Điều gì xảy ra trong não của người sắp chết

Nghiên cứu mới cho thấy hoạt động điện não tăng lên sau khi bệnh nhân bị ngừng tim. Ảnh: Reuters.

Vì tim ngừng thường gây mất ý thức, có giả thuyết cho rằng hoạt động của não suy giảm khi một người dần chết đi. Tuy nhiên, một số người từng trải nghiệm cái chết cận kề mô tả rằng khi đó họ trở nên minh mẫn và suy nghĩ rõ ràng hơn, và một số nghiên cứu trên động vật cho thấy hoạt động của não thực sự tăng lên vào thời điểm chết.

10 năm trước, một nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại học Michigan đã ghi lại hoạt động não ở chuột ngay sau một cơn dừng tim gây tử vong. Kết quả, họ nhận thấy một đợt hoạt động điện đột ngột trong não. Và mới đây, một nghiên cứu tiếp theo trên Proceedings of the National Academy of Sciences cho thấy hoạt động não tương tự xảy ra ở người đang hấp hối.

Nghiên cứu được thực hiện trên 4 bệnh nhân hôn mê trong phòng chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện Đại học Michigan, tất cả đều được hỗ trợ sự sống sau khi bị tổn thương não nghiêm trọng do ngừng tim vào năm 2014. Để tìm hiểu những gì xảy ra trong não tại thời điểm cái chết, nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu điện não đồ (EEG) từ 4 bệnh nhân này trước và sau khi tắt máy thở.

Trong vòng vài giây sau khi ngừng hỗ trợ sự sống, 2 bệnh nhân gia tăng hoạt động sinh lý thần kinh, cụ thể là trong não họ một số dải sóng khác nhau thay đổi. Sóng gamma tần số cao, liên quan đến sự chú ý và nhận thức, và sóng beta tần số thấp, liên quan đến sự tập trung, trở nên lớn hơn và liên kết chặt chẽ hơn ở nhiều vùng não. Ngoài ra, các sóng não khác nhau trong các vùng khác nhau ở cả 2 bán cầu cũng trở nên đồng bộ hơn.

Quan trọng hơn, nhiều dải tần số trong “vùng nóng” phía sau não - bao gồm một số khu vực của thùy thái dương, thùy đỉnh và thùy chẩm, có vai trò quan trọng trong quá trình xử lý có ý thức - gia tăng tạm thời. Khả năng kết nối giữa vùng nóng này và các phần của vỏ não trước cũng tăng lên.

Nghiên cứu chứng minh rằng ở bệnh nhân bị ngừng hỗ trợ sự sống hay ngắt máy thở, hoạt động điện tỏng não gia tăng tạm thời. Các nhà nghiên cứu cho rằng hoạt động điện này giải thích cho các trải nghiệm minh mẫn khi cận kề cái chết. Họ cũng cho rằng cần nghiên cứu thêm về ý thức “ẩn” trong quá trình tim ngừng đập để tìm ra những cơ chế nói chung của não bộ.