Ngày nay, cụm từ trí tuệ nhân tạo đã không còn xa lạ với nhiều người. AI đang ở ngay xung quanh chúng ta, hỗ trợ âm thầm trong cuộc sống hàng ngày và hiện diện trong mọi lĩnh vực của đời sống.
Tiềm năng thị trường
Tại Việt Nam, nhiều chuyên gia dự đoán, trí tuệ nhân tạo, mà cụ thể là trợ lý giọng nói sẽ trở nên phổ biến ở Việt Nam vào năm 2025-2030, bởi giọng nói được xem là công cụ giao tiếp hiệu quả nhất giữa con người và máy móc, và đã phổ cập ở các nước phương tây từ thập kỷ trước.
Năm 2018, PwC - một trong 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới - đưa ra báo cáo về tác động của trợ lý giọng nói đến cuộc sống thường ngày của người Mỹ. Ngoài dùng trên điện thoại, laptop, loa thông minh..., 40% người được khảo sát cho biết thường xuyên gọi trợ lý giọng nói trên xe.
 |
| Trí tuệ nhân tạo ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều người. |
Trong xu thế chuyển đổi số, sự xuất hiện của AI kết hợp cùng dữ liệu lớn (Big Data) đã tạo ra nhiều giá trị gia tăng, tiện lợi cho người dùng. Và trên thực tế, sự phổ biến của AI ở Việt Nam đã đến sớm hơn dự đoán.
Theo ông Nguyễn Minh Tú - Giám đốc công nghệ Zalo, trong thời gian tới, thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng sẽ dần dịch chuyển theo hướng giảm đi việc dùng sức lao động của con người, tăng các ứng dụng dùng máy, tăng năng suất lao động trên diện rộng thông qua trí tuệ nhân tạo.
Đồng thời, ông cũng cho biết thêm, Việt Nam là thị trường rất tiềm năng để phát triển trí tuệ nhân tạo bởi một số yếu tố cơ bản như:
Thứ nhất, về mặt vĩ mô, AI là một lĩnh vực công nghệ nền tảng của cách mạng công nghiệp 4.0. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ra quyết định ban hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, đồng thời đặt mục tiêu đưa Việt Nam nằm trong top 5 nước dẫn đầu khu vực ASEAN, nhóm 60 nước dẫn đầu thế giới về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI.
Thứ hai, người dùng Việt rất quan tâm và đón nhận các sản phẩm AI đi vào đời sống. Sự cởi mở này là rất quan trọng.
Thứ ba, Việt Nam có tiềm năng rất lớn về con người. Đội ngũ kỹ sư AI trẻ trung, có nền tảng giáo dục tốt, do Internet sớm phủ sóng rộng rãi, người trẻ Việt có cơ hội được tiếp cận nguồn kiến thức từ những nơi tốt nhất trên thế giới. Cùng với sự cần cù, ham học hỏi của người Việt, chúng ta có được nguồn lao động chất lượng và bền bỉ.
Thứ tư, chúng ta tận dụng tốt lợi thế của người đi sau để phát triển sản phẩm tốt nhất cho người dùng Việt. Vì là người Việt nên các công ty công nghệ Việt Nam thấu hiểu thị trường nội địa và khai thác tốt các yếu tố bản địa, văn hóa vùng miền để gia tăng lợi thế cạnh tranh với các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới.
 |
| AI đã và đang hiện diện trong lĩnh vực của đời sống người Việt. |
Sẵn sàng cho cuộc đua
Một nghiên cứu của EDBI và Kearney mô tả cách mà công nghệ AI đã và đang được triển khai trong nhiều ngành công nghiệp đa dạng tại Singapore, Malaysia, Thái Lan, Việt Nam và Philippines. Theo ước tính của EBDI, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực có thể tăng thêm 1.000 tỷ USD nếu AI được đầu tư đầy đủ và triển khai tốt.
Xét trên khía cạnh toàn cầu hóa, lương của lao động ở những vùng khác nhau sẽ có khác biệt lớn, trong khi giá bán máy tính lại chênh lệch nhỏ hơn. Điều này dẫn đến sự áp dụng rộng rãi của máy tính, AI trong các ngành nghề kinh tế nhiều hơn.
Theo tiến sĩ Sơn Phạm - Giám đốc điều hành BioTuring, đứng trước công cuộc cạnh tranh toàn cầu hóa, một công ty công nghệ, hay có ứng dụng công nghệ, nếu muốn phát triển, sẽ phải liên tục đặt ra vấn đề và cải tiến với câu hỏi: Việc nào con người làm tốt hơn và những việc nào máy làm tốt hơn?
“Dù còn rất nhiều bài toán chưa được giải quyết, với sự hỗ trợ của AI, có những bài toán tưởng như không thể giải quyết được với sự thực hiện của con người, thì đã được giải quyết” - ông Sơn cho biết.
 |
| Tiến sĩ Sơn Phạm đặt vấn đề về trí tuệ nhân tạo. |
Còn theo ông Nguyễn Minh Tú, làn sóng công nghệ sẽ thay đổi mạnh mẽ từng ngày, cuộc đua về AI mới chỉ bắt đầu và chắc chắn nó sẽ bùng nổ trong thời gian tới.
"Nếu chúng ta không tận dụng tốt các lợi thế và tiềm năng sẵn có từ thị trường, chúng ta sẽ bị tụt hậu, doanh nghiệp có thể trở thành người ngoài cuộc trong tương lai" - ông Tú chia sẻ.
Báo cáo gần nhất của Accenture công bố ngày 8/6 cho thấy hơn 60% công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính ngân hàng có đang thử nghiệm AI. Ngoài ra, các doanh nghiệp thuộc các ngành nghề khác cũng đều tìm đến AI với phong thái thăm dò, thử nghiệm, trong đó, chỉ 12% sử dụng ở mức độ trưởng thành (ứng dụng bề mặt). Điều đặc biệt, các doanh nghiệp này đã có mức doanh thu cao hơn 50% so với các đối thủ cạnh tranh nhờ ứng dụng AI.
Có thể nói, trí tuệ nhân tạo không còn là công nghệ của tương lai, hiện nó đã và đang dần hiện hữu trong mọi lĩnh vực của đời sống tại Việt Nam. Việt Nam có cơ hội lớn trong cuộc đua để trở thành quốc gia dẫn đầu về công nghệ AI trong khu vực.
 |
| Ông Nguyễn Minh Tú nhận định AI sẽ bùng nổ trong thời gian tới. |
Kiki - dấu ấn người Việt trên thị trường AI
Trên hành trình đưa trí tuệ nhân tạo vào đời sống, “không chạm” là từ khóa “nóng sốt” được nhiều ngành nghề chú trọng. Ngành ôtô cũng không ngoại lê.
Nhờ áp dụng công nghệ trợ lý giọng nói, ngành công nghiệp ôtô đã có những bước nhảy vọt đột phá, mang đến những trải nghiệm phong phú cho người dùng. Theo số liệu từ Automotiveworld.com, trong 5 năm tới các nước châu Á - Thái Bình Dương có doanh số ôtô tích hợp sẵn trợ lý giọng nói tăng rất nhanh và có thể đạt hơn 50 triệu chiếc vào năm 2028.
FutureBridge, công ty nghiên cứu thị trường có trụ sở tại Ấn Độ cho biết, chủ sở hữu ôtô có xu hướng thích những trợ lý phổ biến và gần gũi thay vì của các hãng xe phát triển riêng.
Không nằm ngoài xu hướng, tại Việt Nam, thị trường ôtô cũng ghi nhận những dấu ấn mạnh mẽ trong kỷ nguyên công nghệ giọng nói. Một trong những trợ lý giọng nói trên xe ôtô phát triển thành công nhất hiện nay có thể kể đến là Kiki.
Mới đây, trợ lý giọng nói tiếng Việt này đã cán mốc 200.000 lượt cài đặt và sử dụng trên xe ôtô. Điều đáng nói là từ cuối tháng 8 đến tháng 12, chỉ trong vòng hơn 3 tháng, Kiki đã có sự tăng trưởng rất nhanh từ cột mốc 100.000 lượt cài đặt lên tới 200.000 lượt.
 |
| 200.000 lượt cài đặt trong thời gian ngắn cho thấy sự đón nhận của người dùng với trợ lý giọng nói tiếng Việt Kiki. |
Đây là một con số rất ấn tượng, cho thấy sự đón nhận của người Việt với công nghệ điều khiển bằng giọng nói do chính người Việt nghiên cứu và phát triển. Đồng thời cũng chỉ ra rằng, nhu cầu sử dụng tiện ích giải trí và thực hiện các tác vụ thông qua câu lệnh giọng nói là rất lớn.
Có thể nói, Kiki đã đánh dấu bước chuyển mình của trí tuệ nhân tạo Việt Nam khi ứng dụng thành công AI, thu hẹp khoảng cách từ ý tưởng nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đến trải nghiệm thực tế trong đời sống hàng ngày.
Chị Nguyễn Khánh Hà (28 tuổi, ngụ tại TP.HCM) cho biết, trước đây, mỗi khi di chuyển chị phải dùng điện thoại để tìm kiếm bản đồ, điều này khá nguy hiểm trong lúc lái xe, tuy nhiên, từ ngày trợ lý giọng nói thì chỉ cần nói ra địa chỉ là bản đồ sẽ được hiện lên.
“Tôi thường đi nhầm đường nên Kiki là giải pháp tiện lợi nhất giúp tìm ra lộ trình di chuyển mà vẫn có thể tập trung lái xe an toàn. Mọi tác vụ khác tôi yêu cầu như nghe nhạc, đọc tin tức cũng vậy, chỉ cần nói ra và Kiki sẽ thực hiện”, chị Hà chia sẻ thêm.
 |
| Trợ lý giọng nói Kiki đã có bước tăng trưởng ấn tượng vào nửa cuối năm 2022. |
Không chỉ người dùng được hưởng lợi với những trải nghiệm ưu việt, các hãng xe, hãng màn hình thông minh cũng gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường nhờ tích hợp trợ lý giọng nói trên xe ôtô.
Tại Việt Nam, đã có hơn 18 hãng màn hình thông minh tích hợp trợ lý giọng nói Kiki lên sản phẩm của mình. Thực tế cho thấy, doanh số các hãng màn hình đã tăng trưởng đáng kể sau khi tích hợp thành công trợ lý Kiki. Trợ lý giọng nói này đã mang đến “lợi kép” cho cả người dùng lẫn doanh nghiệp.
Nhìn vào bức tranh toàn cảnh của thị trường AI thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng, tiềm năng, dư địa để đưa sản phẩm AI vào đời sống thực tiễn là rất dồi dào. Chính các doanh nghiệp Việt và các sản phẩm phát triển riêng dành cho người Việt sẽ là động lực thúc đẩy sự phát triển và mang đến bước tiến vững chắc cho ngành AI Việt Nam.
