỡi bò là hoàn toàn không có cơ sở. Ông Ueno nói: “Trung Quốc là một cường quốc với dân số chiếm 1/4 dân số thế giới và GDP đứng thứ 2 thế giới. Một quốc gia như vậy cần có phong cách của một cường quốc”.
