Đêm 8/11, tất cả các cuộc thăm dò dư luận trước bầu cử trở nên vô dụng. Người ta biết rằng Trump đã trải qua một quãng đường rất dài từ chỗ là một "gã hề" ra tranh cử đến chỗ trở thành ứng viên đại diện đảng Cộng hòa, tuy nhiên người ta vẫn không ngờ ông có thể chiến thắng bà Hillary Clinton kỳ cựu. Bản đồ kết quả kiểm phiếu của Mỹ dần chuyển sang đỏ, thế giới và nước Mỹ ngỡ ngàng và choáng váng.
Nội dung bao trùm mục Quan điểm của các tờ báo Mỹ là sự thảng thốt và bi quan của những người vẫn chưa chấp nhận được sự thật Donald Trump sẽ trở thành tổng thống Mỹ tiếp theo.
Nói như Emma Roller, một cây bút thường xuyên cho mục Quan điểm của New York Times, việc Donald Trump sắp trở thành tổng thống Mỹ là chuyện rất "siêu thực". Nhưng việc siêu thực, nước Mỹ xa lạ, đó sắp trở thành hiện thực vào ngày 20/1 tới.
 |
| Rất nhiều người Mỹ, thức dậy sau đêm bầu cử, vẫn chưa chấp nhận được thực tại mới. Ảnh: Reuters. |
Paul Krugman, một tác giả khác trên New York Times, nói rằng chiến thắng của Trump là "khủng khiếp" và "không thể tin được". Krugman nói rằng nước Mỹ hiện ra trước mắt trong ngày Trump chiến thắng là một nước Mỹ ông chưa từng biết.
"Chúng ta tưởng rằng mình sống trong một đất nước, dù còn lâu mới bỏ được những thành kiến chủng tộc và giới tính, cũng đã rộng mở và bao dung hơn nhiều qua thời gian. Hóa ra chúng ta đã nhầm", ông viết.
Tương tự, Roxane Gay, giáo sư trợ lý của Đại học Purdue, bang Indiana, nói rằng bà hiểu cảm giác của một tầng lớp người lao động thời hậu cơ khí, khi công ăn việc làm mất đi và cơ hội bị thu hẹp dần. Tuy nhiên, bà sợ hãi khi thấy người ta lũ lượt đi bầu cho một ứng viên khinh miệt phụ nữ, thù địch công khai với người nhập cư, người Hồi giáo...
 |
| Nhiều người cảm thấy sợ hãi khi một nước Mỹ họ tưởng bao dung đã "hiện ra" đầy kỳ thị, chia rẽ. Ảnh: Reuters. |
Trong khi đó, Ross Douthat viết rằng "Donald Trump là sự đảo lộn tất cả những giá trị và quy chuẩn thông thường của nước Mỹ. Tổng thống Trump sẽ đem lại nguy cơ thảm họa cao hơn tất cả những tổng thống trước và đe dọa mạnh mẽ đến Hiến pháp hơn bất cứ tổng thống nào nước Mỹ từng có".
"Từ đêm 8/11, nước Mỹ sẽ bước vào một thời đại bất định và chúng ta phải tìm mọi cách để kiềm chế Trump. Tất cả chúng ta, dù là cánh hữu hay cánh tả", Douthat viết.
'Trước khi tôi xếp đồ'
"Trước khi tôi xếp đồ" là tựa đề bài viết Kevin Baker. Tự nhận là một người thuộc nhóm sẽ không phải xếp đồ nếu Trump siết chặt chính sách nhập cư, Baker vẫn nói rằng hình ảnh một nước Mỹ xấu xí mà anh ta luôn sợ hãi đang hiện lên rõ dần.
"Một tổng thống không có chút kinh nghiệm chính trị nào? Một nội các toàn những kẻ quái dị hơn cả nhân vật trong phim Người dơi? Một tòa án Tối cao cực hữu vào năm sau?", Baker tự vấn.
Baker, người đàn ông da trắng sinh ra ở Mỹ, vẫn phải tự hỏi liệu có nên sắp xếp đồ đạc không, nếu một mai các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở Mỹ ngày càng đắt đỏ và không có hỗ trợ.
Tác giả Michael Lerner góp một góc nhìn khách quan. Ông cho rằng người Mỹ và báo chí Mỹ phải thôi "bắt nạt" những người ủng hộ Trump đi. Trong một thời gian dài, hình ảnh những cử tri ủng hộ Trump đều là những kẻ phân biệt chủng tộc, ít học, đầu óc hẹp hòi, trong khi không ai nói về nỗi sợ hãi của họ.
"Họ cho rằng văn hóa tự do là điều gì đó luôn thù địch với tôn giáo, rằng điều kia là hoàn toàn phi lý trí và đầy thù địch. Những người cánh tả không bao giờ mở lòng ra, để hiểu rằng những cuộc khủng hoảng tâm linh trong xã hội đã góp phần dẫn đến những con người bị hiểu lầm và đối xử bất công bởi giới học giả và các nhà duy lý", ông viết.
