Dế Choắt, quán quân của chương trình Rap Việt mùa 1 năm 2020 đã khơi mào trận chiến được giới rapper lẫn khán giả quan tâm nhất hiện nay. “Lâu lắm rồi toàn nghe rapper khoe mình dữ dữ bên ngoài thôi, có ai khoe vần cho đúng chuyên môn không. Nếu có mình xin chạm một kèo thử lửa”, Dế Choắt viết, ám chỉ việc các rapper hiện giờ mải mê chạy theo việc “khoe mẽ” mà không chăm chút cho câu từ.
Đoạn chia sẻ của Dế Choắt lập tức làm dậy sóng giới rap Việt. Bài viết được chia sẻ rộng khắp các fanpage, hội nhóm về rap nói riêng và âm nhạc nói chung. Các rapper đương nhiên cũng không ngồi yên trước động thái được cho là muốn “so trình” từ quán quân Rap Việt mùa 1. Ngay sau đó, GDucky, SMO, TỌI, S-Fury, Jombie, Richchoi… có động thái ẩn ý về cuộc chiến với Dế Choắt. Thậm chí, Godthic và quán quân King of Rap ICD đã có track nhạc đáp trả.
Giới rap Việt dậy sóng
Người đầu tiên bước vào cuộc chiến phân cao thấp với Dế Choắt là rapper Godthic với bản rap So trình. Godthic có kỹ năng lyric tốt và nổi tiếng qua nhiều trận rap diss (công kích nhau bằng rap) nên động thái lần này của anh nhận được sự quan tâm rất lớn. Bản rap của Godthic có nhiều từ ngữ công kích trực tiếp tới Dế Choắt. Ngoài ra, track rap vướng tranh cãi bởi nội dung liên quan đến vấn đề dân tộc và LGBT. Do đó, khi Dế Choắt chưa kịp ra bài đáp trả, Godthic đã ẩn So trình.
Dế Choắt khơi mào "trận chiến" với bài viết trên trang cá nhân. Ảnh: FBNV. |
Nam rapper cho biết: “Mình ra bài để hưởng ứng bài viết giao lưu của Dế Choắt, nhưng có vẻ có vài câu hơi nhạy cảm so với tính chất của một kèo giao lưu, nên mình xin phép tạm thời ẩn nhạc. Cảm ơn anh em vì đã ủng hộ bài nhạc, mình hứa ra một bài khác trong tương lai để bù lại bài này”.
Tưởng chừng trận chiến chưa bắt đầu đã kết thúc. Thế nhưng, đêm 9/4, quán quân King of Rap ICD “ra trận”.
ICD vốn có thế mạnh về vần và lyric từ trước khi tham gia King of Rap. Anh nổi tiếng như một trong những rapper lyrical ấn tượng nhất giới rap Việt. Tuy nhiên, delivery lẫn vocal của nam rapper vẫn gây tranh luận. Với Không chăm chút ra mắt tối 9/4, ICD tiếp tục phát huy thế mạnh về vần đồng thời cho thấy sự tiến bộ rất rõ rệt về vocal lẫn delivery. ICD gieo vần 3 liên tục, gần như xuyên suốt bài rap mà vẫn mượt mà và cuốn hút, thậm chí có fan sau khi nghe Không chăm chút còn bình luận: “Từ bao giờ vần 3 được rao sỉ lẻ số lượng lớn thế nhỉ”.
Về câu từ, nội dung, Không chăm chút vẫn là bản rap nhẹ nhàng, lịch sự, đúng tính chất so trình. Nam rapper cũng nhắc tới một số cái tên nổi tiếng như Đen, Blacka, M-TP đồng thời trực tiếp nhắc đến Dế Choắt: "Bảo Dế Choắt đem hiệp vần ra đây" hay “Dế có ra bài thì chắc cũng không hay / Nhưng mà giữ lịch sự, mọi người khen gì đi”.
Chỉ vài phút sau khi ICD tung track, Dế Choắt cũng tung bản rap của riêng anh. Tuy nhiên, đây chỉ là bản demo, chủ yếu tập trung vào việc giải thích cách so vần và chuyện Godthic đang hiểu nhầm anh chứ chưa phải bản chính thức. Như mục đích ban đầu là so vần nên Dế Choắt cũng sử dụng nhiều cặp vần đôi. Tuy nhiên, học trò Wowy được nhận xét là nhiều cặp vần bị lặp lại. Do đó, nếu chỉ xét về vần, khán giả đang nghiêng về ICD nhiều hơn.
Bản rap của ICD hiện đạt hơn 125.000 lượt xem. Ảnh: FBNV. |
Tuy nhiên, đây chỉ là bản demo nên khán giả đặt nhiều kỳ vọng vào bản chính thức từ Dế Choắt hơn cả. Trong video, Dế Choắt nhấn mạnh: “Tôi nghĩ mọi người đã hiểu nhầm giữa việc chơi vần và battle. Tôi có xem thông tin từ Godthic nhưng có lẽ bạn đang hiểu nhầm việc tôi rủ chơi vần. Hy vọng Godthic có bài chơi vần hay hơn. Mọi người muốn so kè với tôi thì ra nhạc đi”.
Ngoài ra, một số rapper khác như 71T cũng ra bài Bắt Dế hay Stan Kout có track Khét được cho là đáp trả Dế Choắt. Trong đó, Bắt Dế nhận được lượt tương tác khá lớn. Bản rap của 71T có hơn 10.000 lượt xem sau khoảng 21 giờ đăng tải.
Vì sao trận đấu của Dế Choắt gây chú ý
Battle mà Dế Choắt nhắc tới là một hình thức cạnh tranh, trong đó hai hoặc nhiều rapper cố gắng thể hiện sự vượt trội so với đối phương bằng cách gieo vần, chơi chữ... Thậm chí đã có nhiều sự kiện, cuộc thi tầm cỡ về battle rap. Đây là một phần nổi bật trong văn hóa của giới rap, hip hop.
Nếu beef dùng nhiều ngôn từ gai góc, thậm chí có phần dung tục để công kích nhau và được sử dụng để các rapper giải quyết mâu thuẫn ngoài đời thật thì battle thiên về việc so trình độ, phân cao thấp.
Và như Dế Choắt nhấn mạnh, với “trận chiến” lần này, anh sẵn sàng “tiếp” mọi rapper nhưng tập trung vào việc chơi vần. Gieo vần là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của rap. Tuy nhiên, trong nhiều bản nhạc, đặc biệt những track nhạc để "flex" (khoe khoang, ăn chơi), yếu tố câu từ, gieo vần không được chú trọng. Đó có lẽ là lý do để Dế Choắt khơi mào cuộc chiến lần này.
Trở lại các bản rap của Godthic, 71T hay Stan Kout, chúng có một số từ ngữ vượt qua chuẩn mực của âm nhạc đại chúng và khá gắt gao, có thể gây khó chịu cho khán giả mới tiếp xúc. Tuy nhiên, đây là bản chất của các bản rap diss trong các trận beef xuyên suốt hành trình của rap Việt.
Trước đó, giới rap Việt có nhiều trận beef gây bàn tán, chẳng hạn trận chiến giữa ICD và Tage vào năm 2021. Sự việc bắt nguồn từ lời nhận xét overrated (được đánh giá quá cao) mà Tage nhắm vào ICD. Không đồng tình với ý kiến của Tage, ICD lập tức khiêu khích. Sau đó, họ có nhiều bản rap diss lẫn nhau như Chân chạm đất, Overrated, Rapper số 1.
Trong suốt lịch sử hàng chục năm phát triển của rap Việt, rất nhiều trận chiến đã nổ ra. Với các trận beef, không có giám khảo nào để kết luận ai thắng, ai thua. Người trong cuộc và khán giả chính là những người tự định đoạt.
Trở lại trận chiến hiện tại của Dế Choắt, không biết sau ICD, Godthic, 71T, sẽ có rapper nào tung bản rap hay không. Nhưng những người hâm mộ rap đang rất mong chờ một trận chiến bùng nổ nhưng đương nhiên vẫn đảm bảo phù hợp về yếu tố văn hóa, thuần phong mỹ tục.
Lý do là từ khi rap nổi tiếng thông qua King of Rap, Rap Việt, công chúng quan tâm tới rap nhiều hơn, những trận battle ngày càng thưa thớt. Nhiều người hâm mộ của rap cảm thấy tiếc nuối và cho rằng việc thiếu đi những trận đấu so trình, rap mất đi màu sắc riêng.
Thậm chí, như rapper MC Ill từng nhận định với Tri thức - Znews: “Chúng ta không thể phủ nhận đóng góp của các thế hệ rapper Việt. Họ góp phần tạo nên một cơ thể đầy đủ cho rap ở Việt Nam. Nhưng một cơ thể tốt đôi khi vẫn cần một lon nước tăng lực để thêm sức mạnh, battle rap chính là lon nước tăng lực, góp phần đưa rap đến với đại chúng”.
Cuốn sách đáng đọc về âm nhạc
Những nốt nhạc tỉnh thức ghi lại những khám phá của tác giả Tricia Tunstall, và những nỗ lực làm sáng tỏ khả năng gần như kỳ diệu của El Sistema để truyền cảm hứng cho mọi người. Shout! The Beatles: Hơi thở thời đại của thế kỷ 20 viết về ban nhạc The Beatles từ những ngày đầu mơ mộng, đến đỉnh cao của vinh quang; giai đoạn thoái trào với nhiều thông tin, sự kiện thú vị.
Wham! - George & tôi: Hồi kí, Nhạc cổ điển: Những mảnh ghép sắc màu, Beethoven - Bản nhạc đam mê là những cuốn sách dành cho độc giả yêu âm nhạc tìm hiểu về những nhóm nhạc nổi tiếng thế giới cũng như có thêm góc nhìn mới mẻ, gần gũi về nền âm nhạc cổ điển.