|
|
Ung thư thận có nhiều triệu chứng song thường bị bỏ qua. Ảnh: Shutterstock. |
Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACS) ước tính hơn 81.000 người sẽ được chẩn đoán mắc ung thư thận trong năm nay, gần 15.000 người sẽ chết. Đây được coi là loại ung thư phổ biến. Kể từ năm 1990, số ca mắc ung thư thận gia tăng không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên những năm gần đây, người mắc đã có dấu hiệu giảm.
Hiệp hội Ung thư lâm sàng Mỹ cho biết: “Số ca ung thư thận mới ở Mỹ đã gia tăng trong vài thập kỷ qua, mặc dù nó đã chậm lại trong những năm gần đây. Trong giai đoạn 2009-2018, tỷ lệ tăng khoảng 1% mỗi năm. Việc chụp chiếu, xét nghiệm thận là một trong số lý do tỷ lệ ca mắc được phát hiện tăng lên. Việc xét nghiệm thông qua hình ảnh chụp thận có thể phát hiện khối u thận nhỏ một cách bất ngờ”.
Tiến sĩ Sumanta (Monty) Kumar Pal là chuyên gia quốc tế về ung thư đường sinh dục, làm việc tại Trung tâm Ung thư Quỹ Lennar và Trung tâm Y tế Quốc gia City of Hope gần Los Angeles, California, đồng Giám đốc Chương trình Ung thư Thận của thành phố Hope.
Theo ông, thận đóng vai trò quan trọng như hệ thống lọc đặc biệt cho cơ thể. Cơ quan hình hạt đậu chịu trách nhiệm loại bỏ nước dư thừa và chất thải ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu, lọc máu trước khi quay trở lại tim. Ung thư thận xảy ra khi có sự phát triển bất thường và không thể kiểm soát của các tế bào.
Giống như tất cả bệnh ung thư khác, phát hiện sớm là chìa khóa để sống sót. Tiến sĩ Michael Johnson, bác sĩ phẫu thuật tiết niệu tại Trung tâm Ung thư Siteman, Đại học Washington, cho biết khi ung thư thận được xác định sớm, kết quả thường rất tốt (tỷ lệ sống sót sau 5 năm của bệnh nhân có khối u nhỏ lên đến 95%).
Tiến sĩ Pal chia sẻ liều thuốc đầu tiên chống lại ung thư là liều thuốc tốt nhất. Nếu bạn có các triệu chứng ung thư thận hoặc đã được chẩn đoán, hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa có nhiều kinh nghiệm trước khi bạn bắt đầu điều trị. Một trong những cách tốt nhất để đảm bảo rằng bạn đang được điều trị đúng cách là tham khảo ý kiến của bác sĩ thứ 2.
"Chúng tôi biết việc chăm sóc bệnh ung thư mỗi người là khác nhau. Khuyến nghị từ bác sĩ thứ 2 sẽ mang lại lợi ích cho bệnh nhân ung thư. Bác sĩ chuyên khoa về loại ung thư thận của bạn sẽ hiểu biết nhiều hơn về các thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu cùng phương pháp điều trị có thể mang lại lợi ích cho bạn”, vị chuyên gia nói.
Học cách nhận biết các dấu hiệu ung thư, giảm thiểu rủi ro và chú ý đến các tín hiệu cảnh báo mà cơ thể bạn đang báo hiệu là vấn đề sinh tử. Theo Eat This, Not That!, đây sẽ là điều cần biết về bệnh ung thư thận.
 |
| Phát hiện sớm là chìa khóa trong việc điều trị ung thư thận. Ảnh: Shutterstock. |
Những điều cần biết về ung thư thận
Tiến sĩ Pal nói: "Ung thư thận không giống với bệnh lý khác. Đó là lý do chẩn đoán chính xác, kịp thời, phương pháp điều trị cá nhân hóa là chìa khóa. Gần 90% ung thư thận là ung thư biểu mô tế bào thận, bắt nguồn từ các ống vận chuyển chất thải từ máu vào nước tiểu. Một số loại ung thư thận khác hiếm gặp hơn, bao gồm ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp, u nguyên bào thận (u Wilms) và sarcoma thận”.
Tiến sĩ Rodney Ellis, bác sĩ chuyên khoa ung thư bức xạ của GenesisCare, cho biết bệnh nhân nhận chẩn đoán ung thư thận vẫn còn hy vọng. Thực tế, khoảng 2/3 số người mắc ung thư này được phát hiện khi bệnh chưa di căn.
"Kết quả điều trị ngày nay thật tuyệt vời, tỷ lệ sống sót sau 5 năm lên đến 93%. Ngay cả khi nó lan sang các mô xung quanh, tỷ lệ sống sót sau 5 năm vẫn đạt 71%. Ung thư khi đã di căn cần điều trị mạnh mẽ hơn. Ngày nay, kết quả điều trị cho bệnh nhân mắc ung thư thận đạt kết quả khá tốt”, ông khẳng định.
Trong khi đó, theo tiến sĩ Johnson, dưới đây là những điều bạn cần biết về bệnh ung thư thận:
- Không phải tất cả khối u ở thận đều là ung thư nhưng bạn cần phải kiểm tra.
- Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị được ưu tiên hàng đầu, nhưng vẫn có phương pháp điều trị thay thế. Tiến bộ trong nghiên cứu hình ảnh giúp xác định tốt hơn loại khối u, trước khi phẫu thuật.
- Việc điều trị có nhiều tiến bộ quan trọng như các liệu pháp dựa trên miễn dịch. Nó mang lại nhiều hứa hẹn trong việc điều trị bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh
Tiến sĩ Ellis nói: "Giống như nhiều loại ung thư khác, nguy cơ mắc ung thư thận tăng khi bạn già đi. Hút thuốc, béo phì, chế độ ăn uống không lành mạnh có thể dẫn đến ung thư thận. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm cao huyết áp, tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư thận, một số hội chứng di truyền nhất định và từng được điều trị suy thận".
Vì vậy, chuyên gia này khuyên mọi người luôn trao đổi với bác sĩ để xác định xem mình có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn hay không, từ đó có thể bắt đầu hành động để giảm thiểu rủi ro đó càng sớm càng tốt.
Theo tiến sĩ Pal, các yếu tố nguy cơ của ung thư thận bao gồm hút thuốc, giới tính, chủng tộc, tuổi tác, tiền sử gia đình, mắc bệnh thận tiến triển, béo phì và huyết áp cao. Ung thư thận phổ biến ở nam giới hơn nữ giới. Nam giới có nguy cơ mắc bệnh này cao gấp 2-3 lần so với nữ giới.
Cũng giống như hầu hết bệnh ung thư, nguy cơ phát triển ung thư thận tăng theo độ tuổi. Hầu hết bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thận đều ở độ tuổi 50-70 tuổi. Nghiên cứu cho thấy hút thuốc lá làm tăng gấp đôi nguy cơ phát triển ung thư. Đây được coi là nguyên nhân của gần 30% trường hợp ung thư thận ở nam giới. Ung thư thận phổ biến hơn ở một số nhóm dân tộc nhất định.
 |
| Không hút thuốc lá là một trong những cách giảm nguy cơ mắc ung thư thận. Ảnh: Shutterstock. |
Giảm nguy cơ ung thư thận
Tiến sĩ Pal nói: "Cách tốt nhất để ngăn chặn ung thư là ngăn ngừa nó ngay từ đầu. Điều quan trọng là mọi người phải biết các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư thận và các bước thực hiện để giảm nguy cơ".
Mọi người có thể giảm thiểu một số yếu tố gây ung thư thận như hút thuốc lá, huyết áp cao. Họ cũng nên tập thể dục, ăn uống lành mạnh. Tiền sử gia đình mắc ung thư thận cũng là yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, bạn nên nắm rõ biết tiền sử sức khoẻ gia đình, chia sẻ điều này với bác sĩ. Họ có thể giúp bạn xác định mình có mang bệnh không. Việc tiếp xúc với cadmium được tìm thấy trong pin, vật liệu hàn, sơn, cũng có thể làm tăng rủi ro mắc ung thư thận.
Ung thư thận được phát hiện theo nhiều cách
Tiến sĩ Ellis cho biết có một số cách để chẩn đoán ung thư thận nếu bạn có các triệu chứng. Cách phổ biến đầu tiên là thông qua các xét nghiệm bệnh lý như sinh thiết và xét nghiệm máu. Các phương pháp thay thế bao gồm sử dụng chụp CT và chụp cộng hưởng từ để phát hiện những bất thường bên trong thận. Các xét nghiệm nâng cao khác có thể cung cấp thêm thông tin về bệnh ung thư của bạn và vị trí ung thư, giúp việc điều trị hiệu quả hơn.
Tiến sĩ Johnson chia sẻ: "Hiện tại, thực sự không có bất kỳ công cụ sàng lọc hiệu quả nào, mặc dù có những xét nghiệm mới xuất hiện. Nếu bệnh nhân nhận thấy có máu trong nước tiểu, hãy cẩn trọng và tìm gặp bác sĩ tiết niệu ngay. Nếu gia đình có tiền sử bệnh thận hoặc ung thư thận, điều quan trọng là phải thiết lập sự chăm sóc cẩn thận”.
Theo bác sĩ Pal, ở giai đoạn đầu bệnh ung thư thận, hầu hết bệnh nhân không có triệu chứng. Nếu bệnh nhân có các triệu chứng hoặc được coi là có nguy cơ cao, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân của các triệu chứng và kiểm tra. Các xét nghiệm này bao gồm khám sức khỏe, xét nghiệm máu (chỉ số bất thường trong phân tích máu), xét nghiệm nước tiểu (phân tích nước tiểu) và sinh thiết để phẫu thuật cắt bỏ mô để kiểm tra thêm.
Ung thư thận giai đoạn đầu thường được phát hiện trong quá trình xét nghiệm khác. Siêu âm bụng để tìm các triệu chứng khác nhau có thể phát hiện ung thư thận, xét nghiệm máu có thể phát hiện thiếu máu hoặc mẫu nước tiểu có thể phát hiện ra.
Nếu phát hiện ung thư hoặc nghi ngờ đó có thể là ung thư thận, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán, bao gồm chụp CT, chụp cộng hưởng từ và siêu âm. Chúng sẽ được thực hiện để xác định loại và giai đoạn ung thư thận.
Dấu hiệu báo động ung thư thận
Tiến sĩ Ellis chia sẻ: “Ung thư biểu mô tế bào thận có thể vẫn còn tiềm ẩn trên lâm sàng trong phần lớn thời gian của nó. Chỉ 10% bệnh nhân có dấu hiệu như đau sườn, tiểu ra máu, xuất hiện khối u ở sườn.Ung thư thận thường không biểu hiện triệu chứng ở giai đoạn đầu. Một số dấu hiệu bạn nên biết:
- Máu trong nước tiểu của bạn.
- Ăn không ngon.
- Mệt mỏi.
- Sốt.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Đau thắt lưng.
- Đau hông.
Nếu bạn đang gặp phải những triệu chứng này và tin rằng nó có thể liên quan đến ung thư thận, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn càng sớm càng tốt.
Theo tiến sĩ Johnson, máu trong nước tiểu và đau sườn là những triệu chứng thường thấy dù điều này thường xảy ra khi bệnh tiến triển hơn. Thông thường, người mắc ung thư thận có rất ít hoặc không có dấu hiệu.
Tiến sĩ Pal giải thích: "Mặc dù đây là một trong 10 bệnh ung thư phổ biến nhất ở Mỹ, nhiều triệu chứng của ung thư thận bị bỏ qua. Các triệu chứng phổ biến nhất của ung thư thận có liên quan đến việc đi tiểu. Các dấu hiệu cảnh báo mà mọi người nên biết và thông báo cho bác sĩ: Đi tiểu ra máu, khối u ở lưng, đau dai dẳng ở lưng, mệt mỏi, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân và thiếu máu".
Mặc dù các triệu chứng này có thể do các tình trạng khác gây ra, điều cần thiết là phải đến bác sĩ kiểm tra. Bạn nên thăm khám bác sĩ tiết niệu để chẩn đoán chính xác. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thận, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên về bệnh này trước khi bắt đầu điều trị.
Cuốn sách bên bờ sự sống
Ngành y là ngành luôn chứng kiến ranh giới sự sống - cái chết của người khác, nhưng Khi hơi thở hóa thinh không lại là một cuốn sách đặc biệt khi nó là khoảnh khắc đối diện cái chết của người viết trong cả vai trò bác sĩ lẫn bệnh nhân. Cuốn hồi ký được bác sĩ thần kinh Paul Kalanithi viết khi căn bệnh ung thư trở nặng, anh ngồi trên xe lăn và nhớ về những tháng ngày cống hiến cho ngành y.
