 |
| Người đọc quét mã QR để dẫn tới các đường link chứa thông tin liên quan đến nội dung trong cuốn sách. Ảnh: NPR. |
QR (viết tắt của từ Quick Response) là một loại mã vạch có thể đọc dễ dàng bằng thiết bị kỹ thuật số và lưu trữ thông tin dưới dạng một chuỗi pixel trong lưới hình vuông. Mã QR thường được sử dụng để theo dõi thông tin về các sản phẩm liên quan và là phương thức hữu dụng trong các chiến dịch tiếp thị và quảng cáo.
Gần đây, mã QR còn được các nhà xuất bản và công ty sách sử dụng với nhiều mục đích khác nhau nhằm tăng tính tương tác của độc giả với sản phẩm. Chẳng hạn người đọc có thể quét mã QR để xem đoạn video giới thiệu về cuốn sách đang đọc, mã QR khuyến mãi hay dẫn đường link đến tham gia câu lạc bộ sách.
Tiềm năng của mã QR
Số lượng người sử dụng điện thoại thông minh càng lớn, mã QR càng trở nên phổ biến hơn. Một số điện thoại tích hợp quét QR trong phần mềm máy ảnh, một số khác có thể sử dụng phần mềm quét mã của một số mạng xã hội như Zalo, Viber,... Dữ liệu được lưu trữ trong mã QR có thể bao gồm URL của trang web, số điện thoại hoặc tối đa 7.000 ký tự văn bản.
Từ năm 2013, QR code đã được Nhà xuất bản Trẻ in trên bìa sách. Bạn đọc chỉ cần quét mã là vào website của nhà xuất bản để xem thêm các dòng sách khác nhau. Hiện nay QR code in ở bìa sau (cùng với tem cào, mã ISBN) là một trong những dấu hiệu nhận diện sách thật quan trọng.
Năm 2014, mã QR cũng được in trong các cuốn sách, tiêu biểu là cuốn Dữ liệu lớn. Chúng tạo cầu nối đến một đường dẫn khác chứa phần nội dung bên cạnh những dữ liệu chính trong sách. Từ đó, người đọc được cung cấp thêm nhiều thông tin giá trị khác cần thiết về chủ đề tác giả đã nêu ra.
Suốt nhiều năm nay, QR code liên tục được sử dụng trong rất nhiều sách của nhà xuất bản Trẻ để cung cấp các trải nghiệm đa phương tiện: Ví dụ liên kết đến website của tác giả nước ngoài để độc giả trao đổi thêm, liên kết các tài liệu đính kèm cập nhật thường xuyên, các file âm thanh, hình ảnh…
 |
| Một thư viện tại Mỹ sử dụng mã QR để giúp người đọc tìm sách. Ảnh: blogmurphy. |
Trong cuốn Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến có QR code dẫn đến file âm thanh giọng đọc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và phụ lục ảnh Bác trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Các sách tiếng Nhật có QR code dẫn đến file nghe tải trực tuyến. Trên ấn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ phiên bản màu, bìa cứng, Nhà xuất bản Trẻ ứng dụng công nghệ tương tác ảo (hình động). Khi độc giả dùng điện thoại scan QR code trên bookmark kèm sách, sẽ thấy ảnh bìa, các nhân vật và chữ chuyển động nhấp nhô sinh động.
Tuy nhiên, không phải đơn vị nào cũng nhận thấy tác dụng trong việc triển khai QR code. Những hình ảnh được in tại cuối trang sách này dường như không thu hút sự chú ý của người đọc.
"Vì chỉ sử dụng mã QR để tạo đường dẫn đến các sản phẩm trên sàn thương mại điện tử nhanh hơn chứ chưa thực sự phát triển các nội dung xoay quanh công nghệ này nên chúng tôi không thấy được sự hiệu quả rõ rệt", đại diện Domino Books cho biết. Đơn vị này cũng chia sẻ thêm rằng sẽ nghiên cứu thêm các hướng đi cho công nghệ này, tích hợp chúng vào các nội dung trên fanpage hay một số sản phẩm đa phương tiện nghe - nhìn khác.
Những cách sử dụng mã QR hiệu quả
Theo trang thống kê Sprout Social, trong cuộc khảo sát người dân tại Anh vào tháng 9/2020, người dân thường quét mã QR ba điểm chính. 37,68% đã quét tại nhà hàng, quán bar hoặc quán cà phê, 37,27% được quét tại một nhà bán lẻ và 31,78% được quét trên một sản phẩm tiêu dùng. Một sản phẩm như sách có thể tận dụng mã QR như một kênh tiếp thị và mở rộng thông tin về những chủ đề người đọc quan tâm.
Mã QR có thể sử dụng để các nhà xuất bản cũng như công ty sách chạy chương trình quà tặng. Cuốn Ăn tối cùng chef và nói chuyện bếp có QR code để tải quà tặng cho người yêu nấu ăn.
Sau khi người đọc quét mã, họ có thể nhận được các đoạn văn phân tích các đặc tính của hương vị, cách sử dụng và điều khiển hài hòa hương vị trong nấu ăn. Bên cạnh đó, tác giả cũng gợi ý menu và hướng dẫn cách nấu các món ăn đơn giản mà hấp dẫn cho một bữa tiệc tại gia cho độc giả thông qua một đoạn mã QR.
 |
| Hiện nay việc quét mã QR ngày càng trở nên phổ biến hơn trong bối cảnh thanh toán không tiền mặt. Ảnh: Mention. |
Một số công ty hiện nay đã tận dụng QR code để khảo sát nhu cầu và mức độ hài lòng của khách hàng. Chúng có thể đem lại những thông tin giá trị về thị trường có thể là nguyên liệu cho các báo cáo tổng kết, vạch ra phương hướng phát triển cho từng giai đoạn cụ thể. Việc xây dựng dữ liệu trong thế giới "big data" luôn cần thiết đối với các đơn vị kinh doanh.
Thậm chí các phiên bản sách nói cũng có thể sử dụng mã QR để tăng lượt tải xuống cho ứng dụng của mình. Họ có thể đặt mã QR ở nhiều nơi như hiệu sách, website, trang bìa... Nhờ mã QR, người đọc có thể truy cập vào các tủ sách theo chủ đề dễ dàng hơn. Thay vì để khách hàng mua một cuốn sách họ đã suy nghĩ đến, các hiệu sách có thể chủ động đưa ra những đề xuất sách hay cho họ.
