Chia sẻ tại Diễn đàn Doanh nhân nữ sẵn sàng hội nhập, tổ chức ở TP HCM chiều qua, cả 3 người “đàn bà thép” trên thương trường là Nguyễn Thị Mai Thanh, Cao Thị Ngọc Dung, Lê Hồng Thủy Tiên đều chung nhận định, khi nền kinh tế đang tiến đến toàn cầu hóa, vấn đề tư duy sáng tạo để đổi mới doanh nghiệp là điều hết sức cần thiết. Và đổi mới dưới góc nhìn của nữ doanh nhân đang đem lại những giá trị lớn.
Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của quá trình hội nhập và đòi hỏi ngày càng cao của nền kinh tế, doanh nghiệp nói chung và nữ doanh nhân nói riêng, cần phải có những chiến lược mở rộng thị trường, tham gia mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu. Trong hoạt động kinh doanh, các nữ doanh nhân thường vận dụng tốt các tố chất thường có, là mềm dẻo và phát huy nội lực tương đối tốt. Các "nữ tướng" thành công đều có một kết quả chung, chính là “tư duy toàn cầu, hành động địa phương”.
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc của CTCP Cơ điện lạnh REE, chia sẻ: “Thực sự tôi làm nhiều, đọc nhiều, nhưng đưa ra lý luận về tư duy sáng tạo thì còn rất thiếu. Tư duy với tôi phải gắn liền kinh nghiệm thực tiễn".
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc của CTCP Cơ điện lạnh REE. |
Bà Thanh cho rằng, nói về đổi mới sáng tạo thì có một thực tế rất buồn và tiếc cho nền kinh tế Việt Nam.
Chặng đường đầu tiên của đổi mới là năm 1986, nhưng từ đó tới nay những đổi mới trong doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện được bao nhiêu, vì thể chế. Ngay cả bản thân REE, thời điểm đó cũng bị động trong mọi hoạt động của mình. Đến khi cổ phần hoá thử, doanh nghiệp đã giải tỏa được ngay cơn ngột ngạt của chính mình và thể chế, để mạnh dạn đổi mới mình trong một tư duy mở hơn.
“Đừng nghĩ rằng đổi mới là phải ở một quy mô rộng, mang hàng hóa mình xuất khẩu ở nhiều nơi, mà hãy hành động ngay thị trường địa phương của chính mình, vì nó còn quá rộng lớn. Tư duy là cần phải làm những gì khác biệt để cho mình, chứ chưa hẳn là thay đổi thế giới. Tư duy đổi mới sáng tạo không phải là những gì quá trừu tượng, mà mình phải luôn đặt câu hỏi cho chính mình trong hoạt động trên thị trường. Nếu nhà lãnh đạo biết đặt câu hỏi đúng trong mọi lĩnh vực, thì sự đổi mới sáng tạo mới được kích thích và phát triển liên tục”, bà Thanh nhấn mạnh.
Tư duy toàn cầu và hành động địa phương rất quan trọng, đó chính là việc tiếp cận những kinh nghiệm, kiến thức, thông tin trên quy mô toàn cầu để vận dụng. Tuy nhiên, không phải tổng hợp toàn bộ mà cần chắt lọc những thông tin phù hợp với hoạt động tại địa phương.
Bà Victoria KwaKwa, Giám đốc ngân hàng thế giới tại Việt Nam:
Các doanh nhân nữ Việt Nam được đánh giá là tài năng và mạnh mẽ hàng đầu châu Á. Đây là điều khiến nhiều người tin tưởng họ sẽ thành công khi hội nhập.
Để có điều này, cần phải thử nghiệm thông tin thu nhận được để giải quyết những vấn đề cụ thể trong chính doanh nghiệp mình, và đúc rút kinh nghiệm. Nữ doanh nhân thường quản lý theo kinh nghiệm chứ chưa nhiều người quản lý theo chuyên môn, nên việc đổi mới trong tư duy quản trị chính là điều mà nhiều nữ doanh nhân cần làm.
Với bà Cao Thị Ngọc Dung, Chủ tịch Hội đồng quản trị PNJ thì: “Mọi người thường nói doanh nhân cứ hay nghĩ tới tài chính và tăng trưởng tài chính. Riêng với tôi, người lãnh đạo cần phải có tầm nhìn, còn việc tài chính người khác lo. Trong quá trình 27 năm lãnh đạo PNJ, thẳng thắn mà nói, tôi chưa gặp thất bại, nhưng tôi không bao giờ tự mãn với những gì đạt được".
Bà Lê Hồng Thuỷ Tiên, TGĐ Công ty Imex Pan – Pacific: Hội nhập là phải nâng tầm tư duy của toàn bộ nhân viên, để tránh xảy ra những mâu thuẫn trong đường hướng phát triển. |
Cũng theo chia sẻ của doanh nhân gắn bó gần 30 năm với PNJ, điều cần thiết để có những thành công là phải luôn đổi mới từ sản phẩm cho đến tư duy quản trị của lãnh đạo. "Chúng tôi luôn đổi mới ngay cả khi mình đang đứng trên đỉnh. Lúc đó sẽ nhìn nhận, đánh giá lại xem tại sao lại tốt như vậy. Không phải tốt rồi là không cần phải thay đổi. Điều quan trọng nữa là chúng tôi chưa bao giờ quan tâm tới đối thủ, mà chỉ tập trung vào nhu cầu thực của thị trường, để phát triển chính mình mà thôi”.
Nữ hoàng vàng bạc, đá quý cũng cho rằng, lãnh đạo có tư duy đổi mới sẽ đưa doanh nghiệp thích ứng nhanh với thị trường và người tiêu dùng. Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ cần phải mềm dẻo hơn với thị trường, làm sao giữ được khác hàng hiện tại và thu hút khách hành mới. Bà Dung cho rằng, khi nói về đổi mới sáng tạo, nhiều doanh nghiệp thường ngại vì nguồn lực tài chính không có và thể chế, chính sách chưa thông thoáng. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp mạnh dạn đổi mới chính mình, tạo nên thành công thì thể chế kinh tế cũng thay đổi, để thích ứng phù hợp.
Làm kinh doanh, phân phối hàng hiệu, bà Lê Hồng Thuỷ Tiên, TGĐ Công ty Imex Pan – Pacific, cho rằng: “Để có được nền tảng kinh doanh tốt, chúng tôi luôn nghiên cứu kỹ về phân khúc khách hàng. Cần phân loại rõ ràng, đánh giá, so sánh với các thị trường lân cận, xem đâu là thế mạnh của mình chứ không làm lan man. Tư duy sáng tạo cũng cần phải tập trung đúng ngành nghề của mình".
Cũng theo bà Thủy Tiên, đổi mới, hội nhập là phải nâng tầm tư duy của toàn bộ nhân viên, để tránh xảy ra những mâu thuẫn trong đường hướng phát triển. Và điều này cần phải duy trì thường xuyên, để có thể sẵn sàng hành động khi cơ hội thực sự đến. Thể chế là nguyên nhân kìm hãm sự bức phá, đổi mới của doanh nghiệp, nhưng cũng có thể là sự giải phóng khi được điều chỉnh phù hợp.
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI):
Hội nhập là một cuộc hôn nhân giữa các chàng trai FDI (mang tên xuyên quốc gia) với các cô gái thôn quê (mang tên kinh tế cá nhân), để sinh ra những đứa con chuỗi giá trị kinh tế, mang lại lợi ích hai bên. Tuy nhiên, hiện nay những "đứa con" này chưa được hình thành, đây là điểm yếu cần khắc phục. Và để hoàn thiện điều này, sự bền bỉ và nội lực lớn của nữ doanh nhân đang là điều kiện cần thiết.