Fredrick Brennan đang chuẩn bị đến nhà thờ ở Philippines khi có tin về vụ xả súng ở El Paso. Anh phản ứng ngay lập tức và theo bản năng.
"Bất cứ khi nào tôi nghe về một vụ nổ súng hàng loạt, tôi nói, ‘Được rồi, chúng ta phải tìm hiểu xem nó có liên hệ với 8chan hay không'", anh nói về trang tin trực tuyến mà anh sáng lập vào năm 2013.
Anh không mất nhiều thời gian để tìm thấy nó.
Ít lâu trước vụ nổ súng El Paso hôm 3/8, một tin nhắn dài bốn trang của tác giả tự nhận mình là tay súng xuất hiện trên 8chan. Người đăng tin nhắn khuyến khích "các anh em" của mình trên trang lan truyền nội dung này.
Loa phóng thanh của các tay súng
Trong những tháng gần đây, 8chan đã trở thành nguồn lực cho những kẻ cực đoan và thích bạo lực. Ít nhất ba vụ xả súng trong năm nay - bao gồm vụ giết người ở nhà thờ Hồi giáo tại thành phố Christchurch, New Zealand và vụ tấn công giáo đường ở Poway, California - đã được thông báo trước trên trang web, thường đi kèm với các bài viết phân biệt chủng tộc.
Brennan tạo dựng 8chan như một diễn đàn để mọi người tự do phát ngôn. Nhưng hiện tại, 8chan được biết đến như một thứ khác: "loa phóng thanh" dành cho các tay súng giết người hàng loạt và nền tảng chiêu mộ cho những người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng hung bạo.
Fredrick Brennan khởi tạo bảng tin trực tuyến 8chan vào năm 2013. Ảnh: New York Times. |
Hôm 4/8, các nhà phê bình mô tả trang web này là nơi sinh sôi của bạo lực. Một số người đã vận động các nhà cung cấp dịch vụ trên trang web gỡ nó xuống. Brennan, người đã ngừng làm việc với chủ sở hữu hiện tại của trang web năm ngoái, kêu gọi đưa nó về ngoại tuyến trước khi dẫn đến vụ bạo lực tiếp theo.
"Hãy đóng cửa trang web. Nó không làm cho thế giới tốt đẹp hơn. Nó hoàn toàn tiêu cực cho mọi người ngoại trừ những người dùng ở đó. Mà thực ra thì nó cũng tiêu cực với cả họ nữa. Chỉ là họ không nhận ra thôi", Brennan nói trong cuộc phỏng vấn với New York Times hôm 4/8.
Brennan, người từng tuyên bố rằng anh có ý tưởng cho 8chan khi đang dùng nấm ảo giác, đã bắt đầu tạo ra thứ mà anh gọi là kênh phát biểu tự do thay thế cho 4chan, một diễn đàn nổi tiếng hơn.
Anh bất bình vì 4chan đã trở nên quá hạn chế và anh hình dung một trang web nơi phát ngôn nào cũng được chào đón, bất kể độc hại thế nào.
Trang web vẫn duy trì cho đến năm 2014, khi một số người ủng hộ của GamerGate - nơi tụ hội các game thủ chống nữ quyền - đổ xô đến 8chan sau khi bị đuổi khỏi 4chan.
Kể từ GamerGate, 8chan đã trở thành một trang web hấp dẫn cho các cộng đồng trên Internet với những hành vi khiến họ bị đuổi khỏi các trang web chính thống hơn.
Nó là nơi tụ họp của các QAnon, những người cho rằng có một bộ máy quan liêu quốc tế âm mưu chống lại chính quyền Trump. Nó đã trở thành ngôi nhà trực tuyến cho các "incels", những người đàn ông than thở về tình trạng "độc thân không tự nguyện" và các phong trào khác.
"8chan gần giống như một bảng thông báo nơi những kẻ phạm tội tồi tệ nhất chia sẻ những ý tưởng khủng khiếp của họ", Jonathan Greenblatt, giám đốc điều hành của Liên đoàn Chống phỉ báng, nói.
"Nó trở thành cái loa nơi mọi người chia sẻ ý tưởng, nơi các loại ý thức hệ được khuếch đại và mở rộng. Cuối cùng, mọi người sẽ bị cực đoan hóa", ông nói.
Cảnh quay từ camera an ninh cho thấy tay súng vào Walmart ở El Paso, Texas, ngày 3/8. |
8chan được điều hành ở Philippines bởi Jim Watkins, cựu quân nhân Mỹ, kể từ năm 2015, khi Brennan từ bỏ quyền kiểm soát trang này.
Trang web này gần như hoàn toàn không bị kiểm soát. Cam kết giữ lại những bài phát biểu bạo lực nhất khiến nó trở thành nơi để những kẻ cực đoan thử nghiệm ý tưởng, chia sẻ tài liệu bạo lực và cổ vũ cho thủ phạm giết người hàng loạt.
Brennan, người mắc một căn bệnh gọi là bệnh xương giòn và phải sử dụng xe lăn, đã cố gắng tránh xa 8chan và chủ sở hữu hiện tại. Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 3 với Wall Street Journal, anh bày tỏ sự hối tiếc về vai trò của mình trong việc tạo ra trang web và cảnh báo rằng văn hóa bạo lực bắt nguồn từ các bảng tin của 8chan có thể dẫn đến nhiều vụ xả súng.
"Điểm đến tối tăm nhất của Internet"
Ông Watkins, người điều hành 8chan cùng với con trai của mình, Ronald, vẫn bất chấp trước những lời chỉ trích và đã chống lại những lời kêu gọi kiểm duyệt hoặc đóng cửa trang web. Hôm 4/8, một banner ở đầu trang chủ của 8chan có ghi dòng chữ "Chào mừng tới 8chan, điểm đến tối tăm nhất của Internet".
Cuối tuần qua, những người chỉ trích 8chan đã cố gắng thực hiện chiến thuật khác để đóng cửa trang web bằng cách gây áp lực cho các nhà cung cấp dịch vụ, bao gồm cả máy chủ, để loại bỏ ông Watkins.
Một trong những nhà cung cấp, Cloudflare, tạo ra phần mềm bảo vệ các trang web, bao gồm 8chan, khỏi các cuộc tấn công mạng. Năm 2017, Cloudflare đã đóng cửa Daily Stormer, một trang web tân phát xít, sau cuộc biểu tình da trắng thượng đẳng ở Charlottesville, Virginia.
Sau quyết định đó, giám đốc điều hành của Cloudflare, Matthew Prince bày tỏ sự dè dặt về việc thu hồi các biện pháp bảo vệ của trang web, mô tả nó như một tiền lệ "nguy hiểm".
"Nếu loại bỏ 8chan ra khỏi mạng của chúng tôi, đám đông sẽ vui mừng và chúng tôi sẽ không còn ở giữa thảm kịch kinh hoàng này. Nhưng các lực lượng hành pháp sẽ bị hạn chế trong việc theo dõi những gì đang diễn ra", ông nói.
Trong những ngày đầu của 8chan, Brennan bảo vệ quyền đăng bài nặc danh, không cần kiểm duyệt của người dùng. Ông bác bỏ các sự cố quấy rối hoặc bạo lực của người dùng trang web như cái giá của việc tạo ra một diễn đàn mở.
Nhưng gần đây, Brennan, người đã bắt đầu đi dự lễ nhà thờ, lại cố gắng thuyết phục ông Watkins đóng cửa trang web. Hai người sống gần nhau ở Philippines và Brennan thường lái xe qua nhà ông Watkins trên đường đến nhà thờ.
Brennan nói rằng các trang web khác, như Facebook và Twitter, cũng đóng vai trò trong việc truyền bá các thông điệp bạo lực thường bắt nguồn từ 8chan nhưng họ chủ động hơn trong việc loại bỏ nội dung nguy hiểm và trở nên ít hấp dẫn hơn cho một kẻ khủng bố.
Brennan nói rằng anh nghi ngờ việc ông Watkins kiếm tiền từ 8chan, vì nó được sử dụng miễn phí và tốn kém để duy trì. Nội dung độc hại khiến các nhà quảng cáo tránh xa nó.
Brennan hy vọng việc gây áp lực liên tục lên ông Watkins và con trai sẽ khiến họ thay đổi ý định và gỡ bỏ 8chan.
"Đóng cửa nó, đưa nó xuống tầng hầm sẽ không hoàn toàn ngăn chặn những việc tương tự xảy ra. Nhưng nó sẽ không xảy ra cứ mỗi vài tháng một lần", anh nói.