Khi tiếng còi kết thúc hiệp 1 trận đấu giữa đội tuyển U19 Lào và U19 Australia tại vòng loại U19 châu Á 2020 khép lại, tất cả đều ngỡ ngàng. Máy quay truyền hình đã dừng lại rất lâu ở bảng tỷ số, nơi nhiều người vẫn chưa hết sững sờ với kết quả 2-0 tạm nghiêng về U19 Lào.
Phép màu suýt chút nữa được tạo ra. Thầy trò HLV Varadaraju Sundramoorthy sau đó để đối thủ gỡ hòa 2-2, nhưng đây vẫn được coi là một trong những cơn địa chấn của bóng đá châu lục. Kết thúc vòng loại, U19 Lào có 7 điểm, đạt hiệu số +7 và hiên ngang tiến vào vòng chung kết với tư cách đội nhì bảng có thành tích tốt nhất.
 |
| Lần đầu tiên sau 15 năm, U19 Lào mới giành quyền vào vòng chung kết u19 châu Á. Ảnh: LFF. |
Sự nghiêm túc trong đào tạo trẻ đã mang tới trái ngọt đầu tiên. Và giờ đây, thành công tại vòng loại U19 châu Á sẽ là bệ phóng, hướng tham vọng của bóng đá Lào tới những giải đấu cao hơn, mà trước mắt là SEA Games 30.
Thành công bước đầu
Sundramoorthy, huyền thoại bóng đá Singapore, được bổ nhiệm cho chiếc ghế nóng tại đội tuyển quốc gia. Đội tuyển Lào cũng được đầu tư mạnh tay, thậm chí sang tận Tây Ban Nha tập huấn trước thềm AFF Cup 2018. Song màn trình diễn của họ tại giải đấu đó chỉ gói gọn trong 2 chữ "thảm họa".
Thầy trò HLV Sundramoorthy ghi 3 bàn thắng, thủng lưới 12 lần. Họ thua cả 4 trận, trong đó có thất bại trước Campuchia, đội bóng đã không thắng tại giải đấu trong suốt 16 năm, và rời giải với 0 điểm cùng vị trí bét bảng.
 |
| AFF Cup 2018 là giải đấu đáng quên với Soukaphone Vongchiengkham cũng như đội tuyển Lào. Ảnh: Quang Thịnh. |
Mọi chuyện chẳng khá hơn là bao ở cấp độ U23. 14 trận chính thức gần nhất, U23 Lào thắng 4, hòa 1 và thua tới 9. Tuy nhiên, nếu nhìn lại những gì diễn ra suốt 2 năm qua, việc bỏ qua mọi nỗ lực cũng như sự tiến bộ của các cầu thủ trẻ bóng đá Lào là một sự bất công.
Từ SEA Games 29 với vẻn vẹn 3 điểm trước U23 Brunei, U23 Lào có những tiến bộ đáng khích lệ. Họ giành 2 chiến thắng trước Đài Bắc Trung Hoa, đối thủ trước đây luôn được đánh giá nhỉnh hơn và từng suýt khiến U23 Palestine ôm hận tại Asian Games 2018.
Thừa thắng xông lên, vòng loại U23 châu Á 2020 tiếp tục cho thấy những bước tiến đáng kể của bóng đá Lào. Sau thất bại 0-5 trước U23 Trung Quốc ở lượt trận đầu, họ trải qua 90 phút kiên cường trên sân Shah Alam và chỉ chịu khuất phục trước U23 Malaysia bởi khoảnh khắc chói sáng của Safawi Rasid.
Tới trận đấu cuối, bất ngờ thực sự xảy ra. Thầy trò HLV Sundramoorthy xuất sắc hạ gục U23 Philippines 3-2 dù bị dẫn trước tới 2-0 chỉ sau 33 phút. U23 Lào không thể vượt qua vòng loại với vị trí thứ 3 bảng J. Tuy nhiên, màn trình diễn ấn tượng trước những đối thủ nặng ký khiến những CĐV có thể hy vọng nhiều hơn vào tương lai.
 |
| Vòng loại U23 châu Á 2020 là lời khẳng định cho sự tiến bộ của bóng đá Lào. Ảnh: Tân Hoa Xã. |
Thành quả của sự đầu tư nghiêm túc
Sự tiến bộ của U23 nói chung cũng như các đội tuyển trẻ bóng đá Lào nói riêng không ngẫu nhiên mà tới. Đó là thành quả của sự đầu tư nghiêm túc tới từ Liên đoàn Bóng đá Lào (LFF).
Những năm qua, các nền bóng đá hàng đầu Đông Nam Á như Việt Nam hay Thái Lan thường chỉ tập huấn trong nước. Trong khi đó, Lào thường xuyên gửi các đội tuyển tới những nền bóng đá phát triển như Qatar hay Tây Ban Nha để rèn quân, học hỏi kinh nghiệm.
Giải vô địch quốc gia Lào chỉ có 6 đội tham dự, song sự góp mặt của CLB Young Elephants chính là nét chấm phá thú vị của giải đấu. Trong 20 cái tên tham dự SEA Games, 13 cầu thủ thuộc biên chế đội bóng này. Đây là CLB được LFF lập ra để tập trung những cầu thủ trẻ tốt nhất đất nước thi đấu tại giải vô địch quốc gia.
Mùa giải 2019, Young Elephants giành hạng 3 Lao Premier League, sở hữu hiệu số ấn tượng +23 và kém đội nhì bảng Master 7 duy nhất một điểm. Trong 3 đội bóng không sử dụng ngoại binh, đây chính là CLB sở hữu thành tích ấn tượng nhất.
 |
| Thành công của U19 Lào là thành quả của sự đầu tư nghiêm túc. Ảnh: Vientiane Times. |
Sự kết hợp của lứa cầu thủ tài năng
Tại vòng loại U19 châu Á 2020, U19 Lào tạo địa chấn khi cầm hòa "gã khổng lồ" Australia và tiến vào vòng chung kết một cách ngạo nghễ với tư cách đội nhì bảng có thành tích tốt nhất, xếp trên cả những nền bóng đá phát triển như Uzbekistan, Trung Quốc hay Jordan.
Kết thúc giải đấu, 6 cầu thủ của U19 Lào được bổ sung cho đội tuyển U22 tham dự SEA Games 30. Đó là Alounnay Lounlasy, Thanouthong Kietnalonglop, Bounphachan Bounkong, Anantaza Siphongphan, Xayasith Singsavang và Solasak Thilavong. Trong số này, một cầu thủ mới 15 tuổi, hai cầu thủ 16 tuổi cùng ba người 18 tuổi.
Bên cạnh lứa cầu thủ U19 tài năng, sự xuất hiện của "Messi Lào" Soukaphone Vongchiengkham, người đang chơi tại Thai League 1 cho Chainat Hornbill, và Phithack Kongmathilath, cầu thủ hiện thuộc biên chế Ayutthaya United ở Thai League 2, cũng cho thấy sự nghiêm túc của HLV Sundramoorthy dành cho SEA Games 30.
 |
| "Messi Lào" Soukaphone Vongchiengkham (trái) lãnh trọng trách dẫn dắt U22 Lào tại SEA Games 30. Ảnh: Quang Thịnh. |
Soukaphone hay Phithack chỉ là những cầu thủ trung bình ở Đông Nam Á. Các cầu thủ U19 cũng thật khó để giúp U22 Lào làm nên điều kỳ diệu tại SEA Games 30, trong bảng đấu có sự góp mặt của Việt Nam, Indonesia và Thái Lan.
Nhưng HLV Sundramoorthy có cái lý của mình để làm như vậy.
Việc triệu tập 6 cầu thủ U19 cho thấy vị thuyền trưởng người Singapore đang rất tin tưởng vào lứa cầu thủ hiện có. Việc trao cơ hội dự SEA Games cho họ, dưới sự dìu dắt của hai người đàn anh nổi tiếng, sẽ tạo điều kiện để các cầu thủ trẻ có thêm cơ hội cọ xát, học hỏi kinh nghiệm tại một sân chơi lớn.
Điều kỳ diệu tại vòng loại U19 châu Á sẽ là điểm tựa cho các cầu thủ trẻ. Tinh thần U19 Lào sẽ được mang tới SEA Games 30, mà màn trình diễn kiên cường trước U22 Singapore ngày ra quân chính là lời khẳng định của thầy trò HLV Sundramoorthy.
U22 Lào có thể thất bại tại SEA Games 30, song với lứa cầu thủ tài năng sẵn có cùng sự đầu tư nghiêm túc, CĐV xứ triệu voi hoàn toàn có quyền hy vọng nhiều hơn vào bóng đá của đất nước họ.
